Lomisa Kilisesi: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Kolhisli (mesaj | katkılar)
Etiket: 2017 kaynak düzenleyici
düzeltme AWB ile
9. satır:
| tip = Salon kilisesi
}}
'''Lomisa Kilisesi''' ([[Gürcüce]]: ლომისა) Doğu [[Gürcistan]]'da bulunan, [[Yorgi]]'ye adanmış bir Orta Çağ Hristiyan tapınağıdır. Yapı, 9 veya 10. yüzyılda inşa edilmiş basit bir taş salon kilisesidir. Deniz seviyesinden yaklaşık 2200 metre yükseklikteki bir dağ sırtında (Ksani ve Aragvi vadileri arasındaki su havzası setinde) bulunan Lomisa, Mtiuleti yayla eyaletinin ve civardaki yerlerin başlıca tapınağıdır. Tapınakta, her yıl [[paskalya]]dan sonraki 7. haftada bir festival düzenlenmektedir. Festivalde, hayvanlar toplu olarak kesilerek kurban edilir. Tarihi ve kültürel önemi nedeniyle, kilise Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.<ref>{{Web kaynağı | title = List of Immovable Cultural Monuments | url = https://www.heritagesites.ge/uploads/files/5cd556eed8919.pdf | publisheryayıncı = National Agency for Cultural Heritage Preservation of Georgia | accessdateerişimtarihi = 25 July 2019 | language = ka | arşivurl = http://web.archive.org/web/20190512185057/https://www.heritagesites.ge/uploads/files/5cd556eed8919.pdf | arşivtarihi = 12 Mayıs 2019}}</ref>
 
== Konumu ve mimarisi ==
Lomisa tapınağı Duşeti Belediyesi'ndeki yüksek dağlık geçitte, Kvemo Mleta kasabasının 7 &nbsp;km güneyinde ve küçük Pasanauri kasabasının kuş uçuşu 18 &nbsp;km kuzeybatısında konumlanmıştır. Kilisenin bulunduğu Lomisi veya Alevi dağının kuzeyi, günümüzde idari olarak Gürcistan'ın [[Mtsheta-Mtianeti]] bölgesinin bir parçası olan tarihi Mtiuleti bölgesindeki Aragvi vadisine bakmaktadır. Ksani vadisinin güneydeki bir kısmı ise, Ağustos 2008'deki [[2008 Güney Osetya Savaşı|Rus-Gürcü Savaşı]]ndan sonra [[Güney Osetya]] sınırları içerisinde kalmıştır.<ref>{{cite news |title=Lomisoba celebration — the door on one side and the key on the other side of the ABL |url=https://eumm.eu/en/press_and_public_information/features/3185/?year=2012&month=12 |accessdate=8 August 2019 |publisher=EUMM in Geoorgia |date=12 June 2012 |language=en}}</ref>
 
Lomisa, moloz taştan inşa edilmiş 14.5 × 7.8 m ölçülerinde basit bir salon kilisesidir. Orijinal yapı 9 veya 10. yüzyılda inşa edilmiştir. Daha sonra güney ve kuzeyde yapılmış iki ek bina daha vardır. Kilisenin bazı kısımları harabe olmuş ve bina kısmen toprağa ve döküntüye gömülmüştür. İç mekan tarih boyunca birkaç kez yeniden düzenlenmiştir. Mevcut kilisede, [[tonoz|tonozlu]]lu tavan [[pilaster]]lar tarafından sabitlenmiş kemerin üzerinde durmaktadır. Boyuna duvarlar [[Niş (mimarlık)|niş]]lidir. Kilise binası, bir zamanlar kilisenin güneyindeki iki katlı [[çan kulesi]]ni oluşturan düzensiz sütunlar da dahil olmak üzere çeşitli yapıların kalıntıları ile çevrilidir.<ref>{{cite book |editor1-last=Dvali |editor1-first=T |editor2-last=Kakhadze |editor2-first=K |editor3-last=Ramishvili |editor3-first=A |editor4-last=Jorbenadze |editor4-first=B |script-title=ka:საქართველოს ისტორიისა და კულტურის ძეგლთა აღწერილობა, ტ. 2 |trans-title=Historical and cultural monuments of Georgia: Summa, vol. 2 |date=2008 |publisher=Metsniereba |location=Tbilisi |isbn=978-99928-20-43-8 |pages=324-325 |language=ka}}</ref>
 
== Tarihi ==
22. satır:
 
Lomisa, tarihsel olarak Doğu Gürcistanlı dağcılar için en kutsal Hristiyan tapınağı olmuştur. Dağcıları tapınağa en çok bağlayan şey Aziz Yorgi kilisesidir.<ref name="war">{{cite journal |last1=Wardrop |first1=Oliver |authorlink1=Oliver Wardrop |title=Laws of King George V, of Georgia, Surnamed "The Brilliant" |journal=The Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland |date=July 1914 |pages=611, 624 |jstor=25189201
}}</ref> Lomisa, yerel halkın savaş ve barış konuları hakkında toplanıp tartışma yaptığı bir yerdi. Kilise, Gürcü kraliyetinin ve soyluların himayesinde olmaktan memnundu.<ref name="mak"/> Aynı zamanda kilisenin kendi Orta Çağ köylüleri vardı. 1320'lerde Kral [[V. Giorgi]], Lomisa'da, Darial Geçidi'ne yaptığı yolculuktan dönerken Aziz Yorgi'de dua etmek için durmuştur. Kral V. Giorgi, dağlık vadileri daha iyi bir hale getirmek için birtakım yasalar çıkarmıştır; yasadaki maddelerden birine göre, Kral ya da herhangi birisi bir Lomisa köylüsünü öldürürse 1.500 parça gümüş para ödeme cezasına çarptırılacaktır.<ref name="war"/><ref>{{cite book |last1=Charachidzé |first1=Georges |title=Introduction à l'étude de la féodalité géorgienne |date=1971 |publisher=Librairie Droz |location=Paris |isbn=9782600033480 |pages=39-41}}</ref>
 
Lomisa tapınağında, ikonalar, haçlar, semboller ve çeşitli mutfak eşyaları gibi birçok kilise eşyası korunmuştur. Prens Vahuşti, 1745'te derlediği Gürcistan coğrafyası adlı eserinde, kilisenin çok sayıda ikona, haç, altın ve gümüşe ev sahipliği yaptığını yazmıştır.<ref name=Wakh>{{cite book|last=[[Prince Vakhushti|Wakhoucht]]|first=Tsarévitch|editor1-first=Marie-Félicité |editor1-last=Brosset |editor1-link=Marie-Félicité Brosset|script-title=ka:ღეოღრაჶიული აღწერა საქართველოჲსა. Description géographique de la Géorgie|trans-title=[[Description of the Kingdom of Georgia]]|year=1842|publisher=A la typographie de l'Academie Impériale des Sciences|location=S.-Pétersbourg|url=https://books.google.ge/books?id=L9cBAAAAYAAJ&pg=PA223&dq=Lomisa&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjlyb238e7jAhULDuwKHZw3D3IQ6AEIODAC#v=onepage&q=Lomisa&f=false |language=Georgian, French | pages = 222–223}}</ref> Günümüze kadar gelen bu eşyalardan bazıları, Mleta'daki bir kilise veya [[Tiflis]]'teki müzeler gibi daha güvenli ve erişilebilir yerlerde korunması için kaldırılmıştır. Bu eserlerin arasında, Lomisa Kilisesine Aragvi ''[[eristavi]]''si ("dük") tarafından bağışlanan kaplar ve Gürcü Prens Vahtang'ın eşi Prenses Ketevan (1744-1808) tarafından sunulan gümüş bir mumluk da bulunmaktadır. praying St. George of Lomisa to grant them children in an inscription on the item.<ref name="mak"/>
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Lomisa_Kilisesi" sayfasından alınmıştır