Fârâbî bibliyografyası: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
düzeltme AWB ile
düzeltme AWB ile
76. satır:
*: Vezir Ebû Cafer Muhammed b. el-Kasım-el-Kerhî adına yazılmış olan bu eser, [[Rodolphe d'Erlanger]] tarafından ''La musique arabe'' adı altında Arapça ve Fransızca (Paris, 1930) olarak basılmıştır.*: Farabi, bu eserinde yıldızlara bakarak, onlardan hükümler çıkarmanın anlamsızlığını kanıtlamaya ve açıklamaya öalışır. Birçok elyazması bulunmuş, kısmen Türkçeye ve tamamı Almanca'ya çevrilmiştir.<ref name="Ateş199028"/>
*''Musikiye giriş kitabı (Kitâb-ül-mğdhal fî'l-mûsîkî)''
*: Dünyanın çeşitli kütüphanelerinde nüshanları bulunan bu eserin bir kopyası da İstanbul Süleymaniye Kütüphanesi Kılıç Ali Paşa koleksiyonu numara 674'dete bulunmaktadır. [[Henry George Farmer]] tarafından kısa çevirilerle ''Collection of Arabic Writers on Music'' adıyla 1934'te [[Glasgow]]'da yayınlanmıştır.<ref name="Ateş199028"/>
 
== İlahiyata ilişkin eserleri ==
*''Akıl hakkında kitap (Kitâb-ün fi'l-akl)''
*: Aklın niteliği ve dereceleri üzerine olan bu eserin büzük ve küçük olmak üzere iki versiyonundan söz edilmesine karşın sadece küçük olanın el yazmaları bugüne kadar ulaşabilmiştir. Eldeki pek çok kopyadan biri [[Süleymaniye kütüphanesi]] Fatih koleksiyonu Numara 6416/4'dedirtedir. Eser üç defa [[Latince]]'ye çevrilmiştir. Bunlardan biri 1314'te Kalonymos tarafından ''Liber Alfarabii De intellectu et intellecto'' adıyla yapılmıştır.<ref name="Ateş199029">{{Harvnb|Ateş|1990|p=29}}</ref>
*''Önemli sorular kitabı (Kitâb-ü uyûn-il-mesâil)''
*: Aslında 360 soru ve cevabı içerdiği söylenen eser, mantığa dair bir giriş ve tabiat ve ilahiyat üzerine soru ve cevaplarla devam eder. Farabi, bunu tam bir eser olarak kaleme almamış olabilir. El yazması pek çok kopyası vardır. Bunlardan ikisi Süleymaniye kütüphanesi Ayasofya koleksiyonu numara 2577/1 ve 4600/2'de bulunmaktadır. Metin 1836'da [[Franz August Schmölders]] tarafından [[Bonn]]'da ''Documenta philosophiae Arabum'' adıyla basılmıştır. Ayrıca [[Friedrich Dieterici]] tarafından Almanca'ya çevrilmiştir. Bazı parçaları ise İbranice'ye çevrilmiştir.<ref name="Ateş199030">{{Harvnb|Ateş|1990|p=30}}</ref>
88. satır:
*: Aristo ''Metafizik'' adlı kitabını açıklamak için yazılmış olan bu kitap, İbn-i Sina'anın bahsettiği ve Aristo'yu anlamasını sağlayan eserdir. Dieterici tarafından Almanca'ya çevriliğ basılmıştır. Kahire'de de ''Filozofun amacının açıklanması (İbâne'an garaz-il Hakim)'' adı altında basılmıştır.<ref name="Ateş199030"/>
*''Platon felsefesi (Kitâb-u felsefet-i Eflatûn)''
*: Platon'un felsefesini açıklamak için yazılmıştır. 13. yüzyılda Samtob b. Yosep tarafından İbranice'ye çevrilmiştir. Eldeki tek kopyası Süleymaniye kütüphanesi Ayasofya koleksiyonunda numara 4833'de bulunmaktadır. [[Franz Rosenthal]] ve [[Richard Rudolf Walzer]] tarafından latince çevirisi ile birlikte 1943'te [[Londra]]'da basılmıştır.<ref name="Ateş199031">{{Harvnb|Ateş|1990|p=31}}</ref> Eser 1974'dete Hüseyin Atay tarafından Türkçeye çevrildi ve ''Farabi'nin Üç Eseri (Mutluluğu kazanma, Eflatun felsefesi, Aristo felsefesi)'' adıyla yayınlandı.<ref>[http://kitaplar.ankara.edu.tr/dosyalar/pdf/682.pdf Farabi'nin Üç Eseri], Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları, 1974, erişim tarihi: 6 Şubat 2013</ref>
*''Aristo Felsefesi (Felsefet Aristutalis)''
*: Aristo'nun felsefesini açıklamak için yazılmıştır. Bir el yazma kopyası Süleymaniye kütüphanesi Ayasofya koleksiyonunda numara 8433'de bulunmaktadır. Muhsin Mehdi tarafından 1961'de Beyrut'ta yayınlandı. Eser 1974'dete Hüseyin Atay tarafından Türkçeye çevrildi ve ''Farabi'nin Üç Eseri (Mutluluğu kazanma, Eflatun felsefesi, Aristo felsefesi)'' adıyla yayınlandı.<ref>[http://kitaplar.ankara.edu.tr/dosyalar/pdf/682.pdf Farabi'nin Üç Eseri], Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları, 1974, sayfa IX, erişim tarihi: 6 Şubat 2013</ref>
*''Felsefe soruları ve onların cevapları (El-mesâil-ül-felsefîye ve'l-ecvibet-ü'anha)''
*: Kaynaklarda 23 felsefi sorunun cevaplandığı bir eser olarak gösterilmesine karşın eldeki kopyalarda 42 soru ve cevabı vardır. Muhtemelen bizzat Farabi değil, öğrencileri tarafından derlenmiş bir eserdir. Dietirici tarafından Almancaya çevrilip basılmıştır. Todros Todrosi tarafından latinceye çevrişmiştir.<ref name="Ateş199031"/>
102. satır:
*:Farabi, ideal bir şehrin nasıl olması gerektiğini kendi felsefi düşüncelerine uygun şekilde belirler. Kitap, Tanrı'nın birliği ve sıfatları, akıl ve nefisler, felekler ve akıl ile ilişkileri, cisimler ve onların oluşumları, resilerin nasıl olması gerektiği, vahiy ve peygamberlik gibi birçok konuyu içerir. Farabi, kitaba varlıkların kaynağı olan Tanrıyı tarif ederek başlar, sonra varlıkların nasıl oluştuklarını ve özelliklerini anlatır. Daha sonra insana geçer, insanın maddi ve ruhani taraflarını açıklar. Sonra "insan topluluklarının en mükemmel sahnesi olan" şehri ele alır. Faziletli şehrin(Medine) özelliklerini ve nasıl idare edilmesi gerektiğini açıklar. Sonra bunun tam zıddı olan "Cahil şehir", ele alır ve çelişkilerini gösterir.<ref name="Farabi199011">{{Harvnb|Farabi|1990|p=11}}</ref> Metin 1895'te Dietirici tarafından Leiden'da basılmış, ''Der Musterstaat'' adı altında Almanca'ya da çevrilmiştir.<ref name="Ateş199032"/> Kitabın Türkçe çevirisi 1990 yılında Nafiz Danışman tarafından yapılmış ve Milli Eğitim Bakanlığı tarafından basılmıştır.<ref>Farabi, El-Medinetü'l Fazıla, 1990, Milli Eğitim Bakanlığı yayınları, Nafiz Danışman çevirisi</ref>
*''Şehir siyaseti kitabı (Kitâb-ül-siyâset-il-medeniye)'', ''Varlıkların başlangıcı (Mebâdi 'l-mevcûdât)
*: İçeriği bir önceki kitaba benzer. Birçok el yazmaları ([[Süleymaniye kütüphanesi]] Ayasofya koleksiyonu, No: 4839/3, 4854/3) vardır ve 1284'dete Mose ben Samuel tarafından İbraniceye tercüme edilmiş ve bu tercüme 1850'de Londra'da basılmıştır.<ref name="Ateş199032"/>
*''Platon'un sözleri kitabı (Kitâb-ül-elfâz-il-Eflâtuniye)''
*: Kitabın kendi iddiasına göre Platon'un sözlerinden derlenmiş bir ahlak ve siyaset kitabıdır. Süleymaniye kütüphanesi Ayasofya koleksiyonu No:2820-2822'de üç nüsha halinde basılmamış şekilde durmaktadır.<ref name="Ateş199033">{{Harvnb|Ateş|1990|p=33}}</ref>