Islahat Fermanı: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
düzeltme AWB ile
düzeltme AWB ile
4. satır:
'''Islahat Fermanı''' veya '''Islâhat Hatt-ı Hümâyûnu''', [[Osmanlı İmparatorluğu]]'nun [[Osmanlı İmparatorluğu dağılma dönemi|çöküş dönemi]]nde devletin yıkılmaktan kurtarılması amacıyla; siyasî kuruluşlar, kişi hakları ve yeni kurumların kurulması konularında yapılması tasarlanan köklü değişiklikler için [[Sultan Abdülmecid]] zamanında yayımlanan [[ferman]]dır. [[Tanzimat Dönemi]]'nin önde gelen devlet adamlarından biri olan [[Sadrazam]] [[Mehmed Emin Âli Paşa]] tarafından büyük Avrupa devletlerinin arzuları doğrultusunda hazırlanarak yürürlüğe konmuştur.
 
İmparatorluk boyunca en önemli fermanlar: 3 Kasım 1839'da [[Tanzimat Fermanı]], 18 Şubat 1856'da Islahat Fermanı ve 1860'data da [[Sultan Abdülaziz]] fermanları olarak sıralanır. Bu fermanlarla, devletin çöküşünün toplumsal ve ekonomik nedenleri araştırılmadan, bazı batı kuruluşlarını ve anlayışını devlete getirmekle devletin kurtarılabileceği sanılmış fakat bu fermanlarla toplumdaki kuruluş ve anlayış ikileme düşmüş, [[İslam]] dünya görüşü ve bu anlayışla kurulan kuruluşlarla birlikte [[Batı|batı taklitçisi]] kuruluşlar arasındaki çatışmalar sonucunda toplumun içinde daha büyük sorunlar çıkmış, çöküşü önleyeceği düşünülen ıslâhat [[ferman|fermân]]ları, beklenen etkiyi gösterememiştir.
 
Bu dönemde [[Batı]]'nın ekonomik desteğine, vereceği borçlara gereksinim duyan [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı Devleti]], bunları ancak batı devletlerine çeşitli imtiyazlar tanımak koşuluyla elde edebilmiştir. Bu imtiyazlar sayesinde [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]] topraklarına giren yabancı sermaye ve yatırım, sahip olduğu imkân ve güçle yerli sanayiyi büyük ölçüde öldürmüştür. Böylece [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı Devleti]] yarı [[sömürge]] bir devlet hâline gelmiş, bütün ekonomisi ve zengin kaynakları Batılı devletlerin eline geçmiştir.