Madenî para: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0 |
→İslam Ülkelerinde: düzeltme AWB ile |
||
43. satır:
İlk Osmanlı gümüş parası [[akçe]]nin [[1326]]'da [[Orhan Gazi]] adına kesildiği kabul edilir. Ancak babası [[Osman Gazi]] döneminde basılmış bir akçe parçası da bulunmuştur. [[I. Beyazid]] [[gümüş]] ve [[bakır]] Osmanlı paraları için düzenlemeler getirdi. [[II. Mehmed]] dönemine kadar akçe ve pul denilen sikkelerle [[Venedik Dukası]] sürümdeydi. II. Mehmed [[1447]]'de sultani olarak bilinen ilk Osmanlı altınını bastırdı. İlk [[tuğra]]lı Osmanlı paraları [[III. Mehmed]] adına basıldı. [[1625]]'te alınan "tashih-i sikke" kararından sonra [[kuruş]], [[1640]]'ta da [[para]] adı verilen metal paralar basıldı. [[1687]]'de sikkelerin hepsine [[darphane]] [[damga]]sı vurulması kararlaştırıldı. 18. yüzyılın başında Osmanlı piyasasında [[cedid]], [[İslambol]], [[şerifi]] gibi yerli altın paralardan başka [[yaldız]], [[frengi]], [[esedi]], [[zolata]], [[Abbâsîler|Abbasi]], [[tümen]] gibi yabancı altın ve gümüş paralar da sürümdeydi. Yerli ve yabancı paraların pariteleri arasındaki fark altın ve gümüş kaçakçılığına yol açıyor, bu durum da ekonomiyi sarsıyordu.
18. yüzyılın ikinci yarısında "zer-i mahsub" serisi altın ikilik, üçlük, beşlik ve onluklar çıkartılırken, üstlerine "duribe fi Konstantiniye" yerine "duribe fi İslambol" ifadesi konuldu. 19. yüzyılda dünya piyasalarında altının giderek değer kazanması nedeniyle metal paraların paritelerinin sık sık yeniden belirlenmesi gerekti. [[II. Mahmud]]'un (1808-39) son yıllarında Osmanlı sikkelerinin basımı ve birimleri konusunda köklü yenilikler gerçekleştirildi. [[Abdülmecid]] [[1840]]'ta çıkardığı bir [[ferman]]la bütün metal paraların yenilenmesini istedi. [[Darphane]]de [[sarkaç]] sistemine geçildi. 22 ayar, yüzlük serisi altın ve gümüş [[Mecidiye]]ler çıkarıldı. Bakır sikkeler de 5, 10, 20 ve 40 para olarak basıldı. [[Maliye Nezareti]] içinde kurulan [[Meskukat-ı Şahane İdaresi]] altın ve gümüş fiyatlarındaki değişmeleri de dikkate alarak [[Osmanlı Mecidiyesi]]'ne göre eski Osmanlı ve yabancı paraların kurlarını belirliyordu. [[Osmanlı Bankası]]'na [[banknot]] çıkarma yetkisinin verilmesinden ([[1863]]) sonra, [[1881]]'de Meskukat-ı Osmaniye Kararnamesi yayınlandı.
Nümismatik sözcüğü; klasik çağ Yunancasında "''nomos''" (kanun) ve "''nomisma''" (gelenek, ölçü ve sikke) anlamına gelen sözcüklerden türetilmiştir ve sikke bilimi anlamına gelmektedir. Bu bilim dalı sikkenin her türü ve biçimiyle ilgilenir. Kendisine uğraşı alanı olarak nümismatiği seçen ve bilimsel yaklaşımlarla sikkeleri inceleyen kişilere de ''nümismat'' denir.
| |||