Nikaragua: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Teacher0691 (mesaj | katkılar) düzeltme AWB ile |
"Tarihi" başlığı 3. paragrafının son kısmını geliştirdim. -Managua'ya giriş 19 Temmuz- (bknz: Sandinista Ulusal Kurtuluş Cephesi, en:Sandinista National Liberation Front "Nicaraguan Revolution" başlığı 3. ve 4. paragraf) kendi cümlelerimle |
||
141. satır:
[[Amerika Birleşik Devletleri]] Deniz Kuvvetleri, yirminci yüzyıl başlarında son olarak 1926 ve 1933 yılları arasında olmak üzere defalarca ülkeyi işgal etti. Amerikan birliklerinin 1925'te çekilmesinin hemen ardından bir iç savaş patlak verdi. Liberal önderlerden [[Augusto César Sandino]] silahlı mücadeleyi sürdürürken; öteki Liberal önderler [[Amerika Birleşik Devletleri]] denetiminde yapılacak seçimlere katılmayı kabul ettiler. 1928 ve 1932'deki seçimlerin ikisini de liberal adaylar kazandı. Bu arada, ABD subaylarının gözetiminde [[Nikaragua Ulusal Muhafızları]] adlı bir askerî birlik oluşturuldu. ABD kuvvetlerinin 1933'te ülkeyi terketmeleri üzerine Sandino da silahlı mücadeleyi bıraktı.
Ulusal Muhafızların komutanı [[Anastasio Somoza Garcia]] 1934'te Sandino'yu öldürterek liberal başkan Sacasa'yı başkanlıktan uzaklaştırdı. 1936'da kendini başkan seçtirdi ve elinde topladığı geniş yetkilerle baskıcı bir yönetim kurdu. Somoza Garcia'nın 1956'da öldürülmesi üzerine başkanlığa oğlu Luis Somoza Debayle getirildi. 1962'de Somoza rejimini hedef alan en büyük muhalefet gruplarından (FSLN) [[Sandinista Ulusal Kurtuluş Cephesi]] gerilla örgütü ortaya çıktı. Luis Somoza'nın 1967'de kalp krizi geçirerek ölmesinin ardından kardeşi [[Anastasio Somoza Debayle]] başkan oldu. 1972'de [[Managua]]'da 6 bin kişinin ölümüne ve 300 bin kişinin evsiz kalmasına yol açan deprem nedeniyle gönderilen uluslararası yardımları el altından kendisinin ve ailesinin hesaplarına aktardığı ortaya çıktı. 1974'te de anayasayı değiştirerek ikinci kez başkan seçilmesini sağladı. Aynı dönemde, gerilla savaşında önemli kayıplara uğrayan Sandinistalar (FSLN), bu gelişme üzerine liberal çevreler ve orta sınıfla ittifaka yöneldiler. [[Ocak]] [[1978]]'de, Demokratik Kurtuluş Birliği (UDEL) adlı güçlü bir muhalefet hareketinin lideri olan gazeteci [[Pedro Joaquin Chamorro]]'nun öldürülmesiyle bir genel grev dalgası ve yaygın şiddet hareketleri başladı. Yeniden silahlı mücadeleye başlayan
Yeni yönetim Somoza ailesinin mülklerini kamulaştırırak; bir dizi devletleştirmeye girişti ve sosyalist ülkelerle yakın ilişkiler kurdu. Bunun üzerine ABD, Nikaragua'ya yaptığı ekonomik yaptırımı keserek yönetime karşı gerilla mücadelesi yürüten sağcı Contra'lara geniş çaplı destek vermeye başladı. Ekonomisi ağır bir bunalıma giren Nikaragua'nın bazı Orta Amerika ülkeleriyle ilişkileri de bozdu. [[Şubat]] [[1989]]'da Orta Amerika ülkeleri başkanlarının [[El Salvador]]'da yaptığı toplantıda serbest seçimlere gidilmesi ve Somoza'ya bağlı Ulusal Muhafız örgütünde görev yapmış 1,900 kadar mahkûmun serbest bırakılması karşılığında contra birliklerinin dağıtılması konusunda anlaşmaya varıldı. Aynı yıl, basın özgürlüğünü güvence altına alan ve seçim sistemini yeniden düzenleyen yasalar çıkarıldı. Yine aynı yıl ABD Nikaragua'ya karşı beş yıldır uyguladığı ambargoyu kaldırdı.
| |||