Türkiye İşçi Partisi (1961): Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Düzeltme. |
|||
46. satır:
== Sosyalist milletvekilleri ==
TİP, [[1965 Türkiye genel seçimleri|1965 seçimleri]]nde, 54 ilde
TİP [[1966]] [[Senato]] kısmi seçimlerinde de bir senatörlük
1966 yılında Malatya Kongresi ile ilk büyük ayrılık yaşandı. MDD'ci olarak bilinenler partiden ihraç edildi. Parti paralelinde Sadun Aren'ciler tarafından kurulan FKF içine taşınan tartışmalar sonucunda gençlik FKF içinde MDD paralelinde örgütlendi. FKF yönetimi partiden ihraç edilen MDD hareketinin etkinliğine girdi. Dev-Genç ile birlikte TİP ile gençlik arasındaki bağlantılar tümüyle koptu.FKF ve Devgenç de etkinliği tümüyle kalmayan TİP paralelindeki sosyalist gençler "SGÖ-Sosyalist Gençlik Örgütü"yü kurdu.▼
[[1968 Türkiye senato seçimleri|1968'de Senato kısmi seçimleri]]nde TİP oy oranını yüzde 4,7'ye yükselttiyse de senatörlük kazanamadı. Ancak yerel seçimde Yozgat [[Bahadın]]'da belediye seçimini kazandı. Bu yıl TİP'e yapılan saldırılar şiddete dönüştü ve [[Vedat Demircioğlu]] öldürüldü.
▲[[1966]] [[Senato]] kısmi seçimlerinde de bir senatörlük sağlayarak ([[Fatma Hikmet İşmen]]) [[Türkiye Büyük Millet Meclisi|TBMM]] grubunu 16 üyeye çıkarmıştır. [[Çetin Altan]]'ın da aralarında olduğu bu milletvekilleri etkili bir muhalefet görevi üstlendiler. Bu durum, Türkiye'de temsili demokrasinin gelişiminde bir dönüm noktasıdır. Derhal gerekli düzenlemeler yapılıp bu tür muhalefetlerin meclisteki varlığı önlenmiş ve seçim barajları sayesinde mecliste yalnızca yüksek hazine desteklerinden yararlanan büyük partilerin temsil edilmesi garanti altına alınmıştır. Ayrıca varolan milletvekilleri de bastırılmak için çeşitli yöntemler denenmiş, fiziksel saldırı (Çetin Altan'ı dövme girişimi) yanı sıra dokunulmazlığın kaldırılması gibi hukuki saldırılar da yürürlüğe sokulmuştur. Bu sonuncu girişim Anayasa Mahkemesi tarafından reddedilmiş, ancak [[seçim barajları]] TİP'in sonraki dönemlerde bir temsilinin olmamasını sağladığı gibi karmaşıklaşıp ağırlaşarak günümüzde de sürmektedir.
== Siyasi çalışmaları ==
1968 Haziran yenileme seçiminde TİP oylarını artırdıysa da senatörlük kazanamadı. Ancak yerel seçimde Yozgat Bahadın'da belediye seçimini kazandı. Bu yıl TİP'e yapılan saldırılar şiddete dönüştü ve [[Vedat Demircioğlu]] öldürüldü. Parti içindeki görüş ayrılıklarında Mehmet Ali Aybar'ın tam bağımsız, insancıl sosyalizm görüşüyle, [[Behice Boran]]'ın [[Emek]] grubunun görüşü arasında tartışma çıktı. Aybar istifa etti, sonra geri getirildi.▼
TİP, Anayasa Mahkemesinden anayasanın 141. ve 142. maddelerinin iptalini istedi. Mahkeme 1 oy farkla bu isteği reddetti.
Parti düşünce özgürlüğünden yanaydı, [[NATO]] ve [[Ortak Pazar]]'a karşıydı.
1971'de "Faşizme Hayır" kampanyası yapıldı.
== Parti içi tartışmalar ==
▲1965 seçimleriyle birlikte, partide [[Mihri Belli]]'nin [[Milli Demokratik Devrim]] (MDD) grubu yenilgiye uğradı. 1966 yılında Malatya Kongresi ile ilk büyük ayrılık yaşandı. MDD'ci olarak bilinenler partiden ihraç edildi. Parti paralelinde Sadun Aren'ciler tarafından kurulan FKF içine taşınan tartışmalar sonucunda gençlik FKF içinde ve MDD paralelinde örgütlendi. FKF yönetimi partiden ihraç edilen MDD hareketinin etkinliğine girdi. Dev-Genç ile birlikte TİP ile gençlik arasındaki
▲
== Boran-Aren dönemi ==
[[1968]]'de [[Sovyetler Birliği]]'nin [[Çekoslovakya]]'yı işgali partiyi ikiye böldü. Aybar işgali destekleyen Behice Boran ve arkadaşlarına tepki gösterdi ve [[1969]]'da genel başkanlıktan istifa etti. 1969 seçimlerinde de
== 12 Mart'tan sonra ==
[[12 Mart]] [[1971]] muhtırası sonrasında alınan kararlar kapsamında TİP, 21 Temmuz
Türkiye İşçi Partisi'
== 12 Eylül'den sonra ==
[[12 Eylül]] [[1980]] darbesiyle TİP yeniden kapatıldı. [[1987]] yılında TİP, [[Türkiye Komünist Partisi (1920)|TKP]] ile birleşerek [[Türkiye Birleşik Komünist Partisi]] (TBKP) adını aldı. Bu parti daha sonra kapatıldı. Bu partinin kadrolarının bir kısmı daha sonra [[ÖDP]] ve [[Türkiye Komünist Partisi (2001)|TKP]]'ye katıldı.
== Genel başkanları ==
Satır 98 ⟶ 108:
! Sandalye
|-
| [[1965 Türkiye genel seçimleri|1965]] || 276,101 || %2.
|-
| [[1969 Türkiye genel seçimleri|1969]] || 243,631 || %2.68 || {{Composition bar|2|450|hex=grey}}
Satır 124 ⟶ 134:
== Dış bağlantılar ==
* [http://www.solyayin.com/yayin/yuruyus-tip Yürüyüş dergisi - TİP haftalık yayın organı]
== Kaynakça ==
* Ahmet Alış, The Process of the Politicization of the Kurdish Identity in Turkey; the Kurds and the Turkish Labor Party, 1961–1971. MA Thesis, Boğaziçi University, The Atatürk Institute, 2009
| |||