Sabiha Bengütaş: Revizyonlar arasındaki fark

'''Sabiha Ziya Hanım''' (evlendikten sonra '''Sabiha Bengütaş''', d. 1904, [[İstanbul]] - ö. [[2 Ekim]] [[1992]], [[Ankara]]), Türk ressam ve heykeltıraş.

Sanat yaşamı boyunca [[Atatürk]], [[İsmet İnönü]], [[Abdülhak Hâmid]], [[Ahmet Hâşim]], [[Namık İsmail]], [[Bedia Muvahhit]] gibi bir çokbirçok tanınmış kişinin heykel ve büstünü yapmıştır.

1904 yılında İstanbul'da doğdu. İlköğrenimi [[Eyüpsultan Anadolu Lisesi|Eyüp Sultan Reşadiye Numune Mektebi'nde]] tamamladı. Babasının görevi nedeniyle çocukluğunda ailesiyle birlikte [[Şam]]'a gitti ve eğitiminin dört yılını Şam'da sürdürdü; bu dönemde bir yıl Fransız Katolik Mektebi'ne devam etti. Ailesi ile İstanbul'a dönüp [[Büyükada]]'ya yerleştikten sonra Köprülü Fuat Paşa Okulu'ndan mezun oldu.

Resim yeteneğini geliştirmek için liseyi bitirmeden, 1920'de Sanayi-i Nefise Mektebi'nin resim bölümüne girdi; ressam [[Feyhaman Duran]]'ın öğrencisi oldu.<ref name="karinca">{{Web kaynağı | başlık = ‘Kadından sanatçı olmaz’ diyenlere inatçı bir cevap: Türkiye’nin ilk kadın heykeltraşı Sabiha Bengütaş | url = https://gazetekarinca.com/2017/12/kadindan-sanatci-olmaz-diyenlere-inatci-bir-cevap-turkiyenin-ilk-kadin-heykeltrasi-sabiha-bengutas/ | yayıncı = Gazete Karınca, 31 Aralık 2017 | erişimtarihi = 6 Nisan 2020 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20180104101238/https://gazetekarinca.com/2017/12/kadindan-sanatci-olmaz-diyenlere-inatci-bir-cevap-turkiyenin-ilk-kadin-heykeltrasi-sabiha-bengutas/ | arşivtarihi = 4 Ocak 2018}}</ref> Resim eğitimi sırasında antik bir büstü kopya eden Sabiha Ziya’nın bu çalışması, Heykel Atölyesi hocası [[İhsan Özsoy|İhsan Bey]] tarafından beğenilince bölüm değiştirdi ve heykel bölümündeki üç erkek öğrenci arasına ilk kız öğrenci olarak katıldı. Böylece Türk plastik sanatları eğitiminde resmiî kayıtlara geçen en erken kadın heykel öğrencisi oldu.<ref name="esma">{{Web kaynağı | soyadı1 = İgüs | ad1 = Esma | başlık = Erken Cumhuriyet Türkiyesi'nde Modern Kadın Kimliği: Heykeltraş Zerrin Bölükbaşı Örneği. | url = http://www.sosyalarastirmalar.com/cilt7/sayi34_pdf/5sanattarihi_arkeoloji/igus_esma.pdf | yayıncı = Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi Cilt 7, Sayı 34 | erişimtarihi = 6 Nisan 2020 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160909151837/http://www.sosyalarastirmalar.com/cilt7/sayi34_pdf/5sanattarihi_arkeoloji/igus_esma.pdf | arşivtarihi = 9 Eylül 2016}}</ref>

Eğitimine hastalığı nedeniyle iki yıl ara vermek zorunda kaldı ama ara verdiği dönemde de heykelden kopmadı. Öğrenimi boyunca öğrenciler arasında açılan bir çokbirçok yarışmaya katıldı ve yedisini kazandı. Abideler Komisyonu'nun, İtalya'da heykeltıraş [[Pietro Canonica]]'nın yanında çalışmak üzere öğrenci gönderilmesi için açtığı yarışmayı da kazanarak Roma'ya gitti.<ref name="berk">{{web kaynağı |soyadı1=Berk |ad1=Nurullah |başlık=Türk Heykeltraşları.. |url=http://www.sabihabengutas.com/basinda/sabihabengutas-hakkinda-yazilar-th.html |erişimtarihi=6 Nisan 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20161027043458/http://www.sabihabengutas.com/basinda/sabihabengutas-hakkinda-yazilar-th.html |arşivtarihi=27 Ekim 2016 |ölüurl=yes }}</ref> Canonica'nın atölyesinde 18 ay çalıştı. Bu sırada Roma Güzel Sanatlar Akademisi'ne yazıldı ve Ermenegildo Luppi'nin atölyesinde öğrenim gördü. 1924 yılında Sanayi-i Nefise'den mezun oldu.

31 Temmuz 1925 günü açılan [[Galatasaray Sergileri|Galatasaray Sergisi]]ne biri Ahmet Hâşim'in büstü olmak üzere üç eseri ile; ertesi yıl yapılan sergiye ise Hakkı Şinasi Paşa, Âkil Muhtar ve ressam Hikmet Bey'lerin büstleriyle katıldı. [[Taksim]]'deki [[Taksim Cumhuriyet Anıtı|Cumhuriyet Anıtı]]'nın yapımı sırasında İtalyan heykeltıraş [[Pietro Canonica]]'nın asistanları arasında yer aldı.<ref name="kimdir">{{Web kaynağı | başlık = Sabiha Bentügaş Kimdir? | url = http://www.sabihabengutas.com/sabihabengutas-kimdir.html | yayıncı = Nurol Bengütaş tarafından Sabiha Hanım için hazırlanmış web sitesi | erişimtarihi = 6 Nisan 2020 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20100110081017/http://www.sabihabengutas.com/sabihabengutas-kimdir.html | arşivtarihi = 10 Ocak 2010}}</ref>

''Bengütaş'' soyadı ile tanındı. Eşinin görevi gereği evlendikten sonra [[Brüksel]]'e gitti; buradaki müzeleri ve sanat eserlerini görme imkanı buldu.<ref name=karinca/> Uzun yıllar Türkiye'nin Roma elçiliği ve [[Napoli]] başkonsolosluğunda görev yapan eşi ile birlikte İtalya'da yaşadı ve mesleğini sürdürdü. Ayrıca [[Moskova]]'da, [[Varşova]]'da görev yapan, [[Prag]]'da büyükelçilik yapan eşinin yanında bu ülkelerde yaşadı ve heykel sanatı ile uğraşmayı bu ülkelerde de sürdürdü. <ref name="taha">{{Web kaynağı | soyadı1 = Toros | ad1 = Taha | başlık = İlk Kadın Heykeltraşımız Sabiha Bengütaş | url = http://earsiv.sehir.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/11498/41535/001552737007.pdf?sequence=5&isAllowed=y | erişimtarihi = 6 Nisan 2020 | arşivengelli = evet}}</ref> Moskova'da bir sergi açtı.