Mahmud Beyazidi: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
düzeltme AWB ile
Xwedêda (mesaj | katkılar)
Düzeltmeler ve biraz bilgi
Etiketler: Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği Gelişmiş mobil değişikliği
30. satır:
[[Kürt tarihi|Kürt tarihçisi]], [[İslam]] [[ulema|alimi]] ve [[Kürdoloji|Kürdolog]].<ref>http://www.kabalci.com.tr/mele-mahmude-bazidi-w143186.html</ref><ref>http://www.nadirkitap.com/adat-ras-matnamey-ekradiye-mele-mehm-d-baz-d-kitap4291013.html</ref>
 
== Eğitimi ==
Mahmud Beyazidi 1797'de [[Ağrı]]'nın [[Doğubayazıt]] ilçesinde doğmuş, 1863'da [[Erzurum]]'da vefat etmiştir.
Önce [[medrese]]'de dinî eğitim almış daha sonra [[Kürt edebiyatı]] ve [[Kürt tarihi]] ile ilginlendi.
 
Mahmud Beyazidi 1797'de [[Ağrı]]'nın [[Doğubayazıt]] ilçesinde doğmuştur. İlk dinî öğrenimini Kürt medreselerinde başladıktan sonra tahsilini [[Tebriz]]'de tamamlamıştır. Başta [[Kürtçe]] olmak üzere [[Farsça]], [[Arapça]] ve [[Türkçe]] bilgisini geliştirdi, bu dillerin edebiyatlarına vakıf oldu. Bölgedeki bazı yerlerde [[imam]]lık ve [[müderris]]lik yaptırmıştır. Daha sonra memleketi Bayazıt'a dönerek medreselerde ders vermiştir.
Mahmud Beyazidi [[19. yüzyıl]] Kürt rönesansının öncülerinden biridir. Kürt edebiyatında düz yazıyla ilk metin yazan kişi olup, Kürtçe nesirin temeli onun eliyle atıldı. Mahmud Beyazidi denemeleri ve değerli ansiklopedik yazılarıyla Kürt edebiyatının yönünü değiştirdi. Kürt edebiyata yeni bir tarz getirdi ve nesirle yeni bir süreci başlatmak istedi. Çünkü Mahmud Beyazidi'ye kadar Kürt edebiyat tarihi sadece şiirden oluşuyordu. Fakat onunla birlikte, artık şiir yerini yavaş yavaş [[nesir]]e bırakmaya başladı.<ref>Mela Mehmûdê Beyazîdî, Adat û Rusûmatnameê Ekradiye, Jan Dost, s. 102, Nûbihar, İstanbul, 2010.</ref>
 
== Kürtçe çalışmaları ==
Mahmud Beyazidi Doğu'nun il ve ilçelerini gezip Kürtlerin örf ve adetlerini içeren ''Adat û Rusûmatnameyê Ekradiye'' (Kürt Adetleri) adında kitap yazdı. Kürtlerin örf ve adetleri ismini taşıyan bu eser, dönemin Erzurum Rus Konsolosu [[Aleksandr Jaba]]'nın desteğiyle Mahmud tarafından yazılmıştır. Bu eser, Kürtlerin örf ve adetlerine dair yazılmış bir eser olarak kendi alanında ilktir ve büyük bir tarihi öneme sahiptir.<ref>http://krd.riataza.com/2016/11/11/mela-mehmude-bazidi-u-adat-u-rusumatnameye-ekradiye/</ref>
 
Mahmud Beyazidi [[Kürt edebiyatı]], [[Kürt tarihi]] ve [[Kürt kültürü]] ile eserler yazmıştır. [[19. yüzyıl]]'ın Kürt rönesansınınrönesans öncülerinden biridirbiri olmuştur. Çünkü Kürt edebiyatında düz yazıyla ilk metin yazan kişi olup,Mahmud Beyazidi'dir. Kürtçe nesirin temeli onun eliyle atıldı. Mahmud Beyazidi denemeleri ve değerli ansiklopedik yazılarıyla Kürt edebiyatınınedebiyatı'nın yönünü değiştirdi. Kürt edebiyata yeni bir tarz getirdi ve nesirle yeni bir süreci başlatmak istedibaşlattı. Çünkü Mahmud Beyazidi'ye kadar Kürt edebiyat tarihi sadece şiirden[[şiir]]'den oluşuyordu.oluşurken Fakatonun onunlaçalışmalarıyla birlikte, artık şiir yerini yavaş yavaş [[nesir]]'e bırakmaya başladıbırakmıştır.<ref>Mela Mehmûdê Beyazîdî, Adat û Rusûmatnameê Ekradiye, Jan Dost, s. 102, Nûbihar, İstanbul, 2010.</ref>
Eser'in el yazmaları [[Alexander Auguste Jaba|Aleksandr Auguste Jaba]] (1801-1894) tarafından korunmuş olup onun sayesinde günümüze ulaşmıştır. Eserin daha sonra çeşitli baskı ve tercümeleri yayınlanmıştır. Bu eser, Kürtlerin Örf ve Adetleri ismiyle Abdullah Babekir Pişdari tarafından 1998'de [[Türkçe]]ye çevrilmiştir.<ref>Mella Mahmude Beyazıdi, Kürtlerin Örf ve Adetleri, Çeviren: Abdullah Babekir Pişdari, Peri Yayınları, İstanbul 1998, 72 sayfa.</ref> 2010'da Ziya Avcı tarafından hazırlanan kitap<ref>Mela Mehmudê Bazîdî, Adat û Rusûtnameyê Ekradiye, Lîs Yayınları, Hazırlayan: Ziya Avci, 2010, 92 sayfa.</ref>, 2012'de yazar ve araştırmacı [[Jan Dost]] tarafından yayına hazırlanmış ve notlandırılmış, [[Arap alfabesi|Arapça harflerle]] yazılmış orijinal metinle birlikte yayınlanmıştır.<ref>Mela Mehmûdê Bayezîdî, Adat û Rusumatnameê Ekradiye, Hazırlayan: Jan Dost, Nûbihar Yayınları, İstanbul 2012, 392 sayfa.</ref>
 
Mahmud Beyazidi Doğu'nun il ve ilçelerini gezip Kürtlerin örf ve adetlerini içeren ''Adat û Rusûmatnameyê Ekradiye'' (Kürt Adetleri) adında kitap yazdı. Kürtlerin örf ve adetleri ismini taşıyan bu eser, dönemin Erzurum Rus Konsolosu [[Aleksandr Jaba]]'nın desteğiyle Mahmud Beyazidi tarafından yazılmıştır. Bu eser, Kürtlerin örf ve adetlerine dair yazılmış bir eser olarak kendi alanında ilktir ve büyük bir tarihi öneme sahiptir.<ref>http://krd.riataza.com/2016/11/11/mela-mehmude-bazidi-u-adat-u-rusumatnameye-ekradiye/</ref>
 
Eser'in el yazmaları [[Alexander Auguste Jaba|Aleksandr Auguste Jaba]] (1801-1894) tarafından korunmuş olup onun sayesinde günümüze kadar ulaşmıştır. Eserin daha sonra çeşitli baskı ve tercümeleri yayınlanmıştır. Bu eser, "Kürtlerin Örf ve Adetleri" ismiyle Abdullah Babekir Pişdari tarafından [[1998'de]] yılında [[Türkçe]]ye de çevrilmiştir.<ref>Mella Mahmude Beyazıdi, Kürtlerin Örf ve Adetleri, Çeviren: Abdullah Babekir Pişdari, Peri Yayınları, İstanbul 1998, 72 sayfa.</ref> 2010'da Ziya Avcı tarafından hazırlanan kitap<ref>Mela Mehmudê Bazîdî, Adat û Rusûtnameyê Ekradiye, Lîs Yayınları, Hazırlayan: Ziya Avci, 2010, 92 sayfa.</ref>, 2012'de yazar ve araştırmacı [[Jan Dost]] tarafından yayına hazırlanmış ve notlandırılmış, [[Arap alfabesi|Arapça harflerle]] yazılmış orijinal metinle birlikte yayınlanmıştır.<ref>Mela Mehmûdê Bayezîdî, Adat û Rusumatnameê Ekradiye, Hazırlayan: Jan Dost, Nûbihar Yayınları, İstanbul 2012, 392 sayfa.</ref>
 
== Mahmud Beyazidi'nin Eserleri ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Mahmud_Beyazidi" sayfasından alınmıştır