|
Bölgedeki bulunan kalıntılar Atça'nın [[Antik Roma]]lılar döneminde kurulduğunu göstermektedir. [[Karya]] kentlerinden [[Nysa]], [[Orthosia]] ve [[Mastaura]]'nın tam ortasında yer alır. Ayrıca Atça'da bulunmuş olan, [[Helenistik dönem]]de yapılmış bir [[Pan (mitoloji)|Pan]] heykeli [[Aydın Arkeoloji Müzesi]]'nde sergilenmektedir.
[[1864]]'te yayımlanan [[Teşkil-i Vilâyet Nizamnâmesi]] ile Osmanlı'nın taşra yönetiminde değişiklikler yapılmıştır. Bu nizâmnameye paralel olarak [[1867]]'de [[Aydın Sancağı]]'nın [[Nazilli]] kazasına bağlı bir nahiye olarak kurulmuştur. Atça Belediyesi ise bölgedeki ilk belediye teşkilatlarından birisi olarak [[1879]]'da kurulmuştur. 1929 yılında 5 Mayıs 1929'da [[T.C. Resmî Gazete|Resmî Gazete]]'de yayınlanan 1426 sayılı Vilâyet İdaresi Kanunu gereği Kılavuzlar adıyla Nazilli'ye bağlı bir nahiye olur ve mülki olarak teşkilatlanır. [[Yağdere, Sultanhisar|Yağdere]], [[Kılavuzlar, Sultanhisar|Kılavuzlar]], [[Uzunlar, Sultanhisar|Uzunlar]], [[İncealan, Sultanhisar|İncealan]], [[Demirhan, Sultanhisar|Demirhan]] ve [[Çobanlar, Nazilli|Çobanlar]] köyleri Atça'ya bağlanır. 27 Haziran 1957'de Resmî Gazete'de yayınlanan 7033 sayılı kanunla Nazilli'nin diğer nahiyelerinden [[Sultanhisar]]'ın ilçe olmasıyla Atça, Sultanhisar'a bağlı bir nahiyedir. Çobanlar da Atça'dan ayrılarak Nazilli'ye bağlanır. Sonraki yıllarda nahiye teşkilatı kaldırılarak sadece kasaba belediyesi olarak idari olarak yönetilmiştir. 2 kez<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem21/yil01/ss672m.htm | başlık = Aydın Milletvekilleri Bekir Ongun ve Ali Uzunırmak’ın, Bir İlçe Kurulmasına İlişkin Kanun Teklifi ve İçtüzüğün 37 nci Maddesine Göre Doğrudan Gündeme Alınmasına İlişkin Önergesi (2/285) | erişimtarihi = 9 Ocak 2020 | yayımcı = Türkiye Büyük Millet Meclisi | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200122154726/https://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem21/yil01/ss672m.htm | arşivtarihi = 22 Ocak 2020 | ölüurl = no }}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://www2.tbmm.gov.tr/d24/2/2-0512.pdf | başlık = Aydın İlinde Atça Adıyla Bir İlçe Kurulması Hakkında Kanun Teklifi | erişimtarihi = 9 Ocak 2020 | yayımcı = Türkiye Büyük Millet Meclisi | arşivengelli = evet}}</ref> ilçe olması için TBMM'de kanun teklifi verilmiş, kabul edilmemiştir. [[12 Kasım]] 2012'de TBMM'de kabul edilen 6360 sayılı "On üç İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi altı İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Karanamelerde Değişiklik Yapılmasına dair Kanun" ile belde statüsü mahalleye dönüştürülmüştür.<ref name="mahalle" /> Bu kanunun bir sonucu olarak [[30 Mart 2014 Mahalli İdareler Genel Seçimleri]] ile belediye teşkilatı fiilen kapatılmıştır.
=== İmar Planı ===
Atça, 27 Mayıs 1919'da uğradığı [[Yunan işgali]]'nden [[5 Eylül]] 1922'de kurtulmuştur. Yenilen [[Yunan Ordusu]] kaçarken yakıp yıktığı virane bir görünümde iken [[Türkiye|Türkiye Cumhuriyeti]]'nin ilanıyla tekrar büyümeye başlamıştır. Uzun zaman [[Avrupa]]'da kalan ve [[Fransa]]'da şehir planlamacılığı konusunda eğitim alan Abdi Bey hayran olduğu [[Paris]]'in [[Şanzelize]] gibi ünlü caddelerinin birleştiği, ismi daha sonra [[Charles de Gaulle Meydanı]] olacak olan [[Etoile Meydanı]]'nı ve çevresinin ışınsal kent formunu örnek alarak Atça'yı yeniden imar etmek üzere, Osmanlı'nın son döneminde ve cumhuriyetin ilk yıllarında belediye başkanlığı yapan Maşacızade Hafız Mehmet Efendi'nin<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.atca.bel.tr/index.php?act=Sayfa&pge=33 | başlık = Atça Belediye Başkanları | erişimtarihi = 3 Ağustos 2013 | yayımcı = Atça Belediyesi | arşivurl = https://web.archive.org/web/20130808093524/http://atca.bel.tr/index.php?act=Sayfa&pge=33 | arşivtarihi = 8 Ağustos 2013 | ölüurl = yes }}</ref> talebi üzerine görevlendirilmiştir. Abdi Bey de bu doğrultuda 1924 yılında Atça'yı tekrar planladı. Aynı meydanda bulunan [[Zafer Takı (Paris)|Zafer Takı]]'nın bulunduğu yere de [[Atça Parkı]]'nı yerleştirdi. Etoile Meydanı'na bağlanan 12 caddeye karşılık Atça'ya da 45° açı ile 8 simetrik ana cadde ve bunları dik kesen yüzlerce düzenli sokaklar yerleştirdi. Beş yüzer metrelik sekiz ana caddenin kent merkezindeki [[Atça Parkı]]'nda birleştiği; çok katlı yapılaşmaya izin verilmeyen Atça, daha çok bahçe içindeki müstakil evlerle donatıldı. Bu plan günümüzde de hâlâ korunmaktadır.
== Coğrafya ==
{{Ana madde|Atça Tren İstasyonu}}
Atça, [[Osmanlı İmparatorluğu]] döneminde, İngiliz [[Ottoman Railway Company]] tarafından [[1856]]'da kurulan Anadolu'nun ilk demiryolu hattı olan İzmir - Aydın Demiryolu hattı üzerinde yer alır. [[1882]]'de [[Aydın]] - [[Kuyucak]] arasındaki kısmın açılmasıyla birlikte Atça demiryolu ile tanışmış oldu. Günümüzde bir istasyonu ile [[TCDD]] tarafından işletilen hatta karşılıklı seferler devam etmektedir.[[Dosya:Nazilli-Söke regional.jpg|sınır|küçükresim|266x266pik|Atça'dan geçen bir Nazilli - Söke treni]]
Ana Hatlar
|}
[[1908]] yılındaki nüfus sayımına göre 5.493 kişi Müslüman, 470 kişi [[Rum]], 10 kişi [[Yahudi]] ve 5 kişi [[Ermeni]]<ref>Cavid, İbrahim. Aydın Vilayet Salnamesi. 1. baskı. Türk Tarih Kurumu Yayınları, 2018. s. 1034</ref> olarak kayıtlara geçmiştir. [[Gayrimüslim]] azınlıklardan Rum halkı, 1923 yılından sonra [[Türkiye-Yunanistan nüfus mübadelesi]] ile göç etmiştir. Karşılığında da [[Yunanistan]]'dan [[Türk]]ler Atça'ya yerleştirilmiştir. Günümüzde [[Yörük]], [[Çerkes]], [[Muhacir]] ve [[Kürt]]lerden oluşan topluluklar bir arada yaşamaktadır. 2019 yılı itibarıyla [[Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi]]'ne göre mahallenin nüfusu 7.622'dir.
== Ekonomi ==
|
