Memlûk Devleti: Revizyonlar arasındaki fark

Berkuk ve Berke bir müddet sonra birbirinden kurtulmayı düşünecekleri noktaya vardılar. Berkuk, Berke'den kurtulmayı düşünmeye başladıysa da önce Berke aleyhinde kamuoyunu hazırlamalıydı. Bunu sağlamak için bazı vakıf arazileri alarak adamlarına dağıtması için Berke'yi teşvik etti. Bu ise başta şeyhülislam olmak üzere ulema ve halkın, Berke'ye karşı çıkmasına sebep oldu. Diğer taraftan kendisi ise Berke'nin hapsettiği kişileri salıvererek halka yaklaşmaya başladı. Berkuk, liderleri Berke'nin uzaklaştırılmasının Türk memlûklerinin isyanını davet edeceğini çok iyi bildiği için muhtemel bir savaşta kendi tarafını kuvvetlendirecek tedbirler almaya başladı. Böylece askerler iki kısma ayrıldılar: Bir tarafta Berkuk taraftarı Çerkesler ve diğer tarafta da Berke taraftarı Türkler. Artık iki taraf arasında çatışma kaçınılmaz hâle gelmişti. Nitekim 1380 yılında bu çatışma vuku buldu. Berke yakalanarak öldürüldü. Berke'nin bertaraf edilmesinden bir kaçbirkaç ay sonra Sultan Alâeddin Ali vefat etti. Fakat Berkuk, bir müddet daha beklemeyi münasip gördü. Ali'nin yerine kardeşi Hacı'yı sultan yaptı. Hacı, 11 yaşında bir çocuktu. Öyle anlaşılıyor ki Berkuk, liderleri Berke'nin başına gelenleri hazmedememiş olan Türk memlûklerinin gücünü kırmadan kendisini sultan ilân etmeyi doğru bulmamıştır. Bu sebepten Berkuk kendisini sultan ilân etmeye cesaret edemedi. Türkleri büyük görevlerden uzaklaştırarak yolundaki engelleri kaldırmaya devam etti. Sultan [[II. Hacı|Hacı]]'nın 11 yaşında bir çocuk olması sebebiyle devlet işlerinin üstesinden gelemeyeceği açıktı. Bu sebeple Hacı, Berkuk ile müşterek olarak devlet işlerini yürüteceklerdi. Bu, Berkuk'un sadece büyük emir (atabeg) olmayıp sultanın vasisi sıfatıyla en yüksek söz sahibi olarak işleri yürütmesi demekti. Berkuk, bu sıfatı ile elindeki geniş salahiyeti kullandı ve büyük görevleri kendi memlûk ve taraftarları ile doldurdu. Öte yandan bazı vergileri kaldırıp ayarında ve vezninde düzenlemeler yaparak parayı kıymetlendirdi. Böylece bir taraftan iktisadi durumu düzeltirken öte yandan da halkın gönlünü kazanmaya ve kendisini halka sevdirmeye başladı. Bu sıralarda Türk memlûkleri ise Berkuk'un nüfuzunun artışını endişeli bir şekilde takip ediyorlardı. Onlar Berkuk'un saltanatı ele geçirmesi hâlinde kendilerinin zerre kadar nüfuzlarının kalmayacağını çok iyi biliyorlardı. Bu sebepten Türk memlûkleri, Berkuk'u öldürmek için bir suikast hazırladılar. Bunların başında Ayıtmış bulunuyordu. Bu suikastın başarısızlığı, Türk unsurun zevalinin ilânı ve Çerkes memlûklerinin ikbalinin habercisiydi. Fakat Berkuk bu son adımı atmaktan çekiniyordu. Kendisine yakın olan emirler bunu hissederek onun tahta oturmasını temin edecek adımları kendilerinin atmaları gerektiğine inandılar.