Türkçülük: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Etiketler: Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği |
Teacher0691 (mesaj | katkılar) düzeltme AWB ile |
||
29. satır:
1904'te [[Yusuf Akçura]]'nın, Osmanlıcılık ve İslamcılık akımlarına karşı Türkçülüğü savunan [[Üç Tarz-ı Siyaset]] adlı etkili kitapçığı yayımlandı. 1908'de "Türk diye anılan bütün kavimlerin geçmişteki ve günümüzdeki durum, etkinlik ve eserlerini öğrenmek ve öğretmek" amacıyla İstanbul'da [[Türk Derneği]] kuruldu. Derneğin kurucuları Yusuf Akçura, [[Necip Asım Yazıksız|Necip Asım]] (Yazıksız), [[Veled Çelebi İzbudak|Veled Çelebi]] (İzbudak), [[Rıza Tevfik]] (Bölükbaşı) ve [[Darülfünun|İstanbul Üniversitesi]] profesörlerinden Agop Boyacıyan idi.<ref>[[Füsun Üstel]], ''Türk Ocakları (1912-1931)'', İletişim Yay. 1997, s. 15-42.</ref>
1911'de yine İstanbul'da kurulan [[Türk Yurdu Cemiyeti]], kültürel çalışmaların yanı sıra [[Orta Asya]] Türklerine yönelik doğrudan doğruya siyasi görüşler de ileri sürdü. [[Mehmet Emin Yurdakul|Mehmet Emin (Yurdakul)]] un önderlik ettiği cemiyetin kurucuları [[Yusuf Akçura]], [[Ahmet Ağaoğlu]] ve [[Hüseyinzade Ali Turan|Hüseyinzade Ali (Turan)]] gibi Rusya göçmenleri idi. 15 Mart 1912'de kurulan [[Türk Ocakları|Türk Ocağı]], Türkçü ve Turancı hareketin asıl odak noktası oldu. 1912 ile 1930 yılları arasında bu örgüt, Türkiye'nin en etkili siyasi/ideolojik düşünce merkezi olarak hizmet verdi. Türk Ocağı'nın kurucuları arasında, yukarıda adı geçen kişilere ek olarak [[Zeki Velidi Togan|Zeki Velidi (Togan)]], [[Reşit Galip]], [[Ferit Tek]], [[Hamdullah Suphi]] (Tanrıöver), [[Halide Edip]] (Adıvar) ve [[Adnan Adıvar]] gibi aydınlar bulunuyordu.<ref>A.g.e. s. 51 vd.</ref>
1913'ten itibaren Türk Ocağı ve genelde Turancı düşünce, [[İttihat ve Terakki]] yönetiminin tam siyasi desteğini kazandı. İttihat ve Terakki hareketinin "resmi" ideoloğu olan [[Ziya Gökalp]], Turancı düşüncenin başlıca sözcüsü idi. Ziya Gökalp'in yanı sıra, hikâyeci [[Ömer Seyfettin]] Turan fikrinin popülerleşmesine katkıda bulundu. [[Mehmet Emin Yurdakul]]'un 1918'de ''Turana Doğru'' adıyla derlediği şiirler, Halide Edip'in ''Yeni Turan'' romanı, Ömer Seyfettin'in ''Yarınki Turan Devleti'' adlı risalesi, [[Mehmet Fuad Köprülü|Fuad Köprülü]]'nün ''Turan'' başlıklı ilkokul okuma kitabı, 1913-1918 aralığında Turan fikrini yaydılar. [[I. Dünya Savaşı]] başlangıcında yayınlanarak (1914) İttihat ve Terakki yönetimi tarafından çeşitli dillere çevirilen ''Türkler bu Muharebede Ne Kazanabilirler'' adlı propaganda risalesinin yazarı [[Munis Tekinalp]] (asıl adı Moiz Kohen), savaşın ana hedefinin Turan'ı kurtarmak olduğunu savundu.<ref name="landau" />
| |||