2011 Türk futbolu şike davası: Revizyonlar arasındaki fark

3 Temmuz 2011 tarihinde yapılan operasyonla halkın duyduğuhaberdar olduğu bu büyük dava, Özel Yetkili Cumhuriyet Savcısı [[Zekeriya Öz]] tarafından başlatılmıştır. Daha sonra dava Özel Yetkili Cumhuriyet Savcısı [[Mehmet Berk]]'e devredilmiş ve bu savcı operasyonları başlatmıştır. İddianameyi yazdıktan sonra dava Özel Yetkili Cumhuriyet Savcısı [[Ufuk Ermertcan]]'a teslim edilmiş ve Özel Yetkili İstanbul 16. Ağır Ceza MahkemesindeMahkemesi'nde yapılan yargılama sırasında bu savcı görev yapmıştır. Özel Yetkili Mahkemeler kapatıldığından ötürü, Yargıtay kararı sonrası İstanbul 13. Ağır Ceza MahkemesindeMahkemesi'nde yapılan yargılamada ise, Cumhuriyet Savcısı [[Abdullah Mirza Coşkun]] görev yapmıştır.

Toplam 93 sanıklı dava, ilk olarak Özel Yetkili İstanbul 16. Ağır Ceza MahkemesindeMahkemesi'nde görülmüştür. 14 Şubat 2012 tarihindeki ilk duruşmayla başlayan dava, 2 Temmuz 2012 tarihindeki 23. duruşmada karara bağlanmıştır. Mahkeme Başkanı Hakim [[Mehmet Ekinci]], üyelerÜyeler [[Hikmet Şen]] ve [[Bülent Kınay]]'dan oluşan mahkemeMahkeme heyetiHeyeti, sanıklara verdiği cezaları açıklamıştır. 93 sanıktan 48'i çeşitli cezalar alırken 45'i beraat etmiştir.

'''İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi, Yargıtay tarafından cezası bozulan 31 sanık ve yeniden yargılanmasına karar verilen 6 sanığın dosyalarını birleştirerek toplam 37 sanığı davada tekrar yargılamıştır. Mahkeme başkanlığınıBaşkanlığı'nı hakimHakim Ahmet Civelek'in yaptığı mahkemeMahkeme heyetiHeyeti 13 Ocak 2015'te başlayan davayı, 9 Ekim 2015 tarihindeki 6. duruşmayla sonlandırmıştır. Mahkeme, yargılanan tüm sanıkların beraatine ve kapatılmış olan Özel Yetkili İstanbul 16. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından cezalandırılmış sanıkların ceza hükümlerinin bozulmasına karar vermiştir.<ref name="hurriyet.com.tr">http://www.hurriyet.com.tr/spor/futbol/30274406.asp</ref>

Karara yapılan itiraz sonucunda dosya Yargıtay'a taşınmıştır. 27 Mart 2017 tarihinde Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı "Beraat kararlarının onaylanması ve İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi'nin verdiği kararın onanması" yönünde tebliğ yaparak dosyayı davanın görüşüldüğü Yargıtay 5. Ceza Dairesi'ne göndermiştir.<ref>http://fenerbahce.org/detay.asp?ContentID=55059</ref> Yargıtay 5. Ceza Dairesi, temyiz incelemesini halen sürdürmektedir.'''

3 Temmuz 2011 tarihinde yapılan operasyonla davanın duyulması ülkede tam bir şok etkisi yaratırken dönemin [[Türkiye Futbol Federasyonu]] başkanıBaşkanı [[Mehmet Ali Aydınlar]], süreci yakından takip ettiklerini ve bu davanın sportif yargılamasını yapacaklarını açıkladı. 6 Temmuz 2011 tarihinde savcılıkla görüşen [[Mehmet Ali Aydınlar]], "Durum vahim gözüküyor." açıklamasını yaptı.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Savcıdan, Aydınlar'a şok sözler! | url = http://www.sabah.com.tr/spor/futbol/2011/07/06/savcidan-aydinlara-sok-sozler | yayıncı = Sabah | tarih = 6 Temmuz 2011 | erişimtarihi = 25 Kasım 2014 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20141215045413/http://www.sabah.com.tr/spor/futbol/2011/07/06/savcidan-aydinlara-sok-sozler | arşivtarihi = 15 Aralık 2014}}</ref> Aynı günün akşamı İstanbul Emniyet Müdürlüğü soruşturmayla ilgili bir basın açıklaması yayınladı. Açıklamada 2010-11 sezonunda [[Süper Lig]] ve [[1. Lig]]'de oynanan toplam 19 maçta şike ve teşvik primi faaliyetlerinin gerçekleştirildiğinin tespit edildiği ve delillendirildiği bildirildi.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Emniyet: 19 maçta şike ve teşvik primi var | url = http://www.ntvmsnbc.com/id/25229968 | yayıncı = [[NTVMSNBC.com]] | tarih = 6 Temmuz 2011 | erişimtarihi = 25 Kasım 2014 | arşivengelli = evet}}</ref>

Süreç ilerledikçe tutuklamalar arttı. Çok fazla sayıda spekülasyon yapılmakla birlikte, pek çok spor kulübü çeşitli açıklamalarda bulundu. [[Fenerbahçe SK|Fenerbahçe]] taraftarı, 10 Temmuz 2011 tarihinde Bağdat Caddesi'nde yaklaşık 400 bin kişiyle yürüyüş yaptı ve polislePolisle karşı karşıya geldi.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Taraftarlara biber gazlı müdahale | url = http://www.hurriyet.com.tr/spor/futbol/18218613.asp | yayıncı = [[Hürriyet (gazete)|Hürriyet]] | tarih = 11 Temmuz 2011 | erişimtarihi = 25 Kasım 2014 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20120501055846/http://www.hurriyet.com.tr:80/spor/futbol/18218613.asp | arşivtarihi = 1 Mayıs 2012}}</ref> TFF başkanıBaşkanı [[Mehmet Ali Aydınlar]], 11 Temmuz 2011 tarihinde "Süper Lig, planlandığı gibi 5 Ağustos'ta başlayacaktır." açıklamasını yaptı.<ref>{{Web kaynağı | başlık = TFF Başkanı Aydınlar'dan Şike Açıklaması | url = http://www.aktifhaber.com/tff-baskani-aydinlardan-sike-aciklamasi-467233h.htm | yayıncı = Aktifhaber.com | tarih = 11 Temmuz 2011 | erişimtarihi = 25 Kasım 2014 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20141202054437/http://www.aktifhaber.com/tff-baskani-aydinlardan-sike-aciklamasi-467233h.htm | arşivtarihi = 2 Aralık 2014}}</ref> Bu açıklamanın üzerine [[Galatasaray SK]], "Bu ateş üfleyerek sönmez, çözüm zamana yayılamaz" başlıklı sert bir açıklama yayınlayarak, TFF'nin derhal karar alması gerektiğini açıkladı.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Bu Ateş Üfleyerek Sönmez, Çözüm Zamana Yayılamaz | url = http://www.galatasaray.org/kulup/haber/10590.php | yayıncı = Galatasaray SK Resmi İnternet Sitesi | tarih = 12 Temmuz 2011 | erişimtarihi = 25 Kasım 2014 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20141202101058/http://www.galatasaray.org/kulup/haber/10590.php | arşivtarihi = 2 Aralık 2014}}</ref> Ancak kulüplerin baskıları, UEFA ile temaslar, davanın ülkede yarattığı büyük sansasyon ve TFF'nin henüz bir karar alamaması sebebiyle [[Türkiye Futbol Federasyonu]], 25 Temmuz 2011 tarihinde Süper Lig'in 9 Eylül 2011 tarihinde başlamasına ve [[Fenerbahçe (futbol takımı)|Fenerbahçe]] ve [[Beşiktaş (futbol takımı)|Beşiktaş]] arasında oynanması gereken [[2011 Türkiye Süper Kupası|Süper Kupa]] maçının iptal edilmesine karar verdi.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Süper Lig ertelendi | url = http://www.sabah.com.tr/spor/futbol/2011/07/25/tff-acikliyor | yayıncı = Sabah | tarih = 25 Temmuz 2011 | erişimtarihi = 25 Kasım 2014 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20141215045400/http://www.sabah.com.tr/spor/futbol/2011/07/25/tff-acikliyor | arşivtarihi = 15 Aralık 2014}}</ref> Ülkede tam bir kaos hakimken Türk futbolunun içinde bulunduğu bu kaostan nasıl çıkacağı çok belirsizleşmişti.

Bu sırada soruşturmanın tam merkezinde bulunan, hakkında çok büyük şike ve teşvik suçlaması bulunan, başkanı ve pek çok kıdemli yöneticisi tutuklu bulunan [[Fenerbahçe (futbol takımı)|Fenerbahçe]], [[2011-12 UEFA Şampiyonlar Ligi]] gruplarına katılmak üzereydi. [[UEFA]], 25 Ağustos 2011 tarihinde yapılacak bu kura çekimine [[Fenerbahçe (futbol takımı)|Fenerbahçe]]'nin katılmasını istemiyordu. [[UEFA]], 22 Ağustos 2011 tarihinde dönemin UEFA başBaş hukukHukuk müşaviriMüşaviri [[Pierre Cornu]]'yu İstanbul'a göndererek süreç hakkında rapor istedi. [[Pierre Cornu]], TFF yöneticileri ile yemek yedi, soruşturmayı yürüten savcı ile bir görüşme yaptı ve UEFA'ya bir rapor sundu. Bu raporda [[Fenerbahçe SK|Fenerbahçe]]'nin kuvvetli suç şüphesine sahip olduğu, kulübün başkanının şike suçlamasıyla tutuklu olduğu ve [[Fenerbahçe (futbol takımı)|Fenerbahçe]]'nin bu sezon [[UEFA Şampiyonlar Ligi]]'ne katılmasının mümkün olmayacağı yazmaktaydı. Bu rapor üzerine 23 Ağustos 2011 tarihinde [[UEFA]], [[Fenerbahçe (futbol takımı)|Fenerbahçe]]'nin turnuvadan çekilmesini, eğer kulüp bunu kabul etmezse TFF'nin kulübü şampiyonaya göndermemesini istediğini bir mektup ile TFF'ye iletti. Eğer bu iki yoldan birisi yapılmaz ve Fenerbahçe, [[UEFA Şampiyonlar Ligi]] kuralarına gönderilirse [[UEFA]] tarafından [[Türkiye Futbol Federasyonu]] hakkında soruşturma başlatılabileceği bilgisi mektupta belirtildi. TFF, durumu hemen [[Fenerbahçe (futbol takımı)|Fenerbahçe]]'ye bildirmesine karşın, [[Fenerbahçe (futbol takımı)|Fenerbahçe]] kuraya 2 gün kalmışken böylesine önemli bir konuda bu kadar kısıtlı sürede karar alamayacağını, TFF'nin 15 Ağustos 2011'deki kararlarına uygun davranacağını ve [[UEFA Şampiyonlar Ligi]]'ne katılacağını TFF'ye belirtti. TFF, bunun üzerine [[UEFA]]'nın açabileceği soruşturmayı göz önünde bulundurarak [[UEFA]]'nın önerdiği 2. şıkkı yerine getirmiş ve Fenerbahçe'yi [[2011-12 UEFA Şampiyonlar Ligi]] gruplarına katılmaktan men etmiştir.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Fenerbahçe, Şampiyonlar Ligi'ne katılamayacak | url = http://www.tff.org/default.aspx?pageID=285&ftxtID=13257 | yayıncı = Türkiye Futbol Federasyonu Resmi İnternet Sitesi | tarih = 24 Ağustos 2011 | erişimtarihi = 25 Kasım 2014 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20150710204016/http://www.tff.org/default.aspx?pageID=285&ftxtID=13257 | arşivtarihi = 10 Temmuz 2015}}</ref>

Bu karar üzerine derhal toplanan UEFA Acil Durum Heyeti, (UEFA Başkanı ve 4 yönetimYönetim kuruluKurulu üyesindenÜyesinden oluşmaktadır) kura çekiminden çıkarılan [[Fenerbahçe (futbol takımı)|Fenerbahçe]] yerine [[2010-11 Süper Lig]]i 2. bitiren [[Trabzonspor (futbol takımı)|Trabzonspor]]'u [[2011-12 UEFA Şampiyonlar Ligi]] grup kurasına dahil etti. BirTurnuvaya, bir Türk takımının yerine, turnuvayabaşka bir Türk takımını alarak katılım parasının Türkiye'ye gitmesini istediklerini ve Türkiye'ye iyilik yaptıklarını belirten [[UEFA]], bu hızlı ve cesur kararı için TFF'ye teşekkür ederken, TFF'nin yozlaşmaya ve şikeye karşı dik durduğunu savundu.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Fenerbahçe replaced in UEFA Champions League | url = http://www.uefa.org/disciplinary/news/newsid=1666823.html | yayıncı = [[UEFA]] Resmi İnternet Sitesi | tarih = 24 Ağustos 2011 | erişimtarihi =25 Kasım 2014| arşivurl = http://web.archive.org/web/20131214203119/http://www.uefa.org/disciplinary/news/newsid=1666823.html | arşivtarihi = 14 Aralık 2013}}</ref>

Öte yandan soruşturmayı yürüten savcıSavcı [[Mehmet Berk]] iddianamesini hazırladı ve mahkemeye sundu. 9 Aralık 2011 tarihinde [[Özel Yetkili İstanbul 16. Ağır Ceza Mahkemesi]]'nin kabul ettiği bu iddianameden sonra dava resmen başladı, gizlilik kararı da kalktı.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Mahkeme, şike iddianamesi kabul etti... İşte iddianamenin detayları | url = http://spor.milliyet.com.tr/mahkeme-sike-iddianamesi-kabul-etti-iste-iddianamenin-detaylari/spor/spordetay/09.12.2011/1473329/default.htm | yayıncı = Milliyet | tarih = 9 Aralık 2011 | erişimtarihi = 25 Kasım 2014 | arşivengelli = evet}}</ref> TFF, en kısa sürede adaletli, infial yaratmayacak, kamuoyu vicdanını tatmin eden ve uluslararası normlara uygun kararlar almak istediğini duyurdu.<ref>{{Web kaynağı | başlık = TFF'den İlk Açıklama | url = http://spor.bugun.com.tr/tffden-ilk-aciklama-haberi/177726 | yayıncı = [[Bugün (gazete, 2003)|Bugün]] | tarih = 9 Aralık 2011 | erişimtarihi = 25 Kasım 2014 | arşivengelli = evet}}</ref> Bu bağlamda TFF, konu ile ilgili 26 Ocak 2012 tarihinde bir kongre yapılmasına ve tüm genelGenel kurulKurul üyelerininÜyeleri'nin konuya dair görüşlerinin alınmasına karar verdi.<ref>{{Web kaynağı | başlık = TFF Olağanüstü Genel Kurulu 26 Ocak'ta yapılacak | url = http://www.tff.org/default.aspx?pageID=285&ftxtID=14191 | yayıncı = Türkiye Futbol Federasyonu Resmi İnternet Sitesi | tarih = 28 Aralık 2011 | erişimtarihi = 25 Kasım 2014 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20141129062108/http://www.tff.org/default.aspx?pageID=285&ftxtID=14191 | arşivtarihi = 29 Kasım 2014}}</ref> TFF, bu olağanüstüOlağanüstü genelGenel kurulKurul kararı ve dosyanın akıbeti hakkında [[UEFA]] ile fikir alışverişinde bulunmak için randevu talep etti. 19 Ocak 2012 tarihinde dönemin TFF yetkilileri, başkanBaşkan [[Mehmet Ali Aydınlar]]'ın da katıldığı bir toplantıda [[UEFA]] yetkilileri ile görüştü.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Aydınlar UEFA ile görüşüyor | url = http://www.ahaber.com.tr/Spor/2012/01/19/aydinlar-uefa-ile-gorusuyor | yayıncı = [[A Haber]] | tarih = 28 Aralık 2011 | erişimtarihi = 25 Kasım 2014 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20140227113318/http://www.ahaber.com.tr/Spor/2012/01/19/aydinlar-uefa-ile-gorusuyor | arşivtarihi = 27 Şubat 2014}}</ref>

26 Ocak 2012 tarihinde [[Türkiye Futbol Federasyonu]] olağanüstüOlağanüstü genelGenel kuruluKurulu yapıldı. Kongrede "Haklarında şike ve teşvik primi iddiası bulunan kulüplere uygulanması muhtemel yaptırımların değiştirilip değiştirilmemesi" şeklinde bir oylama yapıldı. Yapılan oylama sonucunda, haklarında şike ve teşvik primi iddiası bulunan kulüplere uygulanması muhtemel yaptırımların, bir kereye mahsus olarak değiştirilmesi kabul edilmedi.<ref>{{Web kaynağı | başlık = TFF Olağanüstü Genel Kurulu Ankara'da yapıldı | url = http://www.tff.org/default.aspx?pageID=285&ftxtID=14349 | yayıncı = Türkiye Futbol Federasyonu Resmi İnternet Sitesi | tarih = 26 Ocak 2012 | erişimtarihi = 25 Kasım 2014 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20140228141042/http://www.tff.org/default.aspx?pageID=285&ftxtID=14349 | arşivtarihi = 28 Şubat 2014}}</ref> Bu kongre sonrası istifa edeceğini ima eden bir konuşma yapan [[Mehmet Ali Aydınlar]], çeşitli baskılar ve kulüplerin istekleri yüzünden kongreden birkaç gün sonra 2 TFF yöneticisi ile birlikte istifa etti.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Mehmet Ali Aydınlar istifa etti | url = http://www.ntvspor.net/haber/futbol/57770/mehmet-ali-aydinlar-istifa-etti | yayıncı = [[NTVSpor.net]] | tarih = 31 Ocak 2012 | erişimtarihi = 25 Kasım 2014 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20140227010959/http://www.ntvspor.net/haber/futbol/57770/mehmet-ali-aydinlar-istifa-etti | arşivtarihi = 27 Şubat 2014}}</ref>

Bunun üzerine TFF tüzüğü gereği olağanüstü kongreye gidildi ve [[Beşiktaş (futbol takımı)|Beşiktaş]] başkanlığındanBaşkanlığından istifa edip aday olan [[Yıldırım Demirören]] TFF Başkanı seçildi.<ref>http://www.tff.org/default.aspx?pageID=285&ftxtID=14590</ref> TFF kurullarını tamamen değiştiren [[Yıldırım Demirören]], derhal soruşturmasını başlattı. Belgeler ve bilgiler [[TFF Etik Kurulu]]'na gönderildi, TFF Etik Kurulu mütalaasını sundu.

* [[TFF Tahkim Kurulu]], 4 Haziran 2012 tarihinde dosyayı karara bağladı. 7 kişinin cezalarını onayan kurulKurul, hak mahrumiyeti alan bir kişinin cezasını müsabakalardan men olarak düzeltti. Diğer cezaları ise belirli oranlarda azalttı.<ref name="tff.org">http://www.tff.org/default.aspx?pageID=247&ftxtID=15398</ref>

'''Böylece sonuç olarak 3 Temmuz 2011 tarihinde patlak veren şike skandalı ile ilgili [[Türkiye Futbol Federasyonu]] tarafından yapılan sportif yargılamanın neticesinde verilen tüm sportif cezalar şu şekildedir:'''

'''Mehmet Şekip Mosturoğlu''' - 1 yıl hak mahrumiyeti (Cezası bitti)<br>

'''İlhan Yüksel Ekşioğlu''' ----- 3 yıl hak mahrumiyeti (Cezası bitti)<br>

'''Cemil Turhan''' ----------------- 1 yıl hak mahrumiyeti (Cezası bitti)<br>

'''İbrahim Akın''' ------------------ 2 yıl müsabakalardan men (Cezası bitti)<br>

'''Ahmet Çelebi''' ----------------- 2 yıl hak mahrumiyeti (Cezası bitti)<br>

'''Ümit Karan''' -------------------- 2 yıl müsabakalardan men (Cezası bitti)<br>

'''Serdar Kulbilge''' ------------- 3 maç müsabakalardan men* (Cezası bitti)<br>

'''Cengiz Demirel''' -------------- 1 yıl hak mahrumiyeti (Cezası bitti)<br>

'''Yavuz Ağırgöl''' ---------------- 1 yıl hak mahrumiyeti (Cezası bitti)<br>

'''Mehmet Şen''' ------------------ 1 yıl hak mahrumiyeti (Cezası bitti)

'''Ömer Ülkü''' ------------------------ 1 yıl hak mahrumiyeti (Cezası bitti)<br>

'''Serdar Berkin''' ------------------- 1 yıl hak mahrumiyeti (Cezası bitti)

'''NOT: ''' Aktif futbolcu [[Serdar Kulbilge]]'ye PFDK tarafından "Müsabaka sonucunu etkilemeye teşebbüs" gerekçesiyle 2 yıl müsabakalardan men cezası verildi. TFF Tahkim Kurulu bu cezayı kaldırdı ve bunun yerine "Sportmenliğe aykırı hareket" gerekçesiyle 3 maç ceza verdi.

* <b>PFDK'ya "Müsabaka sonucunu etkileme" sebebiyle sevk olmuş 17 kulübe hiçbir ceza verilmedi. Aynı sebeple sevk edilmiş 63 kişiden 12'si ceza alırken, 51 kişi suçsuz bulundu.'''