Osmanlı İmparatorluğu demografisi: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
→‎Nüfus: düzeltme AWB ile
Makedon (mesaj | katkılar)
Osmanlı İmparatorluğu ekonomik tarihi maddesinden
1. satır:
Bu madde [[Osmanlı İmparatorluğu]]'nun; [[nüfus yoğunluğu]]nu, [[etnik gruplar]]ını, eğitim seviyesini, dinsel bağlarını ve [[nüfus]]un diğer yönlerini içeren [[demografi]]sidir.
 
=== Nüfus istatistiği ===
 
{| class="wikitable" align=right style="margin-left:10px;"
|-
! Yıl
! Nüfus
|-
| 1520
| 11,692,480<ref name="Kabadayı">M. Kabadayı, [http://www.iisg.nl/research/labourcollab/turkey.pdf Inventory for the Ottoman Empire / Turkish Republic 1500-2000]</ref>
|-
| 1566
| 15,000,000<ref name="Kinross206">L. Kinross, ''The Ottoman Centuries: The Rise and Fall of the Turkish Empire'', 206</ref>
|-
| 1683
| 30,000,000<ref name="Kinross281">L. Kinross, ''The Ottoman Centuries: The Rise and Fall of the Turkish Empire'', 281</ref>
|-
| 1831
| 7,230,660<ref name="Kabadayı"/>
|-
| 1856
| 35,350,000<ref name="Kabadayı"/>
|-
| 1881
| 17,388,604<ref name="Kabadayı"/>
|-
| 1906
| 20,884,000<ref name="Kabadayı"/>
|-
| 1914
| 18,520,000
|-
| 1919
| 14,629,000
|-
|}
 
Osmanlı'da nüfus sayımı 19. yüzyılda başladı. Önceki dönemler için büyüklük ve nüfus dağılımı, gözlenen demografik örneklere dayanılarak tahmin edilir.
 
Nüfusun [[18. yüzyıl]]da, [[16. yüzyıl]]dakinden daha düşük olmasının nedeni belirsizdir. Fakat, [[1800]]'lerle birlikte nüfus yükselmeye başlamış; [[Avrupa]] illerinde (öncelikle [[Balkanlar]]da) 10 milyon civarı, [[Asya]] illerinde 11 milyon ve [[Afrika]] illerinde 3 milyon civarı nüfusla 25-32 milyona ulaşmıştır. [[1900]]'lerde de 18.5 milyon ile [[1800]]'lerdekine yakındır. Bu süre zarfında imparatorluğun sınırları 3 milyon kilometrekareden, 1 milyon kilometrekareye gerilemiştir. Bu da nüfusun iki katına çıktığı ve dolayısıyla [[nüfus yoğunluğu]]nun arttığı anlamına gelmektedir.
 
Salgın hastalıklar ve kıtlıklar önemli bozulmalara ve demografik değişimlere neden olmuştu. [[1785]]'te [[Mısır]] nüfusunun yaklaşık on altıda biri vebadan öldü ve [[18. yüzyıl]]da [[Halep]] nüfusu %20 oranında bir düşüş yaşadı. [[1687]]-[[1731]] yılları arasında sadece [[Mısır]]'ı 6 kıtlık vurdu. Ve son kıtlık kırk yıl sonra [[Anadolu]]'yu vurdu. [[19. yüzyıl]]da gıda maddelerinin hijyen, sağlık ve ulaşımlarında yapılan iyileştirmeler ile durum kontrol altına alındı.
 
Buharlı gemiler ve [[demiryolları]]nın gelişimi ile yükselen liman kentlerinde bu yükseliş nüfusun kümeleşmesine yol açtı. Kentleşme, kasaba ve şehirlerdeki büyüme ile birlikte [[1700]]-[[1922]] arasında hızla arttı. Sağlık ve koruma tedbirlerindeki gelişmeler bu şehirleri yaşama ve çalışma yönünden daha cazip kıldı. Örneğin bir liman kenti olan [[Selanik]] nüfusu [[1800]]'lerde 55.000 iken, [[1912]]'de 160.000 oldu. Yine [[1800]]'lerde 150.000 nüfusa sahip olan [[İzmir]]'in nüfusu, [[1914]]'te 300.000'e ulaştı. Bazı bölgelerin nüfuslarında ise, bunların tam aksine, bir düşüş vardı. [[Belgrad]] nüfusu özellikle siyasî çekişmeler nedeniyle 25.000'den 8.000'e düştü. Bu nedenle nüfus istatistikleri farklı bölgelerde yaşanan değişimleri maskeleyebilir.
 
Ekonomik ve siyasî göçler imparatorlukta çapraz bir etki yaratmıştı. Örneğin [[Rusya]] ve [[Avusturya]]'nın [[Kırım]] ve [[Balkanlar]]ı ilhak etmesi geniş [[Müslüman]] akınına yol açtı. 200.000 [[Kırım Tatarı]] mülteci [[Dobruca]]'ya kaçtı. Bazı göçler imparatorluğun parçaları arasındaki siyasî gerginlikler gibi (örn. [[Türkiye]]-[[Bulgaristan]]) kalıcı izler bıraktı. [[1783]]-[[1913]] yılları arasında takrîben 5-7 milyon mülteci Osmanlı'ya akın etti ve bunlardan en az 3,8 milyonu [[Rusya]]'dandı.
 
== Nüfus ==