Büyük Selçuklu İmparatorluğu: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
|||
126. satır:
10. yüzyılın ikinci yarısında, [[Kıtaylar]] Moğolistan’dan çıkartılınca Kıpçak boy birliği dağıldı ve Oğuzlar kuzey komşuları olan Türk boylarının birleşmesi ve göçleri sebebiyle ciddi baskıya maruz kaldılar. Bu da Yabguların otorite ve güçlerini etkilemeye başladı. Bu etki ve belki de bazı kaynaklarda belirtilen Selçuk Bey'in iktidar mücadelesine girdiği Yagbu karşısında başarılı olamaması sonucu (tahminen 960~985) Selçuk Bey boyu ile beraber [[Maveraünnehir]] yönüne göç ettiler ve yine bir Yabgu'ya bağlı [[Cend]]'e yerleştiler. Bu bölge o sıralarda özellikle [[Samaniler]] tarafından yoğun biçimde islam propogandası uygulanan bir bölgeydi ve Selçuk Bey de ailesi ile islamiyeti seçti. İslamiyeti seçmesinden sonra da kısa süresinde etrafındakiler ve özellikle silahlı Oğuzlar onun önderliğinde topladılar. Bu göçebe topluluk [[Karahanlılar]]a ve [[Samanîler]]e savaşlarda asker vererek karşılığında geniş otlaklar elde etti ve Samanîler Devletinin yönetiminde söz sahibi oldu. Samanîler Devleti yıkılınca Selçuk Bey, Müslüman halkıyla birlikte Horasan bölgesine yerleşti. Selçuk Bey'in [[1009]]'da ölümünden sonra daha da güneye indiler.
Selçuk Bey'in oğlu [[Arslan Yabgu|Arslan Bey]]'in yönetiminde, [[Karahanlılar]]ı ve [[Gazneliler]]i endişelendirecek kadar güçlendiler. Arslan Bey'in Gaznelilerce tutuklanması ve [[1032]]'de ölmesinden sonra, Selçuk Bey'in torunları [[Tuğrul Bey]] ve [[Çağrı Bey]] bağımsızlıklarını elde etmeye giriştiler. Selçukluların teşkilatlı devlet düzenine girmesi bu dönemde oldu. Devletin ilk yöneticisi [[Tuğrul Bey]]'di. Selçuklular
==Tarihi==
219. satır:
Büyük Selçuklular, ince ve uzun minarelerle cami mimarisine yeni bir anlayış getirdiler. İsfahan'daki [[İsfahan Ulu Camii|Mescid-i Cuma]] bu anlayışla yapılmış en eski örnektir. Büyük Selçuklu anıtmezarları olan kümbetler de yaygın mimari yapılardır. Kümbetler içten kubbe, dıştan ise piramit ya da konik bir çatıyla örtülüyordu. Dört köşeli, çok köşeli ya da yuvarlak formdaki Büyük Selçuklu kümbetleri genellikle iki katlı olarak yapılıyordu.Bu kümbetlerin alt kat mezar, üst kat ise mescit olarak kullanılıyordu.
Büyük Selçuklu sanatında [[Hat sanatı|hat]] (yazı), [[minyatür]], [[ahşap]] ve [[taş oymacılığı]], [[çini]]cilik, [[Madencilik|maden işleme]], [[Ciltçilik|cilt]] ve çeşitli [[Tezhip|süsleme sanatları]] da gelişmişti. Zamanla yayıldığı bölgelerdeki Farsi kültürü benimsesiği yönünde görüşler de vardır..<ref>* "Aḥmad of Niǧde's ''al-Walad al-Shafīq'' and
Borj-toghrul.jpg
the Seljuk Past", A. C. S. Peacock, ''Anatolian Studies'', Vol. 54, (2004), 97; "With the growth of Seljuk power in Rum, a more highly developed Muslim cultural life, based on the ''Persianate culture'' of the Great Seljuk court, was able to take root in Anatolia."
* Meisami, Julie Scott, ''Persian Historiography to the End of the Twelfth Century'', (Edinburgh University Press, 1999), 143; "Nizam al-Mulk also attempted to organise the Saljuq administration according to the Persianate Ghaznavid model..."
* ''[[Encyclopaedia Iranica]]'', "[http://www.iranicaonline.org/articles/sahrbanu Šahrbānu]", Online Edition: "... here one might bear in mind that non-Persian dynasties such as the Ghaznavids, Saljuqs and Ilkhanids were rapidly to adopt the Persian language and have their origins traced back to the ancient kings of Persia rather than to Turkmen heroes or Muslim saints ..."
| |||