|
Samsun nüfusuna dair saptamalar Osmanlı devrinden itibaren vergi mükelleflerinin ve miktarının tespit edilebilmesi amacıyla tutulan tapu tahrir defterlerine dayanılarak yapılabilmektedir.<ref name=odnsvbsikt>{{dergi kaynağı|ad1=Mehmet|soyadı1=Güneş|başlık=Osmanlı Dönemi Nüfus Sayımları ve Bu Sayımları İçeren Kayıtların Tahlili|dergi=Gazi Akademik Bakış|tarih=Kış 2014|cilt=8|sayı=15|sayfalar=221-240|yayıncı=Ankara Stratejik Araştırmalar Vakfı|issn=1307-9778}}</ref> Ancak bu defterlerde yalnızca erkek hane reisi ve erkek çocukların kaydı tutulduğundan kesin bir veri elde edilememekte olup yaklaşık nüfus tahminleri yapılabilmektedir.<ref name=odnsvbsikt/> Bu tahminlere göre 1485'te 70-80 bin bandında olan şehir nüfusu 1520'de 67-76 bin seviyesine inmiş, 56 yıl sonra ise Anadolu'daki diğer yerleşimlere paralel olarak 110-125 bin bandına çıkmıştır.<ref name=csndbd>{{dergi kaynağı|ad1=Nedim|soyadı1=İpek|başlık=Canik Sancağı'nın Nüfusuna Dair Bir Değerlendirme|dergi=Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi|yıl=1999|cilt=12|sayı=1|sayfalar=35-51|yayıncı=Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi|issn=1300-302X}}</ref> 1831 yılında tamamlanan [[1831 Osmanlı İmparatorluğu nüfus sayımı|ilk nüfus sayımı]]nda da yine kadınlar sayılmamış, [[1893 Osmanlı İmparatorluğu nüfus sayımı]]na kadın, çocuk ve yaşlıların da nüfus bilgilerine dâhil edilmesiyle ilk kesin veriler elde edilmiştir.<ref name=odnsvbsikt/> 1831'de 55.743 erkek nüfusu bulunan Samsun 1869'da 182.154, 1901'de 323.758, 1914'te ise 393.292 kişiye ulaşmıştır.<ref name=csndbd/> Nüfusun özellikle 19. yüzyılda hızla artmasının en önemli sebebi Rusya'nın politikaları sonucu Balkanlar, Kafkasya ve Kırım'da meskûn halkın Anadolu içlerine göç etmeye zorlanmalarıdır.<ref name=kkbvdkgskma>Kafkas, Kırım, Balkan ve Doğu Karadeniz göçleri, [[Samsun Kent Müzesi]] arşivi</ref> Bu dönemde hem iskân noktası hem de Karadeniz yoluyla Anadolu içlerine geçiş kapısı olarak işlev gören Samsun 1912'de 4 bin Rumelili göçmen almış, I. Dünya Savaşı sırasında Rusların Trabzon'u ele geçirmeleriyle ise buradan gelen göçmen sayısı 100 bini aşmıştır.<ref name=kkbvdkgskma/> Cumhuriyet döneminde [[Türkiye-Yunanistan nüfus mübadelesi|mübadele]] ile 22.668 Rum'un Yunanistan'a gönderildiği, 32.290 mübadilinse iskân edildiği Samsun'da yapılan [[1927 Türkiye nüfus sayımı|ilk nüfus sayımı]]na göre değişen idari sınırların da etkisiyle yaşayan kişi sayısı önceki sayımlardan daha az, 274.065 kişi çıkmıştır.<ref name=csndbd/><ref name=kkbvdkgskma/>
Günümüzde2018 sayımına göre 1.335.716 kişilik nüfusuyla Samsun, Karadeniz Bölgesi'nin en kalabalık ikinci ili olan [[Trabzon]]'dan 527.813 kişi daha kalabalıktır ve bölgenin en kalabalık ilidir.<ref>{{web kaynağı|başlık=Türkiye'nin nüfusu 82 milyonu geçti|url=https://tr.sputniknews.com/turkiye/201902011037421590-turkiye-yeni-nufus-belli-oldu/|yayıncı=sputniknews.com|erişimtarihi=27 Şubat 2019|arşivURL=https://archive.is/sU1jy|arşivtarihi=27 Şubat 2019|tarih=1 Şubat 2019}}</ref> En fazla nüfusa sahip olan ilçesi 332.230 kişiyle [[İlkadım]] olup ardından 202.618 kişi ile [[Atakum]] ve 142.210 kişi ile [[Bafra]] ve 138.840 kişi ile [[Çarşamba, Samsun|Çarşamba]] gelmektedir.<ref name=sn137o>{{web kaynağı|başlık=Samsun nüfusu 1 milyon 335 bin 716 oldu|url=https://www.yenisafak.com/ekonomi/samsun-nufusu-1-milyon-335-bin-716-oldu-3444383|yayıncı=yenisafak.com|erişimtarihi=27 Şubat 2019|arşivURL=https://archive.is/RcXDR|arşivtarihi=27 Şubat 2019|tarih=1 Şubat 2019}}</ref> En az nüfusa sahip olan ilçesi ise 8.864 kişilik nüfusu ile [[Yakakent]]'tir.<ref name=sn137o/> 2018 yılında 48.543 göç veren Samsun buna karşın 53.228 göç almış, %3,5 net iç göç hızı ile 4.685 kişi il nüfusuna eklenmiştir.<ref>{{web kaynağı|başlık=İllerin aldığı göç, verdiği göç, net göç ve net göç hızı, 2008-2018|url=http://tuik.gov.tr/PreIstatistikTablo.do?istab_id=163|yayıncı=tuik.gov.tr|erişimtarihi=27 Şubat 2019|arşivURL=https://web.archive.org/web/20180613182220if_/http://tuik.gov.tr/PreIstatistikTablo.do?istab_id=163|arşivtarihi=27 Şubat 2019}}</ref> Samsun'un en fazla göç verdiği il 8.263 kişi ile İstanbul olurken en fazla göç aldığı il ise 15.794 kişi ile yine İstanbul olmuştur.<ref name=adnkss>{{web kaynağı|başlık=Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları|url=https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=95|yayıncı=biruni.tuik.gov.tr|erişimtarihi=27 Şubat 2019|biçim=Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır|arşivengelli=evet}}</ref> Yine 2017 yılında 16.807 kişinin doğduğu şehirde 8.700 kişi ölmüş, net nüfus artışı 8.107 kişi olmuştur. Yıllık ortalama nüfus artış hızı ‰13,1 ile Türkiye ortalamasının üzerinde olan Samsun nüfusunun 2023 yılında 1.389.725 olacağı öngörülmektedir.<ref>{{web kaynağı|başlık=İllere göre il/ilçe merkezi, belde/köy nüfusu ve yıllık nüfus artış hızı, 2016, 2017|url=http://www.tuik.gov.tr/HbGetir.do?id=27587&tb_id=1|yayıncı=tuik.gov.tr|erişimtarihi=25 Haziran 2018|arşivengelli=evet|tarih=1 Şubat 2018}}</ref><ref>{{web kaynağı|başlık=İllere Göre Nüfus ve Yıllık Ortalama Nüfus Artış Hızları|url=http://tuik.gov.tr/PreIstatistikTablo.do?istab_id=1634|yayıncı=tuik.gov.tr|erişimtarihi=12 Haziran 2018|arşivURL=https://web.archive.org/web/20180612132842if_/http://tuik.gov.tr/PreIstatistikTablo.do?istab_id=1634|arşivtarihi=12 Haziran 2018}}</ref> Sahip olduğu 9.725 [[Kilometrekare|km²]] yüzölçümü ile Türkiye'nin %1,25'lik kısmına tekabül eden<ref name=yüzölçüm/> ildeki nüfus yoğunluğuysa km² başına 137 kişidir.<ref>{{web kaynağı|başlık=Yıllara göre illerin yıllık nüfus artış hızı ve nüfus yoğunluğu, 2007-2017|url=http://www.tuik.gov.tr/PreIstatistikTablo.do?istab_id=1591|yayıncı=tuik.gov.tr|erişimtarihi=13 Haziran 2018|arşivURL=https://web.archive.org/web/20180613185601/http://www.tuik.gov.tr/PreIstatistikTablo.do?istab_id=1591|arşivtarihi=13 Haziran 2018|tarih=13 Haziran 2018}}</ref> Nüfusunun 662.086'sını erkeklerin, 673.630'unu kadınların oluşturduğu ilde en fazla nüfusa sahip olan yaş grubu 103.272 kişi ile 15-19 arası grup olup onları 100.674 kişi ile 35-39 arası yaş grubu izlemektedir.<ref name=adnkss/> 3.231 kişi ile 90 üzeri yaş grubu nüfusun en küçük kısmını oluşturmaktadır.<ref name=adnkss/>
Şehir sakinlerinin konut, sağlık, eğitim, altyapı, sosyal yaşam gibi farklı değişkenlere bağlı olarak hesaplanan yaşam memnuniyeti oranı %61 olup yaşam endeksinde aldığı 0,5746 puan ile Samsunlular Türkiye genelinde 33. sırada bulunmaktadır.<ref name=iyegdtuik/><ref name=iyeisvedtuik/>
|
