Karbonhidrat: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
→‎top: düzeltme AWB ile
YBot (mesaj | katkılar)
k düz.
1. satır:
[[Dosya:Various grains.jpg|thumb|sağ|300 px|[[Yulaf]], [[arpa]] ve [[buğday]]dan yapılmış [[tahıl]] ürünleri karbonhidrat içerir.]]'''Karbonhidrat''', [[canlı]]nın yapısına katılmayan uzun süreli dozaj etkisi yaratan bir [[madde]]dir. Aktif aldehit veya keton grubuna sahip polihidroksi alkoller veya hidroliz edildiklerinde bu maddeleri veren bileşikler olarak tanımlanabilir.
 
Bütün canlı hücrelerde bulunur. Doğada genellikle büyük moleküller halindedir. Vücuda alınan bu büyük moleküllerin hücrelere iletilmesi için canlı tarafından sindirilmesi ve uygun molekül büyüklüğüne kadar parçalanması gerekir. Karbonhidratlar birinci dereceden enerji verici olarak kullanılırlar. Karbonhidratlar en çok [[ekmek]], [[makarna]], [[fasulye]], [[patates]], [[kepek]], [[pirinç]], [[tahıl]] ve [[hububat]] içinde bulunurlar. Karbonhidratlar vücutta en çok bulunan üçüncü besin maddesidir. Yapı taşları [[Glukoz|glikoz]]<nowiki/>dur. Depo şekli hayvanlarda [[glikojen]] bitkilerde ise [[nişasta]] şeklindedir. Kimyasal sindirimi ağızda başlar. [[DNA]], [[RNA]] ve [[Adenozin trifosfat|ATP]]'nin yapısına katılır.
 
== Monosakkaritler ==
[[Monosakkarit]]ler [[Sindirim|s]]<nowiki/>[[Sindirim|indirimle]] ([[hidroliz]]) daha küçük birimlere parçalanamayan şekerlerdir. Karbonhidratlar içerisinde hücre zarından sadece monosakkaritler geçebilir. Besinler ile alındıklarında sindirilmeden kana geçerler. [[Dehidrasyon tepkimesi|Dehidrasyon]] ile [[disakkarit]] veya [[polisakkarit]] olabilirler. Monosakkaritler içerisindeki [[karbon]] sayılarına göre gruplandırılır.
 
==== 3 Karbonlu Şekerler ([[Trioz]]lar) ====
20. satır:
 
==== 6 Karbonlu Şekerler ([[Heksoz]]lar) ====
Suda çözünürler, tatlıdırlar ve hücre zarından kolaylıkla geçebilirler. En önemli üç çeşidi vardır. Bu üç çeşidin kapalı formülleri C<sub>6</sub>H<sub>12</sub>O<sub>6</sub> olmasına rağmen açık formülleri farklıdır. İzomerdirler. Dolayısıyla kimyasal ve fiziksel özellikleri de farklıdır. Hekzoslardan en önemli üçü glikoz, fruktoz ve galaktoz olarak sıralandırılabilir. [[Glikoz]], üzüm şekeri veya kan şekeri olarak da adlandırılır. Tüm canlıların yapısında bulunur. [[Ototrof]]lar glikozu kendileri üretirken, [[heterotrof]]lar hazır olarak alırlar. Ayıracı [[Fehling çözeltisi|Fehling (Benedict) çözeltisi]]<nowiki/>dir. Tuğla kırmızısı renk oluşturur. Glikozun kandaki oranı 100 ml'de 70–110&nbsp;mg'dır. Kandaki glikoz oranı sınırların altına düştüğünde açlık hissi oluşur. Tüm disakkarit ve polisakkaritlerin yapısına katılır.<nowiki/>[[Fruktoz]], meyve şekeri olarak da adlandırılır. Meyvelerde bol oranda bulunur. Sentezini yapabilenler bitki hücreleridir. Disakkaritlerden [[Sakkaroz|sakkaroz<nowiki/>un]] yapısına katılır. [[Galaktoz]], süt şekerinin yapısına katılan bir şekerdir. Sentezini yapabilenler hayvan hücreleridir. Disakkaritlerden [[laktoz]]un yapısına katılır.
 
== Disakkaritler ==
Disakkaritler çift şekerlerdir. Bir disakkarit iki molekül [[monosakkarit]]<nowiki/>in glikozit bağı ile bağlanmasıyla oluşur. Bu bağlanma sırasında bağ sayısı kadar su ortaya çıkar. Buna [[Dehidrasyon tepkimesi|dehidrasyon]] sentezi denir. İnsan ve hayvanların yedikleri disakkaritler, sindirim sisteminde monosakkaritlerine ayrılarak kullanılır. Canlılarda en çok bulunan disakkaritler; [[maltoz]] (arpa şekeri), [[sakkaroz]] diğer adı sükroz (çay şekeri) ve [[laktoz]] (süt şekeri)dur.
 
<font color=green>Monosakkarit + Monosakkarit → Disakkarit + Su </font><br />Yukarıdaki olay bir dehidrasyondur. Disakkariti oluşturan monosakkaritler aynı cinsten olabileceği gibi, farklı cinsten de olabilirler;
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Karbonhidrat" sayfasından alınmıştır