Demokrat Parti (Amerika Birleşik Devletleri): Revizyonlar arasındaki fark

| kuruluş = 17928 (tarihi) <br />Ocak 1828 (modern)

| ideoloji = [[Sosyal liberalizm]]<br />[[Liberal demokrasi]]<br>[[İlerlemecilik]]<br>[[Üçüncü yol]]<br>[[Sosyal demokrasi]] (hizipler)

| renkler = Kırmızı{{Renk vekutusu|#00A6EF}} [[Mavi]]

'''Demokratik Parti''' veya '''Demokrat Parti''' (İngilizce: '''Democratic Party'''), [[Amerika Birleşik Devletleri]]'ndeki iki büyük partiden biri. Diğeri [[Cumhuriyetçi Parti, ABD(Amerika Birleşik Devletleri)|Cumhuriyetçi Parti]]'dir. PartiDemokratlar sosyal liberal ve ilerici siyaseti destekler; ilericiler, liberaller ve merkezcilerden oluşmaktadır.<ref name="jhale">{{Kitap kaynağı |soyadı=Hale |ad= John |başlık=The Making of the New Democrats |yayıncı= Political Science Quarterly |yıl=1995 |location= New York City|isbn= | sayfa = 229 |alıntı=''Second, insofar as Democrats in Congress are roughly split into liberal and centrist wings''}}</ref>

Demokrat Parti son 50 yıl içinde genel olarak [[Cumhuriyetçi Parti, ABD(Amerika Birleşik Devletleri)|Cumhuriyetçi Parti]]'ye göre başkanlık seçimlerinde daha az bir başarı gösterdi. Fakat aynı dönemde, özellikle (1950-1990) yılları arasında, Temsilciler Meclisi ve Senato seçimlerinde [[Cumhuriyetçi Parti, ABD(Amerika Birleşik Devletleri)|Cumhuriyetçi Parti]]'ye göre çok daha başarılı oldu. Ancak 1994 yılında bu üstünlüğünü kaybeden Demokratik Parti 2001 yılında [[George W. Bush]]'un başkan seçilmesinden sonra 6 yıl süreyle devletin hem yasama hem de yürütme kanatlarında muhalefet rolüyle yetindi. 7 Kasım 2006 ara seçimlerinde bu koşullar tekrar değişti. Demokrat Parti 12 yıldan sonra ilk defa hem Senato hem de Temsilciler Meclisinde çoğunluğu ele geçirdi. 2016'da Demokratların başkan adayı [[Hillary Clinton]] seçimi kaybetti. Parti 2019 itibarıyla [[Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi|Temsilciler Meclisi]]'nde egemendir.

Demokrat Parti 1828 yılında kuruldu. 1860'lı yıllarda [[Amerikan İç Savaşı|İç Savaş]] sırasında ikiye ayrıldı. Güneyli demokratlar kölelik yanlısıydılar. Kuzeyli demokratlar köleliğe karşı çıkıyorlardı. [[Cumhuriyetçi Parti, ABD(Amerika Birleşik Devletleri)|Cumhuriyetçi Parti]] bu ortam içinde köleliğe karşı olarak kuruldu ve Cumhuriyetçi aday [[Abraham Lincoln]] başkan seçildi. Güneyliler savaşı kaybettikten sonra uzun bir süre kuzeyin baskısı altında yaşadılar. Bu döneme "[[Amerika Birleşik Devletleri'nin yeniden yapılanma dönemi|Yeniden Yapılanma]]" denir. Baskı ortamı güneyde büyük bir tepki yarattı ve bu tepkiyi kendi çıkarına kullanan Demokrat Parti güneyde özellikle beyazlar arasında büyük bir destek buldu. 1929 yılında [[New York Borsası]]'nda meydana gelen ani bir çöküntü Amerika'da 10 yıl süren bir ekonomik gerileme ve sıkıntı dönemini başlattı. Bu döneme "[[Büyük Buhran]]" ''(The Great Depression)'' adı verilir. Demokrat Parti'nin adayı [[Franklin D. Roosevelt]] bu dönemde başkanlığa seçildi ve ekonomik gerilemenin etkisini azaltmak için sosyal sigorta, işsizlik sigortası gibi alanlarda birçok reformlar yaptı. İşte bu dönemde Demokrat Parti'nin [[Sosyal Demokrasi|Sosyal Demokrat]] çizgisi belirginleşmeye başladı. İç Savaştan beri Cumhuriyetçi Parti'ye oy veren siyah Amerikalılar Demokrat Parti'ye yönelmeye başladılar. İşçi sendikaları da Demokratik Parti'nin çalışanlara kazandırdığı hakların etkisiyle üyelerini Demokrat Parti'ye yönelttiler. ABD'nin güneyinde Demokrat Parti'nin sahip olduğu destek yavaş yavaş kaybolmaya başladı. Bunun yerine büyük şehir merkezlerinin yoğunlaştığı kuzeydoğu, [[ortabatı eyaletleri]] ve [[Kaliforniya]] gibi batı bölgeleri Demokrat Parti'nin kuvvet merkezleri haline geldi.

Demokrat Parti'den seçilen başkan [[Bill Clinton]] 90'lı yıllarda çok başarılı bir başkanlık dönemi yaşadı. Kalkınma oranı yükseldi. İşsizlik oranı düştü. Bütçe açığı kapatıldı. Amerikan ordusu dünya çapında sadece insancıl amaçlarla [[Bosna]], [[Kosova]] gibi yerlerde müdahalelerde bulunmakla kaldı, [[Filistin]]-[[İsrail]] çatışmasında daha tarafsız bir tutum izledi. 2000'li yıllarda Demokrat Parti başkan adayları [[Al Gore]] (2000) ve [[John Kerry]] (2004) seçimleri kaybettiler. [[11 Eylül 2001 Saldırısı]]'nın toplumda yarattığı olumsuz tepkinin de etkisiyle [[Amerika Birleşik Devletleri]] Cumhuriyetçi başkan [[George W. Bush]]'un önderliği altında daha saldırgan bir dış siyaset izlemeye başladı. Fakat 2005 yılından sonra Amerikan toplumunda George W. Bush'un Irak siyasetine karşı hoşnutsuzluk düzeyi artmaya başladı. 7 Kasım 2006 tarihindeki ara seçimlerde büyük bir zafer kazanan Demokrat Parti 12 yıldan sonra tekrar hem Senato, hem de Temsilciler Meclisi'nin çoğunluğunu ele geçirmeyi başardı. 4 Kasım 2008 tarihinde Demokrat Parti adayı [[Barack Obama]]'nın Başkan seçilmesiyle Demokrat Parti ABD'nin hem Yasama, hem de Yürütme kollarını eline geçirmiş oldu. Ancak bu durum sadece 2 yıl sürdü. 2010 seçimlerinde Temsilciler Meclisi, 2014 seçimlerinde de Senato Cumhuriyetçilerin eline geçti. Şu an için ABD'de Demokrat Parti Yürütme, Cumhuriyetçi Parti ise Yasama kollarını elinde bulundurmaktadır.

Genelde günümüzde Demokrat Parti [[Afroamerikalılar|siyah Amerikalılar]], [[Katolik]]ler, [[Yahudiler|Yahudi]]ler, göçmenler, kadınlar, azınlıklar ve yüksek eğitimli kişiler arasında destek bulmaktadır. İşverenlerin ve büyük firmaların karşısında işçilerin ve çalışan kesimin yanında yer alır. [[Kürtaj]] haklarının kısıtlanmasına karşı kesin bir tavır almıştır. [[Eşcinsel]]lerin ve diğer azınlıkların haklarını savunan bir siyaset izler. Devletin gerektikçe vergileri arttırarakartırarak, az gelirli yurttaşlara daha geniş olanaklar sağlaması yanlısıdır. Çevre kirliliğini önleme konusunda titizlik gösterir. Dış siyaset konusunda [[Cumhuriyetçi Parti, ABD(Amerika Birleşik Devletleri)|Cumhuriyetçi Parti]]'ye göre daha ılımlı bir tutum sergiler. Silah serbestliği kanununa sıcak bakmaz.