Damad Ferid Paşa: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Yanlış bilgi düzeltildi. |
Qajnearbeit (mesaj | katkılar) kDeğişiklik özeti yok |
||
40. satır:
[[İttihat ve Terakkî]] iktidarının devrilmesinden sonra Vahdeddin, [[24 Ekim]] [[1918]]'de [[Mondros Limanı|Mondros]]'ta yapılacak mütareke görüşmelerine Ferit Paşa'nın murahhas olarak gönderilmesini önerdi. Ancak bu öneri İzzet Paşa kabinesince reddedildi.<ref>''Rauf Orbay'ın Hatıraları'', ed. Cemal Kutay, 4.187-188.</ref> Rauf Orbay'a göre padişahın bu teklifinin nedeni, mütareke anlaşmasının [[Bulgaristan]], [[Avusturya]] ve [[Almanya]]'da olduğu gibi bir saltanat değişikliğiyle sonuçlanmasından çekinmesi ve Ferit Paşa'nın kendisine sadık olacağına inanmasıydı.
Ferit Paşa, [[Ahmet Tevfik Okday|Tevfik Paşa]] kabinesinin [[3 Mart]] [[1919]]’da istifası üzerine ilk defa sadarete getirildi. İhtiyar [[Ahmet Tevfik Okday|Tevfik Paşa]]'nın savaş sonrasında kurulan kabinesi galip devletlerin çeşitli baskıları karşısında etkisiz kalmış ve yalpalamıştı. Kabine değişimine yol açan kriz, savaş suçluları ve "[[Tehcir Kanunu|tehcir
Ferit Paşa hükûmeti, İzmir'in Yunanlarca işgali üzerine [[15 Mayıs]]'ta istifa etti. Ancak aynı gün Ferit Paşa tekrar kabineyi kurmakla görevlendirildi. [[Paris Barış Konferansı]]'nda Türk delegasyonunun uğradığı şiddetli muamele üzerine 20 Temmuz'da tekrar istifa eden paşa, ertesi gün üçüncü kez başbakanlığa getirildi. Nihayet [[Sivas Kongresi]]'nde [[Müdafaa-yı Hukuk]] hareketinin Anadolu'da yönetimi ele geçirmesi üzerine [[30 Eylül]]'de Ferit Paşa kabinesi üçüncü kez istifa etti. Ertesi gün işbaşına gelen [[Ali Rıza Paşa (sadrazam)|Ali Rıza Paşa]] hükûmeti, [[Sivas Kongresi]]'nin isteği doğrultusunda genel seçimlerin yapılmasına karar verdi.
Ferit Paşa, yaklaşık yedi ay süren ilk üç hükûmeti döneminde bir yandan İstanbul'u işgal altında tutan İtilaf Devletleri'ni memnun edip yatıştırmaya, diğer yandan içte [[İttihat ve Terakkî]] rejiminin kalıntılarını temizlemeye yönelik bir politika izledi. İktidara gelir gelmez eski İttihat ve Terakkî liderlerinin birçoğu tutuklandı. Hemen ardından savaş suçları mahkemesi kurularak [[Ermeni
[[16 Mart]] [[1920]]'de [[Meclis-i Mebusan]]'ın işgal kuvvetlerince basılması ve iki gün sonra tatil edilmesiyle başlayan krizde Damat Ferit Paşa bir kez daha sadrazamlığa getirildi. [[5 Nisan]] [[1920]]’de kurulan ve [[17 Ekim]] [[1920]]’de sona eren bu son hükûmet döneminde Ferit Paşa, fiilen tükenmiş bir yönetime başkanlık etti. Osmanlı hükûmetinin bu dönemde gücü, sadece İtilaf Devletleri işgalinde bulunan İstanbul ve çevresiyle sınırlıydı. Mart ayında yapılan [[San Remo Konferansı]]'ndan sonra Paris'teki barış görüşmelerinde de Osmanlı delegasyonunun söz hakkı kalmamıştı. [[11 Nisan]] [[1920]]'de Mustafa Kemal ve arkadaşları aleyhine çıkarılan idam fetvası ve [[10 Ağustos]] [[1920]]'de [[Sevr Antlaşması]]'nın imzalanması, Damat Ferit Paşa'nın altı buçuk ay süren son sadrazamlık döneminin belli başlı olaylarıdır.
| |||