Iron Maiden: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
düzeltme AWB ile |
Khutuck Bot (mesaj | katkılar) k Kaynaklar ve referanslarda düzenleme |
||
32. satır:
=== Paul Di'Anno dönemi (1978-1981) ===
[[Dosya:DiAnno.jpg|thumb|230px|Grubun 1978 ve 1981 yılları arasında solistliğini yapan Paul Di'Anno]]
1978'in yaz ve sonbahar ayları boyunca sonradan grubun ilk iki albümünde yer alacak parçalar üzerinde çalışan Harris, Murray ve Sampson bir yandan da kalıcı bir solist arayışına girdi. 1978'in sonlarında grup Steve Harris'in bir arkadaşının önerisiyle [[Paul Di'Anno]] ile bir deneme provası yaptı ve Di'Anno grubun yeni solisti oldu.<ref>Wall, M. ''a.g.e'', s.52-53</ref> Iron Maiden Paul Di'Anno ile ilk konserini [[Londra]]'daki Ruskin Arms adlı ''[[pub]]'''da verdi.<ref name="The Early Years, Dom Lawson">{{Dergi kaynağı| yazar =Dom Lawson |
1979 yılı boyunca bu gelişmeler yaşanırken grup bir yandan da ikinci bir gitarist arayışındaydı. Sırasıyla Paul Cairns, Paul Todd ve Tony Parsons kısa süreliğine grupta yer aldıysa da hiçbiri kalıcı olamadı.<ref>Wall, M. ''a.g.e.'' s.64</ref> 1979 sonlarında daha sonra grupta yer alacak olan [[Adrian Smith]]'e gruba katılması teklif edildi ama grubu Urchin ile yoluna devam etmek isteyen Smith teklifi reddetti. Grubun ''Melody Maker'' dergisine verdiği bir ilanı yanıtlayan [[Dennis Stratton]] bir deneme provasının ardından ikinci gitarist olarak gruba katıldı.<ref>Wall, M. ''a.g.e.'' s.118</ref> İlk albümün kayıtları öncesinde kadrodaki son değişim grubun yoğun konser trafiğini bünyesi kaldırmadığı için davulcu Doug Sampson'ın gönderilmesiyle yaşandı. Yerine Dennis Stratton'ın arkadaşı ve [[Samson]] grubunun eski davulcusu [[Clive Burr]] geldi.<ref name="The Early Years, Dom Lawson"/>
38. satır:
Iron Maiden ilk albümün kayıtlarına 1980 yılının Ocak ayında Londra'nın batısındaki Kingsway Stüdyoları'nda başladı. Şubat ayında "[[Running Free]]" isimli parça [[tekli]] olarak yayımlandı. Şarkının yayımlanmasının ardından aynı ay grup [[BBC]]'nin meşhur müzik programı Top of the Pops'a çıkmak için teklif aldı.<ref name="The Early Years, Dom Lawson"/> ''Playback'' yapmayı reddeden grup [[The Who]]'nun 1972'deki performansından beri programda canlı çalan ilk grup oldu.<ref>Wall, M. ''a.g.e.'' s.131</ref> Yine Şubat ayında yayımlanan ve dokuz farklı grubun parçalarından oluşan ''Metal for Muthas'' isimli bir toplama albümde Iron Maiden "Wrathchild" ve "[[Sanctuary (Iron Maiden şarkısı)|Sanctuary]]" adlı şarkılarıyla yer aldı.<ref>Bowler, D.; Bryan, D. ''a.g.e.'' s.23</ref>
[[Dosya:Paul Di'Anno.jpg|thumb|sol|230px|Zamanla grupla anlaşmazlığa düşen Di'Anno, 1981 yılında gruptan gönderildi.]]
İlk albümün kayıt ve miksajının tamamlanmasının ardından grup Mart ayında [[Judas Priest]]'in dünya turnesinin [[Büyük Britanya]] ayağındaki 15 konserde ön grup olarak yer aldı.<ref>Wall, M. ''a.g.e.'' s.141</ref> Nihayet grubun ilk albümü ''[[Iron Maiden (albüm)|Iron Maiden]]'' [[11 Nisan]] [[1980]] günü piyasaya çıktı ve İngiltere listelerine 4. sıradan girdi. Albüm ilk haftasında 60.000 kopya satarak "gümüş albüm" statüsü kazandı.<ref name="The Early Years, Dom Lawson"/> Albümün ardından grup 45 konserlik ilk büyük Britanya turnesine çıktı. 15 Mayıs'ta başlayan turne 23 Ağustos'ta o dönemde Britanya'daki en büyük açıkhava etkinliği olan Reading Festivali'nde verilen konserle son buldu.<ref>Wall, M. ''a.g.e.'' s.147</ref> Reading Festivali'nin hemen ardından grup bu kez [[kıta Avrupası]]na kendini tanıtmak üzere [[Kiss (grup)|KISS]]'in Avrupa turnesinde ön grup olarak yer aldı. Ağustos sonundan Ekim ayının ortalarına kadar süren turnede grup dokuz ülkede otuza yakın konser verdi.<ref>Wall, M. ''a.g.e.'' s.156</ref> Turne sırasında diğer grup üyeleri ve menajer Rod Smallwood ile arası giderek açılan Dennis Stratton turnenin ardından gruptan gönderildi.<ref name="Bowler, D.; Bryan, D. ''a.g.e.'' s.36-38">Bowler, D.; Bryan, D. ''a.g.e.'' s.36-38</ref> Stratton'ın yerine Adrian Smith geldi.<ref name="Adrian Smith">{{Dergi kaynağı| yazar =Paul Brannigan |
İkinci albüm ''[[Killers]]'''ın hazırlıkları 1980'in Aralık ayında başladı.<ref>Wall, M. ''a.g.e.'' s.181</ref> Grup prodüktör olarak 1992 yılında emekli olana kadar birlikte çalışacakları [[Martin Birch]] ile anlaşmıştı.<ref name="Bowler, D.; Bryan, D. ''a.g.e.'' s.36-38"/> Albüm [[9 Şubat]] [[1981]]'de piyasaya çıktı ve İngiltere listelerine 12. sıradan girdi.<ref>Bowler, D.; Bryan, D. ''a.g.e.'' s.144</ref> Albümün piyasaya çıkmasının ardından grup 17 Şubat günü İngiltere'nin Ipswich şehrinde verdiği konserle sekiz ay sürecek olan ilk dünya turnesine başladı. [[Avrupa]]'nın yanı sıra ilk kez gittikleri [[Japonya]], [[Avustralya]] ve [[Kuzey Amerika]]'yı kapsayan turne sırasında 15 ülkede 126 konser verdiler.<ref>Wall, M. ''a.g.e.'' s.189</ref> [[Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti|Yugoslavya]]'daki konserleriyle bu ülkede konser veren ilk batılı rock grubu oldular.<ref>Bowler, D.; Bryan, D. ''a.g.e.'' s.42</ref> Turne sırasında solist Paul Di'Anno'nun giderek artan [[içki]] ve [[kokain]] kullanımı sesini ve konser performansını etkilemeye başlamıştı.<ref name="Brucey and the Beast">{{Dergi kaynağı| yazar =Simon Young |
=== Uluslararası başarı (1981-1985) ===
60. satır:
Grup turnenin ardından 1980'den beri ilk defa altı aylığına müziğe ara verdi. Bu aranın ardından altıncı stüdyo albümü ''[[Somewhere in Time]]'''ın kayıtlarına başlandı. Kayıtları [[Bahamalar]] ve [[Hollanda]]'da, miksajı ise [[New York]]'ta yapılan albüm grubun o güne kadarki en masraflı stüdyo çalışmasıydı. [[1986]]'nın [[Ekim]] ayında piyasaya çıkan albüm Britanya'da 3 numaraya kadar yükseldi. ABD'de ise 2 milyon adedin üzerinde satılan ilk Iron Maiden albümü olarak<ref name="Wall, M. ''a.g.e.'' s.258-262">Wall, M. ''a.g.e.'' s.258-262</ref> 11 numaraya kadar yükseldi.<ref name="Artist Chart History: Iron Maiden">{{Web kaynağı | url = http://www.billboard.com/bbcom/retrieve_chart_history.do?model.chartFormatGroupName=Albums&model.vnuArtistId=4887&model.vnuAlbumId=792220 | başlık = Artist Chart History: Iron Maiden | erişimtarihi = 16 Temmuz | erişimyılı = 2008 | yayımcı = Billboard.com | dil = İngilizce | arşivurl = http://web.archive.org/web/20081220104400/http://www.billboard.com:80/bbcom/retrieve_chart_history.do?model.chartFormatGroupName=Albums&model.vnuArtistId=4887&model.vnuAlbumId=792220 | arşivtarihi = 20 Aralık 2008}}</ref> Albümde o dönemde yeni bir teknoloji olan sinti gitarlar kullanıldı. Grubun daha farklı, folk ağırlıklı bir çizgiye yönelmesi gerektiğini düşünen solist [[Bruce Dickinson]]'ın hiçbir bestesine albümde yer verilmedi. Grup albüm sonrası sekiz aylık bir dünya turnesine çıktı.<ref name="Wall, M. ''a.g.e.'' s.258-262"/>
Grubun yedinci stüdyo albümü ''[[Seventh Son of a Seventh Son]]'' [[Münih]]'teki [[Musicland Stüdyoları]]'nda 1988'in Şubat ve Mart aylarında kaydedildi. Aynı yılın Mayıs ayında piyasaya çıkan ve İngiltere'de listelere bir numaradan giren ''Seventh Son of a Seventh Son'' ABD dışında tüm dünyada grubun o güne kadar en fazla satış yapan albümü oldu. O dönemde [[thrash metal]]in son derece revaçta olduğu ABD'de albüm 12 numaraya<ref name="Artist Chart History: Iron Maiden"/> kadar yükseldiyse de satışlar bir önceki albümün altında kaldı. [[Steve Harris]]'e göre albüm ''[[Piece of Mind]]'' ile birlikte grubun o güne kadar yayımladığı en iyi albümdü.<ref>Wall, M. ''a.g.e.'' s.264</ref> Albümün ardından çıkılan "Seventh Tour of a Seventh Tour" adlı dünya turnesinde grup yedi ay boyunca 25 ülkede konser verdi.<ref>Wall, M. ''a.g.e.'' s.267</ref> Turne sırasında [[Michael Kenney]] klavyeci olarak gruba sahnede eşlik etti. Turnenin Avrupa ayağına başlamadan önce grup 20 Ağustos günü [[Kiss|KISS]], [[Megadeth]], [[Guns N' Roses]] ve [[Helloween]]'in yer aldığı İngiltere'deki Donnington Festivali'nde 107.000 izleyici önünde ana grup olarak sahne aldı. Öğlen saatlerinde Guns N' Roses'ın performansı sırasında iki seyirci ezilerek hayatlarını kaybettiler. Iron Maiden üyeleri gece kendi performanslarının bitimine kadar iki seyircinin ölümünden haberdar edilmedi.<ref name="Donington, Jason Arnopp">{{Dergi kaynağı| yazar =Jason Arnopp |
=== Kadroda değişim (1989-1993) ===
[[Dosya:Dave Murray and Janick Gers of Iron Maiden.jpg|thumb|sağ|240px|Murray & Gers 2007 yılında bir konserde]]
Grup üyeleri 1989 yılında Iron Maiden ile ilgili çalışmalarına ara verdiler.<ref>Wall, M. ''a.g.e.'' s.273</ref> [[Adrian Smith]] ASAP adını verdiği grubuyla Eylül ayında ''Silver and Gold'' adında bir albüm çıkardı. Solist [[Bruce Dickinson]] da aynı yıl ''Tattooed Millionaire'' adında bir solo albüm yayımladı. 1990 yılında yeni albümün hazırlıkları öncesinde gruba yüzde 100 katkıda bulunamayacağını düşünen Adrian Smith gruptan ayrıldı. Bu kararında Steve Harris'in önceki iki albümdeki "rafine" tarzın yerine ''[[Killers (albüm)|Killers]]'' gibi sert bir albüm yapma arzusunun da etkisi vardı. Yerine Bruce Dickinson'ın solo albümünde gitarist olarak yer alan [[Janick Gers]] geldi.<ref name="The Guitarist: Janick Gers, Paul Brannigan">{{Dergi kaynağı| yazar =Paul Brannigan |
Yeni albüm ''[[No Prayer for the Dying]]'' Steve Haris'in Essex'deki konağında Rolling Stones'un mobil stüdyosunda kaydedildi. 1 Ekim 1990 günü piyasaya çıkan albüm İngiltere'de listelere 2 numaradan girdi, ABD'de ise 17 numaraya kadar yükseldi<ref name="Artist Chart History: Iron Maiden"/> ve satışlar son beş albümdür ilk kez 1 milyonun altında kaldı.<ref>Wall, M. ''a.g.e.'' s.286</ref> Albümden çıkan "[[Bring Your Daughter... to the Slaughter]]" adlı single grubun İngiltere'de bir numaraya yükselen ilk parçası oldu. Albümün ardından çıkılan dünya turnesinde sahne dekorları minimal düzeyde tutuldu. Turnenin ardından verilen arada Steve Harris ve Nicko McBrain, [[The Who]]'nun solisti Roger Daltrey, [[Wimbledon Tenis Turnuvası|Wimbledon]] şampiyonu tenisçiler John McEnroe ve Pat Cash ile [[Led Zeppelin]]'in "[[Rock and Roll (Led Zeppelin şarkısı)|Rock and Roll]]" adlı parçasını birlikte kaydettiler.<ref>Bowler, D.; Bryan, D. ''a.g.e.'' s.123</ref>
78. satır:
=== Bruce Dickinson ve Adrian Smith'in dönüşü (1999-2005) ===
1999'un Ocak ayında grubun menajeri [[Rod Smallwood]]'un aracılığıyla [[Steve Harris]] ile grubun eski solisti [[Bruce Dickinson]] arasında bir görüşme ayarlandı. Görüşme sonunda Bruce Dickinson'ın gruba dönmesine karar verildi. Steve Harris Bruce Dickinson ile birlikte [[Adrian Smith]]'i de gruba geri çağırdı. Dickinson ile Smith'in gruba döndükleri ve bundan böyle grubun üç gitaristle altı kişi olarak yola devam edeceği 1999 Mart'ında resmen açıklandı.<ref>Wall, M. ''a.g.e.'' s.331</ref> Temmuz ayında ''[[Ed Hunter]]'' grubun toplama şarkılarının ilave edildiği genişletilmiş bir basımıyla yeniden piyasaya sürüldü. Iron Maiden yeni kadrosuyla Temmuz ve Eylül ayları arasında [[Amerika]] ve [[Avrupa]] kıtalarını kapsayan Ed Hunter turnesine çıktı.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.angelfire.com/rock2/rockinterviews/ironmaiden.html | başlık = Interview with Steve Harris and Dave Murray of Iron Maiden | erişimtarihi =7
Turnenin ardından grup Kasım ayında yeni albümün kaydı için [[Paris]]'teki Guillaume Tell Stüdyolarında bir araya geldi.<ref>Wall, M. ''a.g.e.'' s.341</ref> Yeni albüm ''[[Brave New World (albüm)|Brave New World]]'' 2000 yılının Mayıs ayında piyasaya çıktı. Albüm Birleşik Krallık'ta 7 numaraya,<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.ironmaiden.com/index.php?categoryid=22&p2_articleid=320 | başlık = Brave New World | erişimtarihi = 9 Ağustos | erişimyılı = 2008 | dil = İngilizce | arşivurl = http://web.archive.org/web/20150104220507/http://www.ironmaiden.com/index.php?categoryid=22&p2_articleid=320 | arşivtarihi = 4 Ocak 2015}}</ref> ABD [[Billboard 200|Billboard listesinde]] ise 39 numaraya kadar yükseldi<ref name="Artist Chart History: Iron Maiden"/> ve 1,5 milyonun üzerinde sattı. Albümün giriş parçası "[[The Wicker Man]]" [[Grammy]]'ye aday gösterildi. 2000 yılının Haziran ayında çıktıkları turnenin sonunda Iron Maiden üçüncüsü yapılan Rock in Rio festivalinin dördüncü gününde, 19 Ocak 2001'de 250.000 seyirci önünde ana grup olarak sahneye çıktı. Konserin kayıtları 2002 yılında [[Rock in Rio (albüm)|albüm]] ve [[Rock in Rio (video)|DVD]] olarak yayımlandı. Turnenin ardından grup 12 aylık bir ara verdi.<ref name="Wall, M. ''a.g.e.'' s.347-350">Wall, M. ''a.g.e.'' s.347-350</ref>
86. satır:
Iron Maiden 13. stüdyo albümünü Londra'daki Sarm stüdyolarında 2003'ün ilk dört ayında kaydetti. Kayıtların tamamlanmasının ardından grup Mayıs ayında ilk dönemlerinden şarkılara ağırlık verdikleri bir turneye çıktı. 31 Mayıs'ta Donington'da "Download" adıyla düzenlenen festivalde Cumartesi günü ana grup olarak sahne aldılar. Ağustos sonunda tamamlanan turnenin ardından Eylül ayında yeni albüm ''[[Dance of Death (albüm)|Dance of Death]]'' piyasaya çıktı. Birleşik Krallık'ta iki numaraya kadar çıkan albüm ABD Billboard listesinde de 18 numaraya kadar yükseldi.<ref name="Artist Chart History: Iron Maiden"/> Grup, Ekim ayında bu kez son dönem parçalarına ağırlık verdiği yeni bir dünya turnesine çıktı ve 17 ülkede otuzun üzerinde konser verdi.<ref>Wall, M. ''a.g.e.'' s.380</ref>
2004'ün Ekim ayında grubun ilk yıllarında kaydedilmiş konser ve klip görüntülerinden oluşan ''[[The Early Days]]'' adlı DVD yayımlandı.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.rte.ie/arts/2004/0921/ironmaiden.html | başlık = Iron Maiden release Early Days DVD | erişimtarihi = 21 Ağustos | erişimyılı = 2008 | yayımcı = rte.ie | tarih = 21 Eylül 2004 | dil = İngilizce | arşivurl = http://web.archive.org/web/20090113031114/http://www.rte.ie:80/arts/2004/0921/ironmaiden.html | arşivtarihi = 13 Ocak 2009}}</ref> 2005'in Ocak ayında "[[The Number of the Beast (şarkı)|The Number of the Beast]]" adlı parça grubun 30. yılı şerefine yeniden piyasaya sürüldü.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.ilikemusic.com/rock/iron_maiden-939/1 | başlık = Iron Maiden | erişimtarihi = 22 Ağustos | erişimyılı = 2008 | yayımcı = ilikemusic.com | tarih = 23 Şubat 2005 | dil = İngilizce | arşivengelli = evet}}</ref> Ardından Mayıs sonunda grup yalnızca 1980-83 yılları arasında yaptıkları parçaları çaldıkları yaklaşık üç ay süren bir dünya turnesine çıktı.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.roadrunnerrecords.com/BLABBERMOUTH.NET/news.aspx?Mode=Archive&Date=5/28/2005 | başlık = IRON MAIDEN: 'Eddie Rips Up the World' Tour Opener Setlist Revealed - May 28, 2005 | erişimtarihi =7 Haziran 2009
=== Son dönemler (2006'dan bugüne) ===
|