Fetret Devri (İngiltere): Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Yeni Üye (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
2. satır:
 
==Siyasi hayat==
Dönemin siyaseti [[Yeni Ordu (İngiltere)|Yeni Ordu]] mensubu subaylardan oluşan ''Grandee'' adlı tabaka ve onların sivil destekçileri tarafından belirlenmiştir. Bu dönemde birden fazla cumhuriyet rejimine tolere edilmiştir. 1649-1653 döneminde iktidar erki Devlet konseyindedir, yasama organı olarak da [[Rump Parlamentosu]] görev yapmaktadır. 1653 yılında başta [[Oliver Cromwell]] olmak üzere ''Grandee''ler Rump Parlamentosunu kapatıp onun yerine atamayla oluşturdukları bir bilşeşimi getirmişlerdir.<ref>''Parliament of Saints'' (Azizler Parlamentosu) veya ''Barebones Parliament'' (İskelet Parlamentosu) gibi takma adlarla anılmıştır</ref> bu bileşim 129 İngiliz, 5 İskoç ve 6 İrlandalı olmak üzere toplamda 140 atanmış kişiden oluşmuştur. Ancak bu bileşim de bir önceki parlamento gibi işlememiş ve sadece 5 ay sonrasında 12 Aralık 1653 günü yine ''Grandee''ler atarfındantarafından kapatılmıştır. Bundan sonra Oliver Cromwell ''Lord Protector'' ilan edilmiş ve yürütme erkini ele geçirmiştir. Seçilme içermeyen ve babadan oğula geçmeyen bir kurum olarak tanımlanan bu unvan, kişide ölümüne kadar kalıyordu. bu sistemde yasama organı olan parlamento üç yıllık olarak oluşturuluyor ve en az 5 ay toplanıyordu. Cromwell bu sistemdeki ilk Portectorate Parlamentosunu 1655 yılı Ocak ayında lağveder. Geçiş döneminde ordudaki generaller eliyle askeri idare denenir. Yürürlükteki hükümet şekli 1657 yılı Mayıs ayında İngiltere'nin ikinci ve halen yürürlükteki anayasası olan ''The Humble Petition and Advice'' ile değiştirilir. Oliver Cromwell'in ölümünden sonra oğlu tarafından devam ettirilmek sitenenistenen Lord Protector sistemi siyasi ortama uygun düşmeyince sürdürülemez. ''Protectorate''<ref>Türkçesi: Manda veya himayeye bağlı idare şekli</ref> 1659 yılı Mayıs ayında ''Grandee''ler ''Rump Parlametosu''nu toplantıya çağırınca sona erer. Düzensiz bir hükümet deneyiminden sonra 1660 yılı Şubat ayında İskoçya askeri valisi General George Monk birlikleriyle Londra'ya girip [[II. Charles]]'ı tahat geçirmesiyle monarşi restore edilmiş olur.
 
==Günlük hayat==
İç savaşta Parlamento yanlılarının zaferinden sonra Parlamento dahilinde çoğunuğunçoğunluğun görüşü pşan Püritanlık ülkede hakim olmaya başladı. Sade ve gösterişten uzak bir yaşayış öngören bu görüş geçmiş rejimini aşırılıklarına karşı çıkıyordu. Bu kapsamda [[Noel]] ve [[Paskalya]] gibi tatiller kaldırıldı, tiyatro ve kumar yasaklandı. Erdemli olarak değerlendirilen opera gibi sanat dalları desteklendi.<ref>Yasaklar çoğunlukla Cromwell'e atfedilse de aslında karar organı Parlamentoydu, hatta Cromwell'in bazı dönemlerde radikal kararları yumuşattığı görülmüştür</ref>
 
==Yahudilerin durumu==