Şampuan: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Aybeg (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
Aybeg (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
1. satır:
[[Dosya:Hair wash with shampoo.jpg|küçükresim|Saçlarda köpürmüş Şampuanşampuan.]]
'''Şampuan''', kimya endüstrisinin bir ürünü olmakla beraber doğal kozmetik firmaları tarafından da üretilmektedir. Çoğunlukla kremsi ya da akıcı bir yapıya sahip olup, genellikle yapılarında koku verici olarak çeşitli parfümler bulundurmaktadırlar. Temizleme ve saç yağlarını almasının yanı sıra saça kolay taranabilme ve parlaklık sağlamaktadır. Bunların yanı sıra yapılarına katılan pH düzenleyicilerin sayesinde yağlı saçların daha iyi bir şekilde temizlenmesini ya da saçta kepek oluşumunu azaltmaktadırlar.
 
Şampuan kelimesi Türkçeye İngilizcedeki Shampoo kelimesinden girmişse bile bu kelimenin asıl kökeni İngilizce değildir. Bu kelime [[Hintçe]]deki [{{IPA|-|ʃæmˈpuː}}] kelimesinden türetilen ve yine [[Hintçe]] olan चाँपो {{IPA|-|tʃɑ̃ːˈpoː}} kelimesinden gelmektedir. Bu kelimenin Hintçedeki eski anlamı, başın çeşitli bitkisel yağlarla masajı anlamına gelmekteydi.
 
Günümüzde Şampuanlar, duş jelleri, deodorantlar ve su ile beraber günlük vücut temizliğinde kullanılan maddeler arasında sayılmaktadır.
 
==Hikayesi==
[[Dosya:Shampoo.jpg|küçükresim|20. yüz yılın başlarında Washington'da C.L Hamilton Co. Firması tarafından üretilmiş Şampuanşampuan ve Lotsiyonlosyon şişeleri.]]
Tarihsel olarak olaya bakıldığında saç temizliği için tarihte ilk kullanılan temizlik malzemeleri [[su]] ve [[sabun]]dır. Sabunun alkalik yapısından dolayı kafa derisi ve göz için çok iyi bir seçim değildi. Bunun yanında sabunun sudaki Kalsiyum iyonları ile sabun kireci denen maddenin oluşmasıyla saçlar yıkamadan sonra küt ve solgun olmaktaydı. Bu yüzden sabunun bu tür yan etkilerini en aza indirmek için son olarak seyreltilmiş [[asetik asit]] ya da [[Sitrik asit]]’le durulanmaktaydı. Bunu daha basit anlatacak olursak sulandırılmış sirke ya da limon suyu ile durulanırdı.<ref name="Wilfried Umbach 1988">Wilfried Umbach: Kosmetik – Entwicklung, Herstellung und Anwendung kosmetischer Mittel. Georg Thieme Verlag, Stuttgart 1988.</ref>
 
İlk olarak İngiliz kuaförlerin sabun parçacıkların ve bir takım bitkilerle beraber suda kaynatmalarıyla başlamıştır. Bu ilk denemeler sonucunda elde edilen şampuan saça parlaklık ve güzel koku vermiştir. Günümüz manasındaki şampuanların ilk üreticilerden biri Kasey Hebert’tır. 20. yüz yılın başında beri ticari amaçlı üretilen şampuanlar bulunmaktadır. [[Hans Schwarzkopf]] adındaki bir Alman eczacı daha 1903 yılında üretiği toz halindeki şampuanı piyasaya sürmüştür. Bunun akabinde 1927’de ilk sıvı şampuanı bulmuştur.<ref>E. Schulze zur Wiesche: ''Moderne Haarpflegemittel.'' In: ''Praxis der Naturwissenschaften, Chemie.'' Heft 6, 2006, S. 14.</ref>
 
İlk defa 1933 yılında sabuna alternatif olarak düşünülen Alkil sülfiriklersülfürikler piyasaya çıkmıştır. Bunlar geleneksel sabunlara göre alkalik dereceleri daha düşük ve sertliğe karşı daha az hassas olan sabunlardı. Bunların kullanımı 1960’lı yıllara kadar şampuanın kâğıt kutucuklar içinde toz halinde ya da küçük tüpler halinde krem olarak satılmaya başlanıncaya kadar devam etmiştir.<ref name="Hermann Römpp 1976">Hermann Römpp: Chemie des Alltags. 23. Auflage. Kosmos Franckhsche Verlagshandlung, Stuttgart 1976, S. 131. .</ref>
 
Alkil ether sülfatların 1960’lı yıllarda keşfedilmesiyle ilk olarak deri tarafından daha iyi kabul edilen kişisel temizlik ürünleri ortaya çıkmıştır. Bunun akabinde plastik maddelerin keşfi ve paketlemede kullanılmaya başlanılmasıyla fiyatı uygun saç bakım ürünleri halkın kullanımına daha kolay bir şekilde sunulmuştur.<ref name="Wilfried Umbach 1988"/>
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Şampuan" sayfasından alınmıştır