Megali İdea: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
→Bu fikri destekleyen güçler: düzeltme AWB ile |
düzeltme AWB ile |
||
19. satır:
Megali İdea ülküsünü besleyen, yayan esas örgütlü güç, [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı Devleti]] içinde çok geniş [[imtiyaz]]lar elde eden [[Ortodoks]] [[Kilise]]si'ydi. Kilisenin kuşaktan kuşağa aktardığı bu ülkü ile yoğrulan Yunan aydınları, Osmanlı imparatorluğunu parçalamak isteyen [[Britanya]], [[Rusya]] ve [[Fransa]] tarafından verilen destekle, zaman içinde etkili bir hareket yaratmayı başarmışlardır. Örneğin, [[1714]] doğumlu [[Yunanlar|Yunan]] şairi [[Kosmas o Etolos]], bütün [[Ege]] adalarını dolaşarak en etkili Megali İdea'cı örgüt olan [[Filiki Eterya]]'dan 100 yıl önce Megali İdea fikirlerini yaymış ve geniş destek bulmuştu.
Yunan ayaklanmasında tüm Avrupa etkili olmuştu. Bu tarihte Rumların büyük bir kısmı kendini Yunan asıllı kabul ediyordu. Uzun Bizans egemenliği boyunca patrikhane Rumları Yunanlaştırmaya çalışmıştı. Osmanlı yönetimi sırasında da devlet bu çalışmaları önemsememişti. Böylece 19.yüzyıla gelindiğinde Rum halkının önemli bir kısmı kendini Yunan asıllı kabul ediyordu.
Avrupa devletleri de Rönesans'la birlikte Yunanları "Helen Çocukları" olarak tanımışlardı. Avrupa'daki bu Yunan hayranlığı da Megali İdea'nın uygulanabilme ihtimalini arttırıcı bir etken olmuştur.{{
== İlk Megali İdea haritası ==
Bu ülkü doğrultusunda en fazla çalışan ve ilk Megali İdea haritasını yayınlayan kişi, Yunan tarihinin ünlü şairi ve ulusal kahramanı [[Rigas Ferreos]]'tur ([[1757]]-[[1798]]). Ferreros, 1791 yılında [[Bükreş]]'te bulunduğu sırada ilk haritayı çizmiş ve daha sonra [[1796]] yılında bu haritayı [[Viyana]]'da bastırarak Yunanca konuşulan tüm topraklarda dağıttırmıştır. Bu haritada; [[Balkanlar]]ın büyük bölümü, [[Anadolu]]'nun yarıdan fazlası, [[Ege]] adaları ile [[Girit]], [[Rodos]], [[Kıbrıs (ada)|Kıbrıs]], [[Trakya]] ve [[İstanbul]] Yunan toprakları olarak gösterilmiştir.{{
== İhtilal programı ve anayasası ==
Ferreos, bu haritadaki hedeflere ulaşmak için bir ihtilal programı ve bir de [[anayasa]] hazırlamış ve bunları da 1797 yılında yayınlamıştır. Buna göre; Osmanlı topraklarını ve eskiden Yunanca konuşulan tüm yerleri kapsayacak olan bu devletin adı "Helen Cumhuriyeti" olacaktı. Anayasasının 53. Maddesine göre de; resmi dili yine [[Yunanca]] olacaktı. Oysa Ferreros'un hayalindeki bölgelerde 1798 yılı civarında yaşayan Yunan ancak 150 bin kadardı. Ve sadece İstanbul'da yaşayan Türk nüfusundan azdı. Yine sadece, Balkanlarda yaşayan Türk nüfusu 5 milyondan fazlaydı. Ne var ki, Yunan milliyetçilerinin Megali İdea ülküsü ile, bu fikri destekleyen Britanya, Rusya ve Fransa'nın Osmanlı İmparatorluğu aleyhine genişleme ve Balkanlar, Ege, Akdeniz ve Anadolu'daki yayılma hedefleri çakışıyordu. Bu destek hem imparatorluğu yıpratıyor, hem de Osmanlı hükümeti üzerinde bir baskı oluşturuyordu. Ayrıca kendi denetimlerinde olacak yayılmacı bir [[Yunanistan]]'ı [[sömürge]]ci emelleri için kullanabileceklerdi.{{
== Ayrıca bakınız ==
| |||