Anaçatı bilgisayar: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
→‎top: düzeltme AWB ile
k düz.
1. satır:
[[Dosya:Mainframe Architecture.png|thumb|'''Anabilgisayar mimarisi.''' Anabilgisayar mimarisi, bir anabilgisayarı ve onun çalışma ortamını meydana getiren belli başlı bileşenleri betimlemektedir.]]Bir '''anabilgisayar''' ([[Almanca]] ''Großrechner''; [[İngilizce]] ''mainframe computer'') binlerce kullanıcıya eş zamanlı olarak farklı hizmetler verebilen, büyük, güçlü ve pahalı bir [[bilgisayar]]dır.<ref>Stair, R. M. ve G. W. Reynolds. (2001). ''Principles of Information Systems: A Managerial Approach. 5. Basım.'' S. 24. Course Technology.</ref> Anabilgisayarların gücü şu nedenlerden kaynaklanmaktadır:
 
* Çok sayıda [[işlemciMikroişlemci|işlemcinin]]nin varlığı;
* Yüksek girdi-çıktı (''İng.'' input/output; kısaca IO) kapasitesi; ve
* [[Zaman paylaşımı]] (''İng.'' time sharing) olanağı veren [[işletim sistemi|işletim sistemleri]].
 
Çok sayıda işlemcinin varlığı, anabilgisayarın birden fazla yazılımı ya da aynı yazılımın farklı ilmeklerini paralel olarak çalıştırabilmesine imkan vermektedir. Girdi-çıktı kanallarının çokluğu, merkezi işlem biriminin yalnızca yüksek hızlı [[bellek]]le çalışarak büyük miktarda [[veri]]yi işlemesine olanak sağlamaktadır.<ref>[http://139.18.4.35/OLD/pubs/Lehre/zosbasic.pdf Ebbers, M., W. O'Brien ve B. Ogden. (2006). ''Introduction to the New Mainframe: z/OS Basics.'' IBM RedBooks.]</ref> İşletim sistemleri ise [[çoklu progamlama]] (''İng.'' multiprogramming) ve [[çoklu görevlendirme]] (''İng.'' multitasking) yetenekleri ile çok sayıda kullanıcının aynı anda anabilgisayarı kullanabilmesini mümkün kılmaktadır. Bu sayede bir anabilgisayar saniyede yüz milyonlarca komut (''İng.'' millions of instructions per second; kısaca MIPS) işleyebilmektedir.<ref>Lucas, Jr., H. C. (2000). ''Information Technology for Management. 7. Basım.'' S. 183. McGraw-Hill.</ref>
11. satır:
Anabilgisayarlar üzerinde çalışacak yazılım uygulamalarını geliştirmek için başlıca şu ikinci ve üçüncü kuşak [[programlama dili|programlama dilleri]] kullanılmaktadır:
 
* [[Assembler]];
* [[COBOL]];
* [[FORTRAN]];
* [[ALGOL]];
* [[PL/I]];
* [[C]]/[[C++]]; ve
* [[Java (programlama dili)|Java]]
 
22. satır:
 
== Tarihçe ==
 
Anabilgisayarlar önceleri bilimsel araştırma amacıyla kullanılmıştır. 1950'lerin başında kamu kurumları, ortalarından itibaren ise ticari kuruluşlar da anabilgisyarlardan yararlanmaya başlamıştır.<ref>Ceruzzi, P. E. (2003). ''A History of Modern Computing. 2. Basım.'' S. 27-28. MIT Press.</ref> Anabilgisayarlar işletmelerde 1950'lerin ortalarından 1980'lerin ortalarına dek<ref name="ref001">Hansen, H. R. ve G. Neumann. (2009). ''Wirtschaftsinformatik 1: Grundlagen und Anwendungen. 10. Basım.'' S. 87. UTB.</ref> temel bilişim aygıtı olarak yaygın biçimde kullanılmıştır.
 
Satır 31 ⟶ 30:
1960 ve 70'lerde bir anabilgisayarı meydana getiren bileşenler şunlar olmuştur:
 
* [[Merkezi işlem birimi]] (''İng.'' central processing unit; kısaca CPU).
* [[Manyetik bant birimleri]].
* [[Disk depolama birimleri]].
 
Bu üç ana birimin kullanıcılara hizmet verebilmesi amacıyla veri girişi için [[delikli kart]]lardan yararlanılmıştır. [[Kart delme makinası|Kart delme makinalarında]] delinen kartlar, bir [[kart okuma makinası]]ndan geçirilerek veriler bilgisayara aktarılmış; bilgisayar çıktıları için nokta vuruşlu yazıcılar kullanılmıştır. Bu şekilde yapılandırılmış bir anabilgisayar ancak toplu veri işlemleri (''İng.'' batch processing) için kullanılabilmiştir. Bu dönemde, çoklu görevlendirmeler için bilgisayara entegre edilmiş elektromekanik [[daktilo]]lardan (''İng.'' teleprinter, teletypewriter ya da teletype) sınırlı ölçüde yararlanılmıştır. Entegre elektromekanik daktilolarda veri gerişi için delikli kart yerine [[delikli bant]]lar kullanılmıştır.
Satır 63 ⟶ 62:
 
== Dış bağlantılar ==
 
* [http://publib.boulder.ibm.com/infocenter/zos/basics/index.jsp?topic=/com.ibm.zos.zmainframe/zconc_whatismainframe.htm Mainframe Concepts]
* [http://www.thocp.net/hardware/mainframe.htm Mainframe Introduction]
Satır 69 ⟶ 67:
{{Bilgisayar boyutları}}
 
[[Kategori:BilgisayarAnabilgisayar| mühendisliği]]
[[Kategori:Bilgisayar]]
[[Kategori:Anabilgisayar]]