Altıparmak, Yusufeli: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok
düzeltme AWB ile
29. satır:
}}
'''Altıparmak''', [[Artvin (il)|Artvin]] ilinin [[Yusufeli]] ilçesine bağlı bir köydür. Köyün eski adı Barhal'dır. Barhal, Gürcüce Parhali adının bozulmasıyla ortaya çıkmıştır. Köyün merkezi [[Artvin]] kentine 137 km, [[Yusufeli]] kasabasına 32 km uzaklıktadır.
[[Dosya:Barhal-center.jpg|thumb|250px|rightsağ|Eski adı Parhali olan Altıparmak köyü.]]
==Köyün eski adı==
Altıparmak köyünün eski adı Barhal'dır.<ref>Taner Artvinli, ''Artvin Yer Adları Sözlüğü'', 2013, s. 72, ISBN 9786055708856</ref> Barhal adı Gürcüce Parhali'den (პარხალი) gelir. Köydeki [[Parhali Manastırı]]'nın 9-10. yüzyılda kurulmuş olmasından hareketle köyün en geç bu tarihten itibaren Parhali adını taşıdığı anlaşılmaktadır.<ref name="Kültürel Anıtlar Kataloğu 2018">''Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu'' (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 40, ISBN 9789941478178.</ref> 1928 tarihli Osmanlıca ''Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları'' adlı yayında köyün adı Barhal (بارحال) olarak geçer.<ref>'' Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları'' (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 82.</ref> Dahiliye Vekaleti'nin ''Köylerimiz'' adlı yayınında da köyün adı Barhal'dır.<ref>''Köylerimiz'', Dahiliye Vekaleti yayını, İstanbul, 1933, s. 87.</ref> İçişleri Bakanlığı'nın ''Köylerimiz'' adı yayınında ise, köyün yeni adı olarak Altıparmak, eski adı olarak Barhal verilmiştir.<ref>''Köylerimiz'', İçişleri Bakanlığı yayını, Ankara, 1968, s. 40.</ref> Bu kayıtlar köyün adının, yabancı kökenden geldiği için 1933 yılından sonra değiştirildiğini göstermektedir.
[[Dosya:Parxalis_monasteri.jpg|thumb|300px|[[Parhali Manastırı|Parhali Kilisesi]]]]
 
== Tarihçe ==
Parhali tarihsel [[Tao (bölge)|Tao]]’da küçük bir bölgenin ve bu bölgenin merkezi köyün adıydı. Parhali bölgesi, [[Çoruh]] nehrinin orta kesiminin sağ kıyısından Parhali Deresine kadar uzanan havzayı kapsıyordu. Parhali 10. yüzyılda Gürcü kralı [[III. Davit]]’in mülküydü. Bu yörede birkaç kilometre uzanan kayalara oyulmuş sulama kanalı vardır. Bu kanalın 12-13. yüzyılda Gürcü kraliçesi [[Tamar]] zamanında yapıldığı sanılır.<ref>Ekvtime Takaişvili, ''1917 Yılında Güney Gürcistan’da Arkeolojik Araştırma Gezisi'' (Gürcüce), Tiflis, 1960, s. 83-84.</ref> 9-10. yüzyıllarda kurulmuş olan [[Parhali Manastırı]] bölgedeki en önemli yapılardan biridir.<ref>''Tao-Klarceti - Tarihsel ve name="Kültürel Anıtlar Kataloğu'' (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 40, ISBN 9789941478178.<"/ref><ref>Özhan Öztürk, ''Karadeniz Ansiklopedik Sözlük'', 2. Cilt, s. 934-935, ISBN 9789756121009</ref>
 
[[Giorgi Kazbegi]]’nin 1874'te yayımlanan kitabındaki bilgiye göre Parhali köyü, aynı adlı akarsuyun iki yakasında kuruluydu. Köyde 200’den fazla hane yaşıyordu. Evler dar vadide, dört kilometre boyunca tek bir hat üzerinde sıralamıştı.<ref>Giorgi Kazbegi, ''Bir Rus Generalinin Günlükleri - Türkiye Gürcistanı'nda Üç Ay'', 2019, s. 156, ISBN 9789755537207</ref>