Sovyetler Birliği: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
k Ufak düzenleme yapıldı
YBot (mesaj | katkılar)
k Şablon güncelleme
128. satır:
}}
{{Sovyetler Birliği siyaseti}}
'''Sovyetler Birliği''' ({{dil-Dil|ru| Советский Союз|dil_adı=e}}), resmî adıyla '''Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği''' ({{ses|Ru-CCCP.ogg|Союз Советских Социалистических Республик}}, ''Soyuz Sovetskih Sotsialistiçeskih Respublik'') ya da kısa adlarıyla '''SSCB''' veya '''Sovyetler''', [[Rus İmparatorluğu]]'nun [[Vladimir Lenin]] önderliğindeki Bolşeviklerce [[1917 Ekim Devrimi]]'yle yıkılmasından sonra 1922 yılında kurulan ve 1991 yılına dek varlığını koruyan devlet.
 
[[Avrupa]]'nın doğu kesimiyle, [[Asya]]'nın kuzey kesimi boyunca yayılan SSCB, II. Dünya Savaşı'ndan sonra 22.403.000 km²'lik yüzölçümüyle dünyanın en büyük ülkesiydi. Nüfus bakımından da 293.047.571 (Haziran 1991) kişiyle 3. sırada yer alıyordu. Aynı zamanda dünyanın başlıca siyasî ve askerî güçlerinden biri olan Sovyetler Birliği'nin batısında [[Norveç]], [[Finlandiya]], [[Baltık Denizi]], [[Polonya]], [[Çekoslovakya]], [[Macaristan]] ve [[Romanya]], güneyinde [[Karadeniz]], [[Türkiye]], [[İran]], [[Afganistan]], [[Çin]], [[Moğolistan]] ve [[Kuzey Kore]] yer alıyordu. Kuzey ve doğu sınırlarını ise [[Arktik Okyanusu]] ve [[Büyük Okyanus]] çiziyordu. Birliğin [[başkent]]i [[Moskova]], [[para birimi]] ise [[Sovyet rublesi]]ydi.
487. satır:
Vladimir Lenin başkanlığındaki Sovyet hükümeti küçük dil grupları kendi yazı sistemlerini vermiştir.<ref>Comrie 1981, p. 3–4.</ref> Bazı kusurları tespit edilmesine rağmen bu yazı sistemlerinin geliştirilmesi çok başarılı olmuştu. SSCB'nin sonraki günlerinde aynı [[çokdillilik]] durumundaki ülkelerde benzer politikalar uygulandı. Bu yazı sistemleri oluştururken dilleri birbirinden büyük ölçüde [[Lehçe (dil bilimi)|lehçe]]sel farklılıklar gibi ciddi sorunlar oluştu.<ref>Comrie 1981, p. 4.</ref> Bir dil kendi yazı sistemine sahip olduğu ve kayda değer bir yayını bulunursa bu dil "resmi dil" statüsüne sahip olabiliyordu. Kendi yazı sistemine sahip olmayan birçok azınlık dilini konuşanlar [[ikinci dil|ikinci bir dil]] almaya zorlanırdı.<ref>Comrie 1981, p. 25.</ref> Sovyet yönetiminin bu politikayı uygulamasına örnek olarak özellikle Stalin rejimi altında bir dil yeterince yaygın değilse o dilde eğitim kesilirdi. Bu diller daha sonra çoğunlukla Rusça olmak üzere başka dillere asimile oldu.<ref>Comrie 1981, p. 26.</ref> [[Büyük Vatanseverlik Savaşı]] (II. Dünya Savaşı) zamanında bazı azınlık dilleri yasaklandı ve bunun konuşucuları düşmanla iş birliği yapmakla suçlandı.<ref>Comrie 1981, p. 27.</ref>
 
Sovyetler Birliği'nin birçok dil konuşulmakta olup en yaygın dil olan Rusça ''de facto'' resmi dil olarak "etnik iletişim dili" ({{Dil-|ru|язык межнационального общения|dil_adı=e}}) olup, ancak 1990 yılında resmi birlik dili olarak kabul edildi.<ref>{{Web kaynağı | başlık = ЗАКОН СССР ОТ 24.04.1990 О ЯЗЫКАХ НАРОДОВ СССР | yayımcı = [[Sovyet Sosyaist Cumhuriyetler Birliği Hükûmeti]] | tarih = 24 Nisan 1990 | url = http://legal-ussr.narod.ru/data01/tex10935.htm | çeviribaşlık = SSCB halklarının dilleri hakkında 24.04.1990 tarihli SSCB kanunu | erişimtarih = 19 Ekim 2014 | dil = Rusça | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160514134211/http://legal-ussr.narod.ru/data01/tex10935.htm | arşivtarihi = 14 Mayıs 2016}}</ref>
 
=== Din ===