İspanyol İmparatorluğu: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
düzeltme AWB ile
düzeltme AWB ile
144. satır:
 
=== Amerika’da durum ===
Amerika kıtasının kolonileştirlmesi dur durak bilmeden hızla ilerlemektedir. 1530’lu yıllarda Santa Fe de [[Bogotá]] kenti kurulacak, onu 1536 yılında [[Buenos Aires]] izleyecektir. 1540’lı1540'lı yıllar Amazon ormanlarının [[Francisco de Orellana]] tarafından araştırılmasına sahne olacaktır. 1541 ‘de Peru’nun derinliklerine ilerlenecek ve Kolombiya’nın derinlikleri fethedilecektir. Salamanca Üniversitesi ve diğer üniversiteler yerel halkla ilgili İspanya’nın lehine yasalar çıkartılmasını önerirler. Bunun üzerine 1512 yılına ait Burgos yasaları 1542’de yenilenir. Bu yasaların pratikte uygulanması çok zor olacak olmasına rağmen diğer Avrupa ülkeleri de benzer yasalar çıkartacaktır. 1543 yılında Fransız kralı I. François Osmanlı Sultanı [[Kanuni Sultan Süleyman]] ile müttefik olarak, İspanyol kontrolündeki Niza şehrini almak için saldırır. İngiliz kralı [[VIII. Henry]] ise savaştaki iki tarafı da beğenmemesine rağmen bu işgale karşı İspanyolların yanında yer alır. İspanyollar savaşta yenilseler de imparator Fransa’ya kendi şartlarını kabul ettirecektir. Avusturyalılar ise Doğu Avrupa’da Osmanlılara karşı savaşmaya devam etmektedir. Carlos, Protestanlara karşı İspanyol-Hollanda ordusuyla Almanya’ya girecek ve Protestan prenslerine karşı imparatorluk otoritesini tekrar tesis etmeye çalışacaktır. 1547 yılındaki [[Mühlberg Savaşı]]nda Protestanları yenecektir. Protestanlarla 1555 yılında imzalanan Augsburg Antlaşmasında Almanya tekrar imparatorluğun hakimiyetine girecektir. Kutsal Roma İmparatorluğu gücünün doruğundadır. Akdeniz ise Türklerle İspanyollar arasında savaş alanına dönmüştür. Türkler [[Barbaros]] gibi korsanları da saflarına çekmiştir. Carlos Osmanlılara kimi taktiklerle saldırmakta; askeri üslerine baskınlar düzenlemekte ve liman şehirlerine bizzat kendisi seferler düzenlemekteydi.
 
=== San Quintin’den İnebahtı’ya (1556-1571) ===
165. satır:
 
== Hakimiyetteki son yıllar ==
İç isyanlar, Otuz Yıl Savaşlarının kaybedilmesi ve Fransa ile uzun yıllar süren (1640-1665) savaş yüzünden imparatorluk sürekli kan kaybetmekte, kolonilerde toprak kayıpları ve isyanlar yaşanmaktadır. 1640’da1640'ta Portekiz’in ayrılık savaşı ve Katalunya isyanı, 1641 yılındaki Endülüs ayaklanması, Navarra, Napoli ve Sicilya’da huzursuzluklar ardı ardına gelişir. Portekiz ise [[Juan de Braganza]] önderliğindeki ayaklanmada kendi bağımsızlığını istemektedir. Birden çok cephede saldırıya uğrayan İspanya bu saldırılara cevap veremez. Portekiz ile barış imzalanır. [[IV. Juan]] olarak Portekiz tahtına geçen yeni kral öldüğünde İspanya tekrar Portekiz’e saldıracak ancak 1663 yılındaki [[Ameixial]] ve 1665 yılındaki [[Montes Claros]] Savaşlarında yenilince Portekiz’in bağımsızlığını 1668 yılında tanımak zorunda kalacaktır. 1648 yılında ise İspanya o tarihe kadar Birleşik Eyaletler olarak anılan [[Hollanda]]’nın bağımsızlığını [[Westfalya Barış Antlaşması]]yla tanıyacaktır. Bu geriye çekilişleri Karayiplerde kaybedilen topraklar izleyecek; [[Tobago]], [[Çuraçao]] gibi adalar da elden çıkacaktır. [[Napoli]]’nin ayaklanması 1648, [[Katalunya]]’nın isyanı 1652 yılında bastırılacak, Fransa Ordusu ise 1656 yılında son İspanyol zaferinde [[Valenciennes]]’de mağlup olacaktır. Ancak kalıcı sonuç alan savaş 1658 yılında [[Dunkirk]]’de olacak ve İngiliz Ordusunun desteğini Fransızlar İspanyolları yeneceklerdir. İmzalanan [[Pireneler Antlaşması]]na göre Fransa ve Hollanda’ya toprak verilmiştir. İspanya’nın içinde bulunduğu kriz, sosyal hayatı da olumsuz etkileyecektir. Denizaşırı topraklar sürekli İngiliz ve Fransız saldırıları altındaydı, ayrıca Portekiz’in ayrılması İspanya’yı zayıflatmış, komşusu Fransa ise büyük bir tehlike olarak beklemektedir.
 
=== Tahtta Habsburgların sonu (1665-1700) ===