|
* ev, evi, eve, evde, evden
* kapı, kapıyı, kapıya, kapıda, kapıdan}}
[[Türkçe]]de '''ismin hâlleri'''; [[kelime]]leri belirtme (yükleme), yönelme, bulunma ve ayrılma açısından tanımlayan, sözcüğün yalın hâl ile hâl eki almış durumlarından her biridir. İsimler, hal eklerini alarak cümlede çeşitli biçimlere girer, diğer kelimelerle ilişki kurarlar. Türkçede ismin beş farklı hâli vardır:
* '''Yalın''' hâli
* '''Yalın''' (Nominatiff) hâli: Hal eklerinden hiç birini almamış olan isimin durumdur. Örnek: Ağaç, ağacımız, ağaçlar, ağaçlarımız.
* '''-e''' hâli (yönelme)
* '''Yönelme''' (Datif) ya da '''-e''' hâli: İsmi fiile bağlar. Nereye? Kime? Neye? İstanbul’a gitmek, otobüse binmek, ağaca çıkmak, resme bakmak, birine güvenmek, birine benzemek, o söze inanmak, bahçeye çıkmak, Ankara,ya gitmek, kapıya vurmak. Not: 1. Saat dokuza on var. On ikiye çeyrek var. Kaç liraya? Kaça? 2. Edatlardan –e ile bağlananlar: bize göre, bize karşı, her şeye rağmen, kışa doğru, o konuya dair, size ait, yağmura rağmen, iyiliklerine karşılık
* '''-i''' hâli (belirtme)
* '''Belirtme''' (Akkuzatif) ya da '''-i'''hâli: İsmi fiile bağlar; fiilin nesnesi yapar. Geçişli fillerle kullanır. Neyi? Kimi? Örnek: Hayatı sevmek, mektubu yazmak, parayı ödemek, öğretmeni dinlemek, gazeteyi okumak, camları silmek, ödevini yapmak, sesini duymak, kapıyı açmak, üzümü toplamak. Not: Saat yediyi beş geçiyor. Üçü çeyrek geçiyor.
* '''-de''' hâli (bulunma)
* '''-den''' hâli (ayrılma/çıkma)
|
