Vikipedi

Türkçe: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Gogolplex (mesaj | katkılar)
Devriyeler
7.783 değişiklik
Gogolplex (mesaj | katkılar)
Devriyeler
7.783 değişiklik
→‎Latin asıllı Türk alfabesi: Diğer devlet ve dillerden bahseden kısmı çıkardım ve Türk alfabesi ile ilgili kısımları ekledim
268. satır:
=== Latin asıllı Türk alfabesi ===
[[Dosya:Ataturk-September 20, 1928.jpg|thumb|sağ|180px|[[Mustafa Kemal Atatürk|Atatürk]] [[Türk alfabesi|yeni Türk alfabesi]]ni tanıtırken, [[Kayseri]], 20 Eylül 1928. (Fransız ''L'Illustration'' dergisi)]]
1 Kasım 1928 tarihinde, eski Arap asıllı Türk alfabesinin yerine, Latin yazısından Türkçe için uyarlanan bu 29 harfli alfabe kabul edilmiştir. [[Harf Devrimi]], Türkiye'de bu kanunun kabul edilmesi ve yeni alfabenin yerleştirilmesi sürecine genel olarak verilen isimdir. Türkiye, Kıbrıs Cumhuriyeti, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ve Balkanlar’da Türkçe için bu alfabe kullanılır.
 
Türk alfabesinin içeriği, [[Latin alfabesi|Latin harflerini]] yazı sistemlerinde kullanan diğer ülkelerin alfabeleriyle birebir aynı olmayıp Türk dilinin seslerini karşılamaları amacıyla türetilmiş harfleri bulundurmaktadır ([[Ç]], [[Ş]], [[Ğ]], [[I]], [[İ]], [[Ö]], [[Ü]]). Ayrıca ISO temel Latin alfabesinde yer alan [[Q]], [[W]] ve [[X]] harfleri Bunun yanı sıra Türk alfabesindeki harflerin okunuşları bazı Batı dillerindeki harflerin okunuşlarından farklıdır. Örneğin [[C]] harfinin okunuşu Türkçede {{IPA|-|/d͡ʒ/}} iken İngilizcede {{IPA|-|/ˈsiː/}} olarak okunabilir.<ref>http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/1030.pdf</ref>
Alfabede 29 harf bulunur. Ancak 1990'lı yıllarda toplanan bir uluslararası Türkçe kurultayında Türkiye [[abece]]si /ŋ/ (genizcil n sesi), /ɛ/ (açık e sesi), /q/ (kalın k sesi), /w/ (sert g, v sesi), /x/ (sert h sesi), /ɳ/ (ön damaksıl, ny sesi) gibi harflerin de katılması ile oluşacak Ortak Türk Abecesinden, diğer Türk Ülkelerinin kendi abecelerini oluşturması ile karara bağlanmıştır.<ref>[http://www.argunsahlar.com/Makaleler/MArgunsah_02.pdf 2008, Olağan Uluslararası Türkçe Kurultayı]</ref><ref>[http://turkoloji.cu.edu.tr/TDK/kurultay_bildiri/tdk_bildiri_ozetleri.pdf Uluslararası Türkçe Kurultayı Bildirileri Özeti]</ref><ref>[http://www.yde.yildiz.edu.tr/dk15/dk15-IV-VII.htm Dilbilim Kurultayı Oturumlar, Açıklama ve Özetleri]</ref> Şu an, Türk Dünyası içinde, [[Türkiye]], [[Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti]], [[Azerbaycan]], [[Türkmenistan]] ve [[Özbekistan]]ın yanında ayrıca [[Kosova]], [[Kuzey Makedonya|Makedonya]] ve genel [[Balkanlar]]’daki Türkçe kullanımları, Latin esaslı alfabelerle yapılmaktadır. Bunlar içinde Türkiye, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ve Balkanlar’da aynı alfabe kullanılır. Azerbaycan Türk alfabesinde 29 harfin yanında ayrıca x, q, ə harfleri bulunur. Türkmenistan, Özbekistan alfabelerinde de kendi içlerinde bazı eklemeler ve farklı tercihler bulunmaktadır. Temel olarak bu Türk devletlerinin hepsi Latin asıllı alfabeye geçmişlerdir.
 
Alfabe'de genellikle her bir harf bir [[Fonem|foneme]] eş değerdir, ancak bazı harfler biren fazla sesi teşkil edebilir. Buna örnek olarak e harfinin "''gelmek''" kelimesinin ilk hecesinde /æ/ sesini, son hecesinde ise /e/ sesini teşkil etmesi verilebilir.<center>
Bağımsız [[Kazakistan]] ve [[Kırgızistan]] ile [[Rusya]]'daki Türk boyları, [[Kiril]] asıllı alfabeler kullanmaktadırlar. Türk Alfabesi :
<center>
{|class=wikitable style=text-align:center
|-
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Türkçe" sayfasından alınmıştır