Yıldız sınıflandırma (astronomi): Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Kaynaklar ve referanslarda düzenleme
21. satır:
|-
! Sınıf
! Yüzey sıcaklığı<ref name=calib /><ref name=typarallax>{{Dergi kaynağı | doi= 10.1126/science.1241917 | titlebaşlık= Distances, Luminosities, and Temperatures of the Coldest Known Substellar Objects | journal=Science | yearyıl=2013 | volumecilt=published online 5 September 2013 | pagessayfalar=1492–1495 | arxiv= 1309.1422 | bibcode=2013arXiv1309.1422D | authoryazar=T. J. Dupuy & A. L. Kraus | issuesayı= 6153}}</ref><ref name=weidner>{{ArXiv kaynağı|eprint=1010.2204v1|author1=Carsten Weidner|author2=Jorick Vink|title=The masses, and the mass discrepancy of O-type stars|class=astro-ph.SR|year=2010}}</ref><br>([[kelvin]])
! abbr="color" | Geleneksel renk
! abbr="color" | Görünen renk<ref name="möre">The Guinness book of astronomy facts & feats, Patrick Moore, 1992, 0-900424-76-1</ref><ref>{{Web kaynağı | tarih =21 Aralık 2004| url = http://outreach.atnf.csiro.au/education/senior/astrophysics/photometry_colour.html | başlık = The Colour of Stars | yayımcı = Australia Telescope Outreach and Education | erişimtarihi =26 Eylül 2007| arşivurl = http://web.archive.org/web/20131203222826/http://outreach.atnf.csiro.au:80/education/senior/astrophysics/photometry_colour.html | arşivtarihi = 3 Aralık 2013}}&nbsp;— Explains the reason for the difference in colour perception.</ref><ref name="Charity">
138. satır:
 
== Yerkes Tayf Sınıflandırması ==
Yazarların baş harflerinden MKK sistemi olarak da adlandırılan Yerkes spektral sınıflandırması, 1943'te William Wilson Morgan, Phillip C. Keenan ve Edwards Kellman'ın Yerkes Gözlemevi tarafından getirilen yıldızlararası spektral sınıflandırma sistemidir.<ref>{{Kitap kaynağı |titlebaşlık=An atlas of stellar spectra, with an outline of spectral classification |yayıncı=The University of Chicago Press |first1ad1=William Wilson |last1soyadı1=Morgan |first2ad2=Philip Childs |last2soyadı2=Keenan |first3ad3=Edith |last3soyadı3=Kellman |datetarih=1943 |bibcode=1943assw.book.....M |oclc=1806249}}</ref> Bu sınıflandırma, yüzey sıcaklığına dayanan Harvard sınıflamasına karşıt olarak, ışık yüzeyi ile ilgili yıldız yüzey gravitesine duyarlı spektrum çizgilerine dayanır. Daha sonra, 1953'te, standart yıldızların listesi ve sınıflandırma ölçütlerinin bazı revizyonlarından sonra plan MK olarak adlandırıldı (William Wilson Morgan ve Phillip C. Keenan baş harfleriyle).<ref name="ref_MK">{{Dergi kaynağı |titlebaşlık=Spectral Classification |journal=Annual Review of Astronomy and Astrophysics |first1ad1=William Wilson |last1soyadı1=Morgan |first2ad2=Philip Childs |last2soyadı2=Keenan |volumecilt=11 |pagessayfalar=29–50 |datetarih=1973 |doi=10.1146/annurev.aa.11.090173.000333 |bibcode=1973ARA&A..11...29M}}</ref>
 
Dev bir [[dev yıldız|yıldız]]ın yarıçapı, bir [[cüce yıldız]]a kıyasla çok daha büyükken, kütleleri kabaca karşılaştırılabilir olduğundan, dev yıldızın yüzeyindeki yerçekimi ve dolayısıyla gaz yoğunluğu ve basıncı bir cücekinden çok daha düşüktür. Bu farklılıklar, daha sonra ölçülebilen spektral çizgilerin hem genişliğini hem de yoğunluğunu etkileyen "parlaklık efektleri" formunda kendini gösterir. Daha yüksek yüzey ağırlıklı daha yoğun yıldızlar, spektral çizginin daha büyük basınca genişlemesi gösterecektir.
144. satır:
Etkilerin tanımı: Çeşitli parlaklık sınıfları ayırt edilir:<span id="Luminosity class"></span><span id="Luminosity classes"></span>
 
* '''0''' veya '''Ia<sup>+</sup>''' ([[üstündev]]ler veya son derece parlak üstdevler). Örneğin: [[Cygnus OB2-12|Cygnus OB2#12]] (B3-4Ia+)<ref name="Caballero-Nieves">{{Dergi kaynağı |titlebaşlık=A High Angular Resolution Survey of Massive Stars in Cygnus OB2: Results from the Hubble Space Telescope Fine Guidance Sensors |journal=The Astronomical Journal |last1soyadı1=Caballero-Nieves |first1ad1=S. M. |last2soyadı2=Nelan |first2ad2=E. P. |last3soyadı3=Gies |first3ad3=D. R. |last4soyadı4=Wallace |first4ad4=D. J. |last5soyadı5=DeGioia-Eastwood |first5ad5=K. |last6soyadı6=Herrero |first6ad6=A. |last7soyadı7=Jao |first7ad7=W.-C. |last8soyadı8=Mason |first8ad8=B. D. |last9soyadı9=Massey |first9ad9=P. |last10=Moffat |first10=A. F. J. |last11=Walborn |first11=N. R. |displayyazarları-authorsgöster=5 |volumecilt=147 |issuesayı=2 |atkonum=40 |datetarih=Şubat 2014 |doi=10.1088/0004-6256/147/2/40 |bibcode=2014AJ....147...40C |arxiv=1311.5087}}</ref>
* '''Ia''' (aydınlık üstdevler). Örneğin: [[Eta Canis Majoris]] (B5Ia)<ref name="Prinja">{{Dergi kaynağı |titlebaşlık=Signature of wide-spread clumping in B supergiant winds |journal=Astronomy and Astrophysics |last1soyadı1=Prinja |first1ad1=R. K. |last2soyadı2=Massa |first2ad2=D. L. |volumecilt=521 |atkonum=L55 |datetarih=Ekim 2010 |doi=10.1051/0004-6361/201015252 |bibcode=2010A&A...521L..55P |arxiv=1007.2744}}</ref>
* '''Iab''' (orta aydınlık üstdevler). Örneğin: [[Gama Cygni]] (F8Iab)<ref name="GrayDF">{{Dergi kaynağı |titlebaşlık=Photospheric Variations of the Supergiant γ Cyg |journal=The Astronomical Journal |last1soyadı1=Gray |first1ad1=David F. |volumecilt=140 |issuesayı=5 |pagessayfalar=1329–1336 |datetarih=Kasım 2010 |doi=10.1088/0004-6256/140/5/1329 |bibcode=2010AJ....140.1329G}}</ref>
* '''Ib''' (az aydınlık üstdevler). Örneğin: [[Zeta Persei]] (B1Ib)<ref name="Nazé"/>
* '''II''' [[parlak dev]]ler. Örneğin: [[Beta Leporis]] (G0II)<ref name="Lyubimkov">{{Dergi kaynağı |titlebaşlık=Accurate fundamental parameters for A-, F- and G-type Supergiants in the solar neighbourhood |journal=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society |last1soyadı1=Lyubimkov |first1ad1=Leonid S. |last2soyadı2=Lambert |first2ad2=David L. |last3soyadı3=Rostopchin |first3ad3=Sergey I. |last4soyadı4=Rachkovskaya |first4ad4=Tamara M. |last5soyadı5=Poklad |first5ad5=Dmitry B. |volumecilt=402 |issuesayı=2 |pagessayfalar=1369–1379 |datetarih=FebruaryŞubat 2010 |doi=10.1111/j.1365-2966.2009.15979.x |bibcode=2010MNRAS.402.1369L |arxiv=0911.1335}}</ref>
* '''III''' olağan [[dev yıldız|devler]]. Örneğin: [[Arcturus]] (K0III)<ref name="GrayRO">{{Dergi kaynağı |titlebaşlık=Contributions to the Nearby Stars (NStars) Project: Spectroscopy of Stars Earlier than M0 within 40 Parsecs: The Northern Sample. I |journal=The Astronomical Journal |last1soyadı1=Gray |first1ad1=R. O. |last2soyadı2=Corbally |first2ad2=C. J. |last3soyadı3=Garrison |first3ad3=R. F. |last4soyadı4=McFadden |first4ad4=M. T. |last5soyadı5=Robinson |first5ad5=P. E. |volumecilt=126 |issuesayı=4 |pagessayfalar=2048–2059 |datetarih=OctoberEkim 2003 |bibcode=2003AJ....126.2048G |doi=10.1086/378365 |arxiv=astro-ph/0308182}}</ref>
* '''IV''' [[altdev]]ler. Örneğin: [[Gama Cassiopeiae]] (B0.5IVpe)<ref name="Shenavrin">{{Dergi kaynağı |titlebaşlık=Search for and study of hot circumstellar dust envelopes |journal=Astronomy Reports |last1soyadı1=Shenavrin |first1ad1=V. I. |last2soyadı2=Taranova |first2ad2=O. G. |last3soyadı3=Nadzhip |first3ad3=A. E. |volumecilt=55 |pagessayfalar=31–81 |datetarih=JanuaryOcak 2011 |doi=10.1134/S1063772911010070 |bibcode=2011ARep...55...31S}}</ref>
* '''V''' [[anakol|ana-kol]] yıldızları (cüceler). Örneğin: [[Achernar]] (B6Vep)<ref name="Nazé">{{Dergi kaynağı |titlebaşlık=Hot stars observed by XMM-Newton. I. The catalog and the properties of OB stars |journal=Astronomy and Astrophysics |last1soyadı1=Nazé |first1ad1=Y. |volumecilt=506 |issuesayı=2 |pagessayfalar=1055–1064 |datetarih=Kasım 2009 |doi=10.1051/0004-6361/200912659 |bibcode=2009A&A...506.1055N |arxiv=0908.1461}}</ref>
* '''sd''' (unvan) [[altcüce]]ler. Örneğin: [[HD 149382]] (sdB5)<ref name="Cenarro">{{Dergi kaynağı |titlebaşlık=Medium-resolution Isaac Newton Telescope library of empirical spectra - II. The stellar atmospheric parameters |journal=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society |last1soyadı1=Cenarro |first1ad1=A. J. |last2soyadı2=Peletier |first2ad2=R. F. |last3soyadı3=Sanchez-Blazquez |first3ad3=P. |last4soyadı4=Selam |first4ad4=S. O. |last5soyadı5=Toloba |first5ad5=E. |last6soyadı6=Cardiel |first6ad6=N. |last7soyadı7=Falcon-Barroso |first7ad7=J. |last8soyadı8=Gorgas |first8ad8=J. |last9soyadı9=Jimenez-Vicente |first9ad9=J. |last10=Vazdekis |first10=A. |volumecilt=374 |issuesayı=2 |pagessayfalar=664–690 |datetarih=JanuaryOcak 2007 |doi=10.1111/j.1365-2966.2006.11196.x |bibcode=2007MNRAS.374..664C |arxiv=astro-ph/0611618}}</ref>
* '''D''' (unvan) [[beyaz cüce]]ler. Örneğin: [[van Maanen 2]] (DZ8)<ref name="Sion">{{Dergi kaynağı |titlebaşlık=The White Dwarfs Within 20 Parsecs of the Sun: Kinematics and Statistics |journal=The Astronomical Journal |first1ad1=Edward M. |last1soyadı1=Sion |first2ad2=J. B. |last2soyadı2=Holberg |first3ad3=Terry D. |last3soyadı3=Oswalt |first4ad4=George P. |last4soyadı4=McCook |first5ad5=Richard |last5soyadı5=Wasatonic |volumecilt=138 |issuesayı=6 |pagessayfalar=1681–1689 |datetarih=DecemberAralık 2009 |doi=10.1088/0004-6256/138/6/1681 |bibcode=2009AJ....138.1681S |arxiv=0910.1288}}</ref>
 
== Tayf tipleri ==