Lüksemburg: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
düzeltme AWB ile
düzeltme AWB ile
197. satır:
 
=== Etnik yapı ===
Lüksemburg'un yerli halkı [[Keltler|Kelt]] kökenli, ancak Fransız-Alman ırkları ile karışıktır.<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/lu.html CIA World Factbook: Luxembourg] Retrieved 14 October 2007.</ref> 20. yüzyılda artan göç oranları ve göçmen sayısıyla [[Belçika]], [[Fransa]], [[Almanya]], [[İtalya]] ve büyük çoğunluğu da [[Portekiz]]'den olmak üzere binlerce kişi ülkeye giriş yapmıştır. 2001 nüfus sayımlarında ülkede Portekiz vatandaşlığına sahip 58.657 kişi yaşadığı belirtilmiştir.<ref name="2001 census timeline">{{fr iconFra}} {{Web kaynağı | url = http://www.statistiques.public.lu/stat/TableViewer/tableView.aspx?ReportId=1075 | başlık = Population totale par nationalité 1875 - 2001 | erişimtarihi = 2007-07-01 | yayımcı = [[Statec]] | arşivurl = http://web.archive.org/web/20131017080410/http://www.statistiques.public.lu/stat/TableViewer/tableView.aspx?ReportId=1075 | arşivtarihi = 17 Ekim 2013}}</ref> Yugoslav Savaşları'nın başladığı dönemden beri Lüksemburg, [[Bosna-Hersek]], [[Karadağ]] ve [[Sırbistan]]'dan büyük oranda göç almıştır. Her yıl ortalama 10 bin göçmen alan Lüksemburg'a son dönemde yapılan göçler büyük oranda [[Avrupa Birliği]] üyesi ülkelerden ve Doğu Avrupa ülkelerinden yapılmaktadır. 2000 yılı verilerine göre ülkede 162.000 göçmen vardır ve toplam nüfusun %37'sini oluşturmaktadırlar. Bunun yanı sıra ülkede [[sığınma hakkı]] istemiyle başvuranlar da dâhil, toplam 5 bin kayıtdışı göçmen olduğu sanılmaktadır.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.compas.ox.ac.uk/publications/papers/Country%20Case%20Luxembourg.pdf | başlık = The Regularisation of Unauthorised Migrants: Literature Survey and Country Case Studies - Regularisation programmes in Luxembourg | erişimtarihi = 2006-09-02 | yayımcı = Centre on Migration, Policy and Society, University of Oxford | yazar = Amanda Levinson | biçim = PDF | arşivurl = http://web.archive.org/web/20090325013331/http://www.compas.ox.ac.uk/publications/papers/Country%20Case%20Luxembourg.pdf | arşivtarihi = 25 Mart 2009}}</ref>
 
=== Diller ===
204. satır:
Lüksemburg'da, [[Lüksemburgca]], [[Fransızca]] ve [[Almanca]] olmak üzere üç resmî dil vardır. Lüksemburgca resmî dillerden biri olmasının yanı sıra dükalığın ulusal dili olarak kabul görmekte ve hemen hemen tüm Lüksemburglular tarafından bilinmektedir. Lüksemburgca, Almanya sınırında, Almanların konuştuğu lehçeye yakın bir dildir ancak Fransızcadan yoğun biçimde etkilenmiştir.
 
Ülkedeki resmî dillerin üçü de çeşitli alanlarda birinci dil olarak kullanılmaktadır. Lüksemburgca günlük hayatta konuşulan dil olma özelliğine sahiptir ancak yazılı dilde pek kullanılmamaktadır. Resmî yazışmaların büyük bölümü Fransızca yapılır ancak okullarda en çok öğretilen dil ise Almancadır. Basın-yayın organlarının büyük çoğunluğunun ve ülkedeki [[Katolik Kilisesi]]'nin de dili Almancadır.<ref>{{fr iconFra}} {{Web kaynağı | url = http://www.eu2005.lu/fr/savoir_lux/lux_publications/a_propos_langues/a_propos_langues.pdf | başlık = À propos des langues | erişimtarihi = | yayımcı = Service Information et Presse | biçim = PDF | arşivurl = http://web.archive.org/web/20130927052425/http://www.eu2005.lu/fr/savoir_lux/lux_publications/a_propos_langues/a_propos_langues.pdf | arşivtarihi = 27 Eylül 2013}}</ref>
 
Lüksemburg'da eğitim de üç-dillidir. İlköğretimin ilk yılları Lüksemburgca yapılır. Daha sonra kullanılan dil Almanca olarak değişir. Ortaöğretimde ise öğretim dili Fransızcaya döner.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.unavarra.es/tel2l/eng/luxembourg.htm | başlık = The Trilingual Education system in Luxembourg | erişimtarihi = 2007-06-09 | yayımcı = Tel2l - Teacher Education by Learning through two languages, University of Navarra | arşivurl = http://web.archive.org/web/20150626050947/http://www.unavarra.es:80/tel2l/eng/luxembourg.htm | arşivtarihi = 26 Haziran 2015}}</ref> Ancak ülkede ortaöğretimden mezun olabilmek için ülkenin üç resmî dilinde de yeterlilik belgesi gerektiğinden ülkede okul bitirme diploması almadan eğitim kurumlarını terk edenlerin sayısı oldukça yüksektir. Özellikle göçmen ailelerin çocukları bu konuda büyük güçlüklerle karşılaşmaktadırlar.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.migrationinformation.org/Profiles/display.cfm?ID=587 | başlık = Immigration in Luxembourg: New Challenges for an Old Country | erişimtarihi = 2007-06-09 | yayımcı = Migration Information Source | arşivurl = http://web.archive.org/web/20131228052937/http://www.migrationinformation.org/Profiles/display.cfm?ID=587 | arşivtarihi = 28 Aralık 2013}}</ref>
211. satır:
 
=== İnançlar ===
Lüksemburg laik bir devlet olmasına karşın, devlet bazı inançları resmî olarak tanır. Böylece devlet dinî işlerde yönetimde söz sahibi olur ve din adamlarının atanmasında rol oynar. Bunun karşılığında, dinî kurumların giderleri ve din adamlarının ücretleri ödenir. Günümüzde Lüksemburg'da tanınmış inançlar Katolik Kilisesi, [[Rum Ortodoks Kilisesi]], [[Rus Ortodoks Kilisesi]], [[Yahudilik]], [[Anglikanizm]], [[Protestanlık]] ve [[İslam]]'dır.<ref>{{fr iconFra}} {{Web kaynağı | url = http://www.wort.lu/articles/5957651.html | başlık = D'Wort article (German) | erişimtarihi = 2007-07-24 | yayımcı = www.wort.lu | arşivurl = http://web.archive.org/web/20080522103349/http://www.wort.lu:80/articles/5957651.html | arşivtarihi = 22 Mayıs 2008}}</ref>
 
Lüksemburg'da 1980 yılından beri devletin dinî inançlara ve eylemlere ilişkin istatistiksel bilgi toplaması yasaklanmıştır.<ref>{{fr iconFra}} {{Web kaynağı | url = http://www.legilux.public.lu/leg/a/archives/1979/0291104/0291104.pdf#page=2 | başlık = Mémorial A, 1979, No. 29 | erişimtarihi = 2006-08-01 | yayımcı = Service central de législation | biçim = PDF | arşivurl = http://web.archive.org/web/20080307154411/http://www.legilux.public.lu/leg/a/archives/1979/0291104/0291104.pdf | arşivtarihi = 7 Mart 2008}}</ref>
 
[[CIA]]'in 2000 yılı için yaptığı tahminlere göre Lüksemburg halkının %87'si Katolik Kilisesi'ne bağlı iken kalan %13'ü de Protestanlık, Rum Ortodoks, Yahudilik ve İslam inançlarına mensup ya da dinsizdir.<ref name="CIA World Factbook">{{Web kaynağı | url = https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/lu.html | başlık = World Factbook - Luxembourg | erişimtarihi = 2007-01-13 | yayımcı = Central Intelligence Agency | tarih = 19 December 2006 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160214064419/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/lu.html | arşivtarihi = 14 Şubat 2016}}</ref>
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Lüksemburg" sayfasından alınmıştır