Vikipedi

Kafes bileşik: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
(Tüm bekleyen değişiklikleri göster)
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
BotHorizon (mesaj | katkılar)
Botlar
6.518 değişiklik
k Geçersiz tarih formatı düzeltiliyor.
düzeltme AWB ile
2. satır:
'''Kafes bileşikleri''' ('''klatrat bileşikler''' veya sadece '''klatrat'''lar), kafes ([[latis]]) bir yapı oluşturan bir tip molekülü ve onun içine hapsolmuş başka bir molekülden oluşan bir kimyasal maddedir. Eskiden '''klatrat kompleksi''' [[hidrokinon]]un içerme kompleksleri için kullanılırdı ama günümüzde bu terim, bir temel iskeleti oluşturan bir konak molekül ve ona moleküllerarası etkileşimlerle tutunmuş bir konuk molekülden oluşan pek çok zayıf birleşik için kullanılır. Klatratlara ayrıca '''konak-konuk bileşikleri''', '''içerme bileşikleri''' ve '''katım''' (başlıca [[üre]] ve [[tiyoüre]] durumunda) da denir. Eskiden '''moleküler bileşik''' terimi de kullanılırdı.
[[Klatrat hidrat]], özel bir gaz [[hidrat]] tipidir, [[su]] moleküllerinden oluşan bir kafes tarafından hapsolmuş bir [[gaz]] molekülüdür. Bu şekilde doğal olarak donmuş çok miktarda metan gazı hem permafrost oluşumlarında hem de okyanus tabanının altında keşfedilmiştir.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.newscientist.com/search?doSearch=true&query=clathrates | titlebaşlık = Ice on fire: The next fossil fuel | last = Pearce | first = Fred | datetarih =27 Haziran 2009| workeser = New Scientiest | pages = 30–33 | accessdateerişimtarihi =5 Temmuz 2009| arşivurl = http://web.archive.org/web/20121018215406/http://www.newscientist.com/search?doSearch=true&query=clathrates | arşivtarihi = 18 Ekim 2012}}</ref> Silikon ve germanyum klatlarının Olası yarı iletken ve süper iletken özellikler
 
Klatrat sözcüğü [[Latince]] "parmaklıklı veya ızgaralı" anlamına gelen "''clatratus"'' sözcüğünden türetilmiştir.<ref>[http://lysy2.archives.nd.edu/cgi-bin/WORDS.EXE?clathrate Latin dictionary]</ref>
 
== Tarih ==
Kafes bileşiklerinin tarihi nispeten kısadır. Klatrat hidratlar 1810'da [[Sir Humphry Davy|Humphry Davy]] tarafından keşfedilmiştir.<ref>{{Web kaynağı | url = http://ethomas.web.wesleyan.edu/ees123/clathrate.htm | titlebaşlık = Clathrates: little known components of the global carbon cycle | accessdateerişimtarihi =13 Aralık 2007| year = 2004 | month = 11 | authoryazar = Ellen Thomas | publisheryayıncı = Wesleyan University | arşivurl = http://web.archive.org/web/20150619161430/http://ethomas.web.wesleyan.edu:80/ees123/clathrate.htm | arşivtarihi = 19 Haziran 2015}}</ref>. P. Pfeiffer, 1927 ve 1930 yıllarında bu bileşikler hakkında yazmıştır. [[E. Hertel]], "moleküler bileşik" terimini, çözelti veya gaz hâlinde, [[kütle etkisi kanunu]] uyarak bileşenlerine ayrışan maddeler olarak tanımladı. 1945'te [[H. M. Powell]] bu bileşiklerin kristal yapıların analizini yaptı ve bunları ''klatrat'' olarak adlandırdı.
 
Üre- ve tiyoüre-konaklı kafes bileşikleri, [[parafin]]in ayrıştırılmasında kullanılmıştır. [[Soy gazlar]], su ve hidrokinonla klatratlar oluşturur. Bu tür bileşiklerde gaz atomları, su ve hidrokinon moleküllerinin tutulduğu kafeslerde tutulur. Aynı şekilde üre veya tiyoüre, kristal örgüleri içinde hidrokarbon molekülleri tutabilir. Bu moleküller üre ya da tiroüre molekülleriyle örülmüş tünellere yerleşir. Üredeki tüneller, Tiroüredeki tünellerden daha dardır. Bu da doğrusal hidrokarbonların üre tarafından tutulması sonucu dallı hidrokarbonlardan ayrılmasını sağlar.
19. satır:
 
== Basında bahis ==
* [[Deepwater Horizon petrol kaçağı]] sırasında ana kaçağa boru takma girişimi sırasında meydan gelen klatratlar, operasyonun başarısızlığına neden olmuştur.<ref>{{Web kaynağı | url = http://arstechnica.com/science/news/2010/05/frozen-methane-from-the-gulf-oil-spill-to-climate-change.ars | titlebaşlık = Frozen methane, from the gulf oil spill to climate change | accessdateerişimtarihi =16 Mayıs 2010| year = 2010 | month = 05 | authoryazar = John Timmer | publisheryayıncı = Ars Technica | arşivurl = http://web.archive.org/web/20120509020517/http://arstechnica.com/science/news/2010/05/frozen-methane-from-the-gulf-oil-spill-to-climate-change.ars | arşivtarihi = 9 Mayıs 2012}}</ref>
 
== Ayrıca bakınız ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Kafes_bileşik" sayfasından alınmıştır