Orta Doğu Teknik Üniversitesi: Revizyonlar arasındaki fark

 

=== İlk yıllar ===

 

İlk zamanlar ortaokul binasını andıran küçük bir binada eğitim veren ve "baraka", "gecekondu üniversitesi" diye anılan üniversitenin<ref name="bozkırı yeşertenler">{{Video kaynağı |tarih=27 Haziran 2008 |url=http://bianet.org/bianet/kultur/107868-odtu-tarihi-belgeseli-odtu-lulerle-bulusuyor |başlık = Bozkırda Yeşeren Bir Tarih: ODTÜ |yer=Ankara |yayımcı=ODTÜ GİSAM |biçim=Belgesel}}</ref> kendine ait bir yerleşkeye kavuşması için çalışmalar kuruluşun ardından hemen başlamış, henüz yerleşke yeri kesinleşmemişken Perkins'in yaptığı yerleşke planı kabul görmüştür.<ref name="mezund">{{Web kaynağı | url = http://www.odtumd.org.tr/bulten/123/anilar1.htm | başlık = Bozkırda Doğan Güneş ODTÜ Yerleşkesi | erişimtarihi = 5 Eylül 2015 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160605131041/http://www.odtumd.org.tr/bulten/123/anilar1.htm | arşivtarihi = 5 Haziran 2016}}</ref> Yerleşke alanı için Yalıncak Köyü'nün ardındaki arazinin veya [[Etimesgut]] Şeker Fabrikası binalarının kullanılmasının gündeme geldiği bir dönemde temelin bir an önce atılması için hükûmetten gelen baskıların üzerine 2 Ekim 1957'de Yalıncak Köyü'nde bir temel kazma töreni yapılmıştır.<ref name="mezund"/> Uluslararası bir üniversite olacağı için Ankara'daki büyükelçilerin hemen hemen hepsi, dönemin [[Türkiye cumhurbaşkanı|Cumhurbaşkanı]] [[Celal Bayar]], [[Türkiye başbakanı|Başbakan]] [[Adnan Menderes]] ve diğer bakanlar törende bulunur.<ref>{{haber kaynağı|gazete=Milliyet |sayfa=1 |başlık=Orta-Doğu Üniversitesi temeli atıldı |yer=Ankara |tarih=3 Ekim 1957 |yazar=Muammer Taylak |söz=Ortadoğu Teknik Üniversitesinin temeli, dün saat 16'da Ankara'dan 15 kilometre kadar mesafede bulunan yeni sahasında yapılan merasimle atılmıştır. Merasime katılan Cumhurreisi Celal Bayar, BMM Reisi Refik Koraltan ve Başvekil Adnan Menderes, temel atma töreninde kullanılan bir ekskavatörü bizzat kullanmışlardır.}}</ref> ODTÜ'nün kurucularından ilk Mütevelli Heyeti Başkanı Vecdi Diker, [[Türkiye Cumhuriyeti Karayolları Genel Müdürlüğü|Karayolları Genel Müdürlüğü]]'nden bir [[ekskavatör]] getirtmiş ve bu inşaat makinesi ile temel yeri kazılmıştır.<ref name="ODTÜ 50.yıl, 1960"/> Perkins'in tasarladığı yerleşke planı çerçevesinde inşa edilecek ilk bina [[Orta Doğu Teknik Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi|İdari İlimler Fakültesi]] olarak belirlenmiş ve 1959'da düzenlenen uluslararası proje yarışmasında Dr. [[Turgut Cansever]], Ertürk Yener ve [[Mehmet Tataroğlu]]'dan oluşan Türk ekip birinci olmuştur;<ref>{{Web kaynağı | url = http://v2.arkiv.com.tr/m203-turgut-cansever.html | başlık = Turgut Cansever Biyografi | erişimtarihi = 5 Eylül 2015 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160404200441/http://v2.arkiv.com.tr/m203-turgut-cansever.html | arşivtarihi = 4 Nisan 2016}}</ref> ancak yerleşkenin nereye kurulacağı hâlâ tam olarak belirlenmediği için proje askıya alınmıştır.

[[26 Nisan]] [[1961]]'de Mütevelli Heyeti, yerleşke yeri için Aşağı Balgat'ta (şimdiki yerleşke) karar kılmış ve yerleşke projesi için uluslararası jüriye sahip ancak ulusal düzeyde yeni bir yarışma düzenlenmiştir.<ref name="mezund"/> Sonuçları Eylül 1961'de açıklanan yarışmayı, katılan 25 proje arasından [[Behruz Çinici]] ile [[Altuğ Çinici]]'nin projesi kazanmıştır.<ref name="arkitera">{{Web kaynağı | url = http://v3.arkitera.com/h32031-uzerindeki-her-yapinin-tasarlandigi%E2%80%9D-odtu-kampusu-yikiliyor-mu.html | başlık = Üzerindeki Her Yapının "Tasarlandığı" ODTÜ Kampüsü Yıkılıyor mu? | tarih = 22 Temmuz 2008 | erişimtarihi = 5 Eylül 2015 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20151005005115/http://v3.arkitera.com/h32031-uzerindeki-her-yapinin-tasarlandigi%E2%80%9D-odtu-kampusu-yikiliyor-mu.html | arşivtarihi = 5 Ekim 2015}}</ref> 22 Kasım 1961'de rektörlüğe gelen [[Kemal Kurdaş]]'ın yaptığı ilk çalışmalar yerleşke ile ilgili olmuştur. Yarışmayı kazanan mimarlar Behruz ve Altuğ Çinici ile 23 Kasım 1961'de görüşen Kurdaş, çalışmaların hızla başlamasını istemiştir.<ref name="ODTÜ 50.yıl, 1961"/> İlk aşamada [[ODTÜ Mimarlık Fakültesi|Mimarlık Fakültesi]], [[ODTÜ Fen Edebiyat Fakültesi|Fen-Edebiyat Falültesi]]'nin [[laboratuvar]]ları, Rektörlük binası ve kafeteryanın ilk bölümü ile iki yurt binasının planları hazırlanmıştır.<ref name="mezund"/> Bunun ardından 3 Aralık 1961'de ODTÜ'de ilk ağaçlandırma faaliyetleri yapılmış ve ODTÜ'lü öğrenciler, yerleşke arazisine 135 bin fidan dikmiştir.<ref name="kurdas roportaj">{{dergi kaynağı |başlık=Bozkırda tek başına: Kurdaş |dergi=[[Atlas (dergi)|Atlas]] |ay=Haziran |yıl=2006 |sayı=159 |sayfalar=78-84 |erişimtarihi=5 Eylül 2015}}</ref> Aynı ay içerisinde Kurdaş, Yalıncak Köyü'ndeki incelemeleri sırasında bazı yapı kalıntıları ile küçük eserlere rastlayarak<ref name="kurdas roportaj"/> buranın eski bir yerleşme yeri ve arkeolojik saha olduğunu Millî Eğitim Bakanlığı, Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğü ve Ankara Arkeoloji Müzesi (bugün [[Anadolu Medeniyetleri Müzesi]]) Müdürlüğü'ne bildirir<ref name="mezund2">{{Web kaynağı | url = http://www.odtumd.org.tr/bulten/108/uyelerden1.htm | başlık = Müzeler Haftası ve ODTÜ | erişimtarihi = 6 Eylül 2015 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160304232006/http://www.odtumd.org.tr/bulten/108/uyelerden1.htm | arşivtarihi = 4 Mart 2016}}</ref> ve arkeolog Burhan Tezcan yönetimindeki ekip, burada arkeolojik çalışmalara başlar.<ref name="ODTÜ 50.yıl, 1962"/>

 

 

Üniversitenin kadro ve altyapısı yeterli olmamasına rağmen 1961 yılı içerisinde matematik, fizik, teorik fizik, kimya, eğitim, beşeri ilimler ve psikoloji bölümleri ile hazırlık sınıfı açılmıştır.<ref name="ODTÜ 50.yıl, 1961"/>

Daha çok yerleşke inşasının bitirilmesine yönelik yapılan çalışmalarla geçen 1963 yılında kütüphane binasının mimari projeleri şekillendirilmiş ve günümüzde hâlen kullanılmakta olan [[ODTÜ Kütüphanesi]]'nin mimarı Behruz Çinici konuyla ilgili araştırmalarına başlamıştır. 63-64 yıllarında yerleşkede tamamlanmış binaların toplam alanı 67.000 m²'nin üzerine çıkmıştır.<ref name="ODTÜ 50.yıl, 1963"/> 1964 yılına gelindiğinde hesaplayıcı, yazıcı, sıralayıcı ve veri giriş kartı hazırlama makinelerinden oluşan donanımıyla daha çok yönetsel bilgi işlemlerine destek olmak amacı ile rektörlüğe bağlı bir birim olarak ODTÜ Bilgisayar Merkezi kurulmuştur. Aynı yılın sonunda Bilgisayar Merkezi'nin akademik çalışmalara yardımcı olması için bir bilgisayar sisteminin kurulmasına karar verilmiş ve bunun için [[Amerika Birleşik Devletleri]] [[Massachusetts Teknoloji Enstitüsü]] (MIT)'den iki Türk öğretim üyesi Dr. Şenol Utku ve Dr. Cenap Oran ODTÜ'ye davet edilmiştir. Kurulan çalışma ekibi, o dönemde ABD'deki üniversitelerde yaygın olarak kullanılan [[IBM]] 1620 bilgisayar sisteminin kiralanmasına karar vermiş ve o yıl Fizik Bölümü'nde kurulan merkeze 1965'te IBM 1620 sistemi kurulmuştur.<ref name="ODTÜ 50.yıl, 1964">{{Web kaynağı| url = http://www.metu.edu.tr/50yil/1964.php | başlık = ODTÜ Resmî Sitesi, 50. Yıl sayfası, 1964 bölümü |arşivtarihi=7 Şubat 2013 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20130207192049/http://www.metu.edu.tr/50yil/1964.php}}</ref> Bir taraftan da kütüphanenin zenginleşmesi için çabalar devam ederken 30 Haziran 1965'te [[Winston Churchill]] anısına İngiliz Hükûmeti'nin yaptığı bin ciltlik bir koleksiyon kütüphane arşivine katılmış ve 31 Aralık 1965'te kütüphane koleksiyonu toplamda 50 bin cilde ulaşmıştır.<ref name="ODTÜ 50.yıl, 1965">{{Web kaynağı| url = http://www.metu.edu.tr/50yil/1965.php | başlık = ODTÜ Resmî Sitesi, 50. Yıl sayfası, 1965 bölümü |arşivtarihi=7 Şubat 2013 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20130207192100/http://www.metu.edu.tr/50yil/1965.php}}</ref> Aynı yıl kampüse koyulmak üzere açılan [[Mustafa Kemal Atatürk|Atatürk]] Anıtı Yarışması sonucunda birinci olan [[ODTÜ Atatürk Anıtı|Atatürk Anıtı]] ile ikinci olan [[Bilim Ağacı]] kampüse yerleştirilmiştir.<ref name="bilim ağacı">{{Web kaynağı| url = http://www.oidb.metu.edu.tr/kilavuz/klavuz2/anit.htm | başlık = ODTÜ Resmî Sitesi, Atatürk Anıtı ve Bilim Ağacı sayfası | erişimtarihi = 3 Temmuz 2009 |arşivtarihi=6 Ağustos 2005 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20050806014808/http://www.oidb.metu.edu.tr/kilavuz/klavuz2/anit.htm}}</ref>

 

 

1967 yılında özellikle bilimsel projelere ağırlık verilen ODTÜ'de yıl içerisinde toplam 219 proje yürütülmüştür, bu dönemde yapılan projelerle [[TÜBİTAK]]'tan en çok ödül alan üniversite unvanı ODTÜ'ye gelmiştir. Ders yılı başında Türkiye'de ilk defa düzenlenen [[test]] yöntemiyle üniversite 1843 yeni öğrenci almış ve toplam öğrenci sayısı 5127'ye yükselmiştir. Ayrıca üniversitenin öğretim üyesi kadrosu %20 artarak 607'ye ulaşmış, Teorik Kimya Bölümü ile Hesap Bilimleri Bölümü kurulmuş ve Modern Biyoloji Opsiyonu başlatılmıştır. Merkezi Kütüphane'nin inşaatı tamamlanmış ve kütüphaneye 14.620 yeni kitap eklenmiştir. Kütüphanenin bilimsel dergi ve periyodik sayısı 1456'ya yükselmiştir.<ref name="ODTÜ 50.yıl, 1967">{{Web kaynağı| url = http://www.metu.edu.tr/50yil/1967.php | başlık = ODTÜ Resmî Sitesi, 50. Yıl sayfası, 1967 bölümü |arşivurl=https://web.archive.org/web/20130207192111/http://www.metu.edu.tr/50yil/1967.php |arşivtarihi=7 Şubat 2013 }}</ref>