Vikipedi

Mustafa Barzani: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
düzeltme AWB ile
düzeltme AWB ile
73. satır:
[[Abdülkerim Kasım]]'ın 1958'de krallığa son veren [[1958 Irak Darbesi|darbe]]sinden sonra [[Irak]]'a döndü. Yasal bir kimlik kazanan [[Kürdistan Demokratik Partisi]]'nin önderi olarak önceleri yeni yönetimi destekledi. Ama ekonomik ve kültürel haklar konusunda verilen sözler yerine getirilmeyince, Eylül 1961'de ayaklandı ve [[peşmerge]] (''ölüm öncüsü'') denen gerilla kuvvetiyle [[Kuzey Irak]]'ın büyük bir bölümüne egemen oldu. Irak yönetimindeki çeşitli değişiklikler doğrultusunda zaman zaman ateşkes anlaşmaları yapmakla birlikte, Kuzey Irak'ta özerk bir yönetim kurmaya yönelik silahlı mücadeleyi başarıyla sürdürdü. Mart 1970'te Kürtlerin isteklerini kabul eden bir antlaşmanın imzalanması üzerine, silahlı mücadeleye son verdi.
[[Dosya:Grab Barzani.jpg|thumb|293x293px|Sağda Mustafa Barzani solda oğlu İdris Barzani|left]]
1973 yılında Irak'ın Sovyetler Birliği'yle imzaladığı dostluk ve işbirliği antlaşmasından sonra Moskova'nın Barzani'ye verdiği destek giderek azaldı. 1970'dete yapılan antlaşmanın uygulanması için öngörülen dört yıllık sürenin bitimine doğru, Irak yönetiminin 1957 nüfus sayımını temel alan sınırlı bir kültürel özerklik planı sunması, ilişkileri gerginleştirdi. Bu sırada Irak ile anlaşmazlık halinde olan İran ve SSCB'ye yakınlaşan Bağdat rejimini istikrarsızlaştırmak isteyen [[Amerika Birleşik Devletleri]]'nden (ABD) destek alarak yeniden silahlı mücadeleyi başlattı.<ref name="ref702">[[Turan Yavuz]], ''ABD'nin Kürt Kartı'', [[Milliyet Yayınları]], 1. Baskı: 1993. ISBN 975-506-113-4</ref> Ancak, 6 Mart 1975'te imzalanan [[Cezayir Anlaşması]]'yla, bazı tavizler karşılığında [[Irak]] ile anlaşmaya varan İran şahı [[Muhammed Rıza Pehlevi]]'nin yardımı kesmesi üzerine, zor duruma düştü. Barzani çatışmayı durdurarak [[İran]]'a geçti.1976'da [[Amerika Birleşik Devletleri]]'ne gitti ve orada vefat etti. Cenazesi [[İran]]'a getirilerek Irak sınırındaki [[Uşnu]] kasabasına defnedildi. 1993'te mezarı Kuzey Irak'a getirildi.
 
Oğlu [[Mesud Barzani]]'ye devrettiği aşiretinin bağımsız [[Kürdistan]] hedefine ulaşması gerektiğini vasiyet etti. Oğulları Mesud ve [[İdris Barzani|İdris]] (ö. 1987), [[İran-Irak Savaşı]]'nın başlamasından (1980) sonra Irak'taki Kürt hareketini yeniden toparlamaya giriştiler.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Mustafa_Barzani" sayfasından alınmıştır