Rusya: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
k yazım AWB ile
düzeltme AWB ile
480. satır:
Rusya'nın ana deniz limanları Azov'da [[Rostov-na-Donu]], Karadeniz'de [[Novorossiysk]] ve [[Soçi]], Hazar'da [[Astrahan]] ve [[Mahaçkale]], Baltık'ta [[Kaliningrad]] ve [[Sankt-Peterburg]], Beyazdeniz'de [[Arhangelsk]], [[Barents Denizi]]'nde [[Murmansk]], [[Pasifik Okyanusu]]'nda [[Petropavlovsk-Kamçatski]] ve [[Vladivostok]]'tur. Rusya, 2008 yılı itibarıyla [[Deniz ticaret kapasitesine göre ülkeler listesi|1448 deniz ticaret]] gemisine sahiptir. Dünyanın tek [[nükleer buzkıran]] filosu [[Rusya'nın kıta sahanlığı|Rusya'nın Arktik kıta sahanlığı]]ndaki ekonomik keşifler ile Avrupa ve Doğu Asya arasında [[Kuzey Denizi Rotası]] boyunca deniz ticaretinin gelişimini sağlamaktadır.[[Dosya:RA2 in Ozherelye (MosOblast) 03-2014.jpg|thumb|Rusya'da faal bir tren]]
 
Rusya'da 1216 havalimanı olup,<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2053rank.html | başlık = CIA The World Factbook–Rank Order–Airports | yayımcı = Cia.gov | erişimtarihi = 18 Ocak 2015 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160530055415/https://www.cia.gov/library/Publications/the-world-factbook/rankorder/2053rank.html | arşivtarihi = 30 Mayıs 2016}}</ref> en işlek olanları Moskova'da [[Şeremetyevo Uluslararası Havalimanı|Şeremetyevo]], [[Domodedovo Uluslararası Havalimanı|Domodedovo]] ve [[Vnukovo Uluslararası Havalimanı|Vnukovo]], Sankt Petersburg'tada ise [[Pulkovo Havalimanı|Pulkovo]]'dur. Rusya'da pistlerin toplam uzunluğu 600.000&nbsp;km'yi aşmaktadır.<ref>{{Web kaynağı | url = http://global-economics.ru/transportnaya-sistema-rossiyiskoyi-federatscii.html | başlık = Transport system of Russia | yayımcı = Global-economics.ru | erişimtarihi = 18 Ocak 2015 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20130726184133/http://global-economics.ru/transportnaya-sistema-rossiyiskoyi-federatscii.html | arşivtarihi = 26 Temmuz 2013}}</ref>
Genellikle, Rusya'nın büyükşehirlerinde gelişmiş toplu taşıma sistemleri olup, en yaygın kullanılan araçlar [[troleybüs]] ve [[tramvay]]'dır. [[Moskova metrosu|Moskova]], [[Sankt-Peterburg Metrosu|Sankt Petersburg]], [[Nijni Novgorod metrosu|Nijniy Novgorod]], [[Novosibirsk metrosu|Novosibirsk]], [[Samara metrosu|Samara]], [[Yekaterinburg metrosu|Yekaterinburg]] ve [[Kazan metrosu|Kazan]] olmak üzere yedi şehirde yeraltı metrosu olup, [[Volgograd]]'da ise [[Volgograd metrotramvayı|metrotramvay]] bulunmaktadır. Rusya'da [[Toplam metro sistemleri istatistiklerine göre ülkeler listesi|metroların toplam uzunluğu]] 465.4&nbsp;km'dir. 1935 yılında açılan Moskova metrosu ve 1955 yılında açılan Sankt Petersburg metrosu Rusya'daki en eski metrolardır. Bu iki metro, dünyanın en hızlı ve en işlek metro sistemleri arasında yer almaktadır ve istasyonları Rus metro ve demiryolları için yaygın bir gelenek olan zengin dekorasyonlar ve eşsiz tasarımları ile ünlüdür.
 
556. satır:
15. yüzyılın sonlarında [[Aristoteles Fioravanti]] ve diğer İtalyan mimarlar [[Rönesans]] trendlerini Rusya'ya getirdi. O dönemde [[Aziz Vasil Katedrali]]'nin doruğu gibi 16. yüzyılın eşsiz [[çadır çatı]]lı kiliseleri gelişmiştir.<ref>[http://www.rusarch.ru/zagraevsky19.htm The first stone tented roof church and the origins of the tented roof architecture] [[Sergey Zagrayevski]] RusArch.ru {{ru icon}}</ref> Ayrıca o zamanlarda [[soğan kubbe]] tasarımı tam geliştirildi.<ref>[http://www.rusarch.ru/zagraevsky1.htm The shapes of domes of ancient Russian churches] by [[Sergey Zagraevsky]] at the site of RusArch.ru {{ru icon}}</ref> 17. yüzyılda, "ateşli tarzı" süsleme Moskova ve [[Yaroslavl]]'da gelişti ve yavaş yavaş 1690'larda [[Narışkin Baroku]]'nun önünü açtı. Daha sonra [[I. Petro reformları]] ile Rusya'da mimari tarzlardaki değişiklikler genellikle Batı Avrupa'yı izledi.
 
[[Rokoko]] mimarisinin 18. yüzyıl tadı [[Bartolomeo Rastrelli]] ve takipçilerinin süslü eserlerler yapmasını sağladı. [[II. Katerina]] ve torunu [[I. Aleksandr (Rusya)|I. Aleksandr]] zamanında [[Neoklasik mimari]] özellikle başkent [[Sankt-Peterburg]]'tada gelişmiştir. 19. yüzyılın ikinci yarısında [[Rusya İmparatorluğu'nda Neo-Bizans mimarisi|Neo-Bizans]] ve [[Rus Canlanma mimarisi|Rus Canlanma]] stilleri hakim oldu. 20. yüzyılın yaygın stilleri [[Art Nouveau]], [[Konstrüktivizm (mimarlık)|Konstrüktivist]] ve [[Stalinist mimari]]dir.
 
1955 yılında, yeni Sovyet lideri [[Nikita Kruşçev]], eski akademik mimarinin "aşırılıklarını" kınadı<ref>Rusça: Постановление ЦК КПСС и СМ СССР "Об устранении излишеств в проектировании и строительстве", 04.11.1955) {{ru icon}}</ref> ve geç Sovyet döneminde [[mimaride işlevselcilik]] hakim oldu. Konut sorunu çözmek için çok eski parlak stillerin aksine büyük miktarda mimarisi düşük kalitede olan binalar inşa edildi. Son iki yıl içinde durum düzeldi. Sovyet zamanında yıkılan birçok tapınak yeniden inşa edildi ve bu sürece II. Dünya Savaşı'nda tahrip olan çeşitli tarihi binaların restorasyonu ile birlikte devam edildi. Toplam 23.000 Ortodoks kilisesi 1991-2010 yılları arasında yeniden inşa edilerek Rusya'daki etkin kiliselerin sayısı dört katına çıkarılmıştır.<ref>[http://www.en.rian.ru/art_living/20101203/161616486.html Over 20,000 churches rebuilt in Russia in 20 years – Patriarch Kirill] [[RIA Novosti]]</ref>
581. satır:
Rusya'da konservatuvarlarda ünlü [[solist]]ler ortaya çıkmıştır. En iyi bilinen [[viyolonselist]]ler [[David Oystrah]] ve [[Gidon Kremer]]; [[çellist]] [[Mstislav Rostropoviç]]; [[piyanist]]ler [[Vladimir Horowitz]], [[Svyatoslav Riçter]] ve [[Emil Gilels]]; ve [[vokalist]]ler [[Fyodor Şalyapin]], [[Galina Vişnevskaya]], [[Anna Netrebko]] ve [[Dmitri Hvorostovski]]'dir.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Russia::Music | yayımcı = Encyclopædia Britannica | erişimtarihi = 21 Mart 2015 | url = http://www.britannica.com/EBchecked/topic/513251/Russia/38636/Music | arşivurl = http://web.archive.org/web/20150609232950/http://www.britannica.com:80/EBchecked/topic/513251/Russia/38636/Music | arşivtarihi = 9 Haziran 2015}}</ref>
 
20. yüzyılın başlarında, Rus bale dansçıları [[Anna Pavlova]] ve [[Vatslav Nijinski]] ün kazandı ve menajer [[Sergey Dyagilev]] ve [[Ballets Russes]] grubu yurtdışına seyahat ederek dünya çapında dansın gelişimini etkilemiştir.<ref>{{kitap kaynağı|yazar=Garafola, L|başlık=Diaghilev's Ballets Russes|yayımcı=Oxford University Press|sayfa=576|isbn=0-19-505701-5|yıl=1989}}</ref> Sovyet balesi, 19. yüzyılın mükemmelleşmiş geleneklerini korumuş<ref>{{Web kaynağı | yazar = Cashin, K K | başlık = Alexander Pushkin's Influence on Russian Ballet—Chapter Five: Pushkin, Soviet Ballet, and Afterward | url = http://etd.lib.fsu.edu/theses/available/etd-04072005-133328/unrestricted/12_kkc_chap5.pdf | erişimtarihi = 21 Mart 2015 | format = PDF | arşivurl = http://web.archive.org/web/20090114200058/http://etd.lib.fsu.edu/theses/available/etd-04072005-133328/unrestricted/12_kkc_chap5.pdf | arşivtarihi = 14 Ocak 2009}}</ref> ve Sovyetler Birliği'nin koreografi okullarında [[Maya Plisetskaya]], [[Rudolf Nureyev]] ve [[Mihail Barışnikov]] gibi birçok dünyaca ünlü yıldızlar yetiştirdi. Moskova'daki [[Bolşoy Balesi]] ve Sankt Petersburg'takidaki [[Mariinski Balesi]] dünya çapında ünlüdür.<ref>{{Web kaynağı | url = http://petersburgcity.com/news/culture/2005/11/18/theatre/ | başlık = A Tale of Two Operas | yayımcı = Petersburg City | erişimtarihi = 21 Mart 2015 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160416023448/http://petersburgcity.com/news/culture/2005/11/18/theatre/ | arşivtarihi = 16 Nisan 2016}}</ref>
 
Modern [[Rus rock müziği]] hem Batı [[Rock müzik|Rock]] ve [[heavy metal]] müziğinden etkilenmiştir, hem de [[Vladimir Vısotski]] ve [[Bulat Okucava]] gibi Sovyet döneminin [[Bard (Sovyetler Birliği)|Rus bard]] geleneğinide içermektedir.<ref>[http://www.russia-ic.com/culture_art/music/380/#r1 History of Rock Music in Russia] at Russia-InfoCentre</ref> [[Rus pop müziği]], Sovyet zamanında bilinen adıyla ''estrada'' oldukça bilinen bir endüstri haline gelmiştir ve [[Alla Pugaçeva]], [[t.A.T.u]], [[Nu Virgos]], [[Vitas]] ve [[Dima Bilan]] gibi bazı sanatçılar uluslararası alanda da tanınmıştır.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Rusya" sayfasından alınmıştır