Utrigurlar: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
düzeltme AWB ile
düzeltme AWB ile
5. satır:
''Ut(r)igur'' ismi, ''Οὺτ(τ)ρίγουροι'', ''Οὺτούργουροι'' ve ''Οὺτρίγου'' olarak kaydedilmiştir, [[Gyula Németh]] tarafından Türkçe ''*Otur-Oğur'' kelimesinin seslerinin yer değiştirmesi olduğu önerilmiş ve bu genel kabul görmüştür, böylece ''*Uturğur'', "Otuz Oğur (kabile)" anlamına gelmektedir.{{Kdş|Golden|2011|p=71, 139}} [[Lajos Ligeti]] ''utur-'' (direnmek) önerirken,{{Kdş|Golden|2011|p=139}} [[Louis Bazin]] ''uturkar'' (muzaffer fatihler), ''Quturgur'' ve ''qudurmaq'' (öfkeliler) önermektedir.{{Kdş|Golden|1992|p=99}}
 
Kutrigur ve Utrigur isimlerini [[Güneybatı Asya]]'da [[Gutiler|Guti/Quti]] gibi ve/veya [[Kafkasya]]'da [[Udinler|Udi/Uti]] gibi kadim halklara bağlayan [[Osman Karatay]]{{Kdş|Karatay|2003|p=26}} ve [[Yury Zuev]]'in{{Kdş|Zuev|2002|p=39}}<ref name="Pliny">{{Kitap kaynağı |last=Plinius |first=Gaius |author-link=Pliny the Elder |date=1996 |title=Naturkunde, Buch VI, Geographie: Asien |url=https://books.google.hr/books?id=eADoBQAAQBAJ |publisheryayıncı=Walter de Gruyter |pages=36 |isbn=9783050061849}}</ref> teorilerini destekleyecek yeterli akademik çalışma yoktur. Gutilerin [[Zagros Dağları]]'ndaki (modern İran/Irak) anavatanlarından [[bozkır]]lara göç ettiklerini gösteren kanıt yoktur ve Gutilerin Türkçeden ziyade [[Hint-Avrupa dil ailesi|Hint-Avrupa]] dili konuştuklarına yaygın şekilde inanılmaktadır. [[Gaius Plinius Secundus|Büyük Plinius]] (''[[Doğa tarihi (Plinius)|Doğa tarihi]]'', VI, kitap, 39) Udinlerden Aorsi halkıyla (bazen '' Utidorsi '' olarak ortaklaşa) bağlantılı,<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.02.0137 | title = Pliny the Elder, ''The Natural History'' | editor = John Bostock | workeser = [[Perseus Project]] | access-date = 1 October 2015 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20190709133556/http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.02.0137 | arşivtarihi = 9 Temmuz 2019}}</ref> [[Hazar Denizi]]'nin batı kıyılarında "[Kafkasya] [[Albanya]] ve ... Udini'nin deniz kenarının yukarısında" yaşayan ''[[Aroteres]]'' ("[[Saban]]") olarak bilinen [[Sarmatlar]] ve [[İskitler]] kast/kabilesi olarak ziktermektedir.<ref name="Pliny"/> [[Edwin G. Pulleyblank]]'in Utrigurların eski zamanlarda [[Batı Çin]]'de yerleşik, Hint-Avrupa halkı [[Yüeçiler]] ile bağlantılı olabileceği yönündeki önerisi de genel olarak kabul görmemektedir.{{Kdş|Zuev|2002|p=21, 39}}
 
== Tarih ==
Akraba kabileler Utrigurlar ve [[Kutrigurlar]]ın kökeni muğlaktır.{{Kdş|Golden|1992|p=99}} [[Prokopius (tarihçi)|Prokopius]], "Saginlerin ötesinde bir çok [[Hunlar|Hun]]{{refn|group="nb"|İskitler ve Türkler gibi Hunların etnolojisi, asıl kökenleri ve kimlikleri ne olursa olsun, bozkır insanları (göçebeler) ve Doğu'dan gelen işgalciler için genel bir terim haline geldi.<ref>{{Kitap kaynağı |last=Beckwith |first=Christopher I. |author-link=Christopher I. Beckwith |date=2009 |title=Empires of the Silk Road: A History of Central Eurasia from the Bronze Age to the Present |url=https://books.google.hr/books?id=-Ue8BxLEMt4C |publisheryayıncı=Princeton University Press |pages=99 |isbn=9781400829941 |quote=Like the name Scythian up to the early medieval period, the name Hun became a generic (usually pejorative) term in subsequent history for any steppe-warrior people, or even any enemy people, regardless of their actual identity.}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı |last=Dickens |first=Mark |date=2004 |title=Medieval Syriac Historians’ Perceptionsof the Turks |url=https://www.academia.edu/436106/Medieval_Syriac_Historians_Perceptions_of_the_Turks |publisheryayıncı=University of Cambridge |pages=19 |quote=Syriac chroniclers (along with their Arab, Byzantine, Latin, Armenian, and Georgian counterparts) did not use ethnonyms as specifically as modern scholars do. As K. Czeglédy notes, "some sources... use the ethnonyms of the various steppe-peoples, in particular those of the Scythians, Huns and Türks, in the generic sense of 'nomads'".}}</ref>}} kabileleri yaşardı. Bu topraklara Evlisia olarak adlandırılmıştı ve barbarlar deniz kıyısını ve iç bölgeyi [[Azak Denizi|Meotida]] gölüne ve [[Don Nehri (Rusya)|Tanais]] nehrine kadar yerleşmişlerdi. Orada yaşayan insanlara [[Kimmerler]] denirken artık Utrigurlar deniyordu. Onların kuzeyinde kalabalık [[Antalar]] vardı."<ref name="Origin">{{Kitap kaynağı |authoryazar=D. Dimitrov |date=1987 |chapter=Bulgars, Unogundurs, Onogurs, Utigurs, Kutrigurs |title=Prabylgarite po severnoto i zapadnoto Chernomorie |url=http://www.kroraina.com/p_bulgar/p_bulg1a.htm |workeser=kroraina.com |place=Varna}}</ref> Batı kesimini Kutrigurlar ve Doğu'ya doğru kısmı Utrigurlar olmak üzere Don-Azak bozkır bölgesine yerleştiler.{{Kdş|Golden|1992|p=99}}
 
Prokopius aynı zamanda bir soy efsanesi kaydetti, buna göre:
35. satır:
 
Genel
* {{Kitap kaynağı |last=Golden |first=Peter Benjamin |author-link=Peter Benjamin Golden |date=1992 |title=An introduction to the History of the Turkic peoples: ethnogenesis and state formation in medieval and early modern Eurasia and the Middle East |url=https://www.academia.edu/12545004/An_Introduction_to_the_History_of_the_Turkic_Peoples |publisheryayıncı=[[Harrassowitz Verlag|Otto Harrassowitz]] |place=[[Wiesbaden]] |isbn=9783447032742 |ref={{harvid|Golden1992}}}}
* {{Kitap kaynağı |last=Karatay |first=Osman |date=2003 |title=In Search of the Lost Tribe: The Origins and Making of the Croation Nation |url=https://books.google.hr/books?id=h_Qu1ywX0-wC |publisheryayıncı=Ayse Demiral |isbn=9789756467077 |ref={{harvid|Karatay2003}}}}
* {{Kitap kaynağı |last=Golden |first=Peter B. |author-link=Peter Benjamin Golden |date=2011 |title=Studies on the Peoples and Cultures of the Eurasian Steppes |url=https://www.academia.edu/9609971/Studies_on_the_Peoples_and_Cultures_of_the_Eurasian_Steppes |publisheryayıncı=Editura Academiei Române; Editura Istros a Muzeului Brăilei |isbn=9789732721520 |ref={{harvid|Golden2011}}}}
 
[[Kategori:Avrupa'daki Türk halkları]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Utrigurlar" sayfasından alınmıştır