Samsun: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k Ufak düzenleme yapıldı |
Kefkentuzla (mesaj | katkılar) Uydurma bilgi Etiketler: Mobil değişiklik mobil uygulama değişikliği iOS uygulaması değişikliği |
||
218. satır:
'''Samsun''', [[Türkiye]]'nin [[Türkiye'de büyükşehir belediyeleri|büyükşehir]] statüsündeki otuz [[Türkiye'nin illeri|ili]]nden biridir. [[Karadeniz Bölgesi]]'ndeki Orta Karadeniz Bölümü'nde yer alır ve 1.335.716 kişilik nüfusuyla bölgenin en yüksek, Türkiye'nin ise on altıncı en yüksek nüfuslu ilidir. On yedi ilçesi ve 1.247 mahallesi bulunan Samsun'un yönetimi büyükşehir belediyesi ve valilik tarafından müştereken sağlanmaktadır. [[Türkiye coğrafyası]]nın en kuzeyinde merkezî bir noktada yer almakta olup; doğusunda [[Ordu (il)|Ordu]], güneyinde [[Tokat (il)|Tokat]] ve [[Amasya (il)|Amasya]], batısında ise [[Çorum (il)|Çorum]] ve [[Sinop (il)|Sinop]] illeri ile çevrilidir ve kuzeyinde [[Karadeniz]] bulunur. Karadeniz Bölgesi'nin eğitim, sağlık, sanayi, ticaret, ulaşım ve ekonomi açılarından en gelişmiş şehri olan Samsun kalkınmada birinci derecede öncelikli yörelerden olup "Karadeniz'in Başkenti" ve "Atatürk'ün Şehri" olarak tanıtılmaktadır.
Yerleşim geçmişi MÖ 60.000 yılına dek uzanan Samsun'a yerleşen ilk topluluk MÖ 5000-3500 arasında buraya gelen [[Kaşkalar]]dır. Kaşkaların ardından [[Hititler|Hitit]] dönemini yaşayan{{kaynak belirt}} şehir, MÖ 1182 ile MÖ 546 yılları arasında birkaç kez el değiştirmiş ve devamında [[Ahameniş İmparatorluğu|Pers]] hâkimiyetine girmiştir. Perslerin ardından [[Makedonya (antik krallık)|Makedonya]], [[Pontus Krallığı|Pontus]], [[Antik Roma|Roma]], [[Bizans İmparatorluğu|Bizans]] egemenliği gören Samsun, bunların ardından bir [[Ceneviz Cumhuriyeti|Ceneviz]] kolonisi haline gelmiştir. Bu dönemde [[Dânişmendliler Beyliği]] tarafından kuşatılan şehir alınamamış ve şehrin hemen yanına "Müslüman Samsun" adıyla yeni bir şehir kurulmuştur. [[I. Mehmed]] dönemine dek iki Samsun şehri de varlığını sürdürmüş, bu dönemde her iki şehir de [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı Devleti]] topraklarına katılarak birleştirilmiştir. 1422-1428 yılları arasında Osmanlı hâkimiyetinden çıkan Samsun tekrar Osmanlı toprağı olmuş ve 1923 yılında [[Türkiye'de cumhuriyetin ilanı|Türkiye Cumhuriyeti'nin ilânı]]na dek bu durumunu sürdürmüştür. Türkiye'nin kurulmasına dek uzanan ve 19 Mayıs 1919'da [[Mustafa Kemal'in Samsun'a çıkışı]]yla başlayan sürecin başlangıç durağı olması nedeniyle özel bir konumu bulunan Samsun "19 Mayıs Kenti" olarak anılmakta ve [[19 Mayıs Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı]]'na ev sahipliği yapmaktadır.
9.725 km² alanda kurulu olan Samsun'daki nüfus yoğunluğu 145 kişi olup coğrafyanın %45'ini dağlar, %37'sini platolar, %18'ini ise ovalar meydana getirmektedir. En yüksek noktasını zirvesi 2062 m'de bulunan [[Akdağ (Samsun)|Akdağ]]'ın oluşturduğu ildeki hava kalitesi [[partikül]] ölçümünde Türkiye'deki en kirli iller arasında bulunmakta ve son yıllarda ideal hava kirliliği değeri aşılmaktadır. Sahil şeridinde tipik [[Türkiye'de Karadeniz iklimi|Karadeniz iklimi]]nin görüldüğü ilin iç kısımlarına doğru [[karasal iklim]] ağırlık kazanmakta olup ortalama yıllık sıcaklık 14,5 [[Santigrat|°C]]'dir. Su varlığı açısındansa özellikle [[Kızılırmak]] ve [[Yeşilırmak]] önemli nehirler olup oluşturdukları deltalar ile yoğun tarımsal faaliyetlerin sürdürülmesini sağlamaktadırlar.
| |||