Harriet Tubman: Revizyonlar arasındaki fark

 

==Yaşamı==

Harriet Tubman, Araminta "Minty" Ross adıyla Harriet Green ve Ben Ross adlı kölelerin çocuğu olarak [[1822]] senesinde [[Maryland]]'de doğdu. Tam doğum yeri ve günü gününe doğum tarihi bilinmemektedir. Bazı kayıtlara ve ödeme bilgilerine dayanarak 1822 tespiti yapılsa da Jean Humez gibi farklı isimler 1815 ile 1825 arasında farklı yılları da doğum tarihi olarak göstermektedir.<ref>Humez, s.12.</ref> Anne tarafından atalarının ABD'ye [[Afrika]]'dan gemilerle getirilen kölelerden olduğu ve günümüzde [[Gana]] sınırları içinde yaşayan [[Ashantiler|Ashanti]] nesebinden geldiği kendisine ailesinde öğretilmiştir, fakat buna dair bir kanıt bulunamamıştır. Annesi Harriet, Mary Pattison Brodess'ın [[aşçı]]lık yapan kölesi ve babası Ben ise Brodess'in ikinci eşi Anthony Thompson'ın [[marangoz]]lukla uğraşan köleleriydi. 1808'de evlenen çiftin Linah, Mariah Ritty, Soph, Robert, Minty (Harriet), Ben, Rachel, Henry, ve Moses adlarında dokuz çocuğu oldu.

 

 

==Kölelikten Kaçışı==

1849'da tekrar hastalanan Tubman'ın değerinin düştüğünü gören sahibi Edward Brodess onu satmaya çalışır ancak alıcı bulamaz. Kendisini satıp akrabalarını [[köle]] olarak tutmaya devam etmek isteyen sahibini doğru yola döndürmesi için dua ettiğini belirten Tubman şunları söylemiştir: "1 Mart'a kadar beni satmank için insanlara gösteren sahibim için dua ettim. Satışın gerçekleştiğini duyunca 1 Mart'tan itibaren duamın içeriğini değiştirerek "[[Rab]]bim, eğer bu adamın kalbini değiştirmeyeceksen bari canını al da önümdeki engelleri kaldır!" diye yalvardım." Bir hafta sonra Brodess öldü ve Tubman önceki duygusallığından dolayı pişman oldu.<ref>Larson, s. 73.</ref> Sahibinin ölümü sonrası dul kalan eşi Eliza'nın ailenin mallarını ve kölelerini satmaya başladı. Eşinin aksi yönde telkinlerine rağmen satılarak kaderin getireceklerini beklemektense kaçmaya karar verdi: "Hakkım olabilecek iki şey vardı, özgürlük veya ölüm; biri olmazsa diğerine sahip olacaktım."<ref>Bradford (1961), s. 29'dan atıfla</ref>

 

 

=="[[Musa]]" (Moses) Lakabı==

1850'de [[Amerika Birleşik Devletleri Kongresi]]'nin kabul ettiği "Kaçkın Köle Yasası" gereğince kaçkın kölelerin çok ağır cezalara arptırılmasına imkan verildi. Köleliğin kaldırıldığı devletlerde dahi uygulanacak bu yasa sonrasında hem kaçkınların karşı karşıya oldukları riskler arttı hem de yeni gelen göç dalgası ile siyahi nüfus ile örneğin [[İrlanda]] göçmenleri arasında etnik gerilimler artmaya başladı.<ref>Clinton, s. 49–53.</ref> Bu dönemde akrabalarını özgürlüğüne kavuşturmaya çalışan Tubman, bunun için Maryland'e ve Atlantik kıyılarındaki en büyük bağımsız şehir [[Baltimore]]'a gidip gelmiştir. On bir yıla yakın süre boyunca toplamda on üç kere yaptığı bu seferler neticesinde içinde kardeşleri Henry, Ben ve Robert'ın, eşlerinin ve çocuklarının da olduğu yetmiş köleyi özgürlüğüne kavuşturmuştur.<ref>Larson, s. xvii.</ref>

 

 

==Amerikan İç Savaşı sonrası==

 

==Ölümü==

1911 senesine gelindiğinde Tubnam'ın vücudu çok zayıf ve çelimsiz hale gelmişti, bu sebeple evde bakılma ihtiyacı doğdu. Dönemin New york gazeteleri durumu için "hasta ve beş parasız" ifadeleri ile haber servis ediyordu. 10 Mart 1913 tarihinde [[zatürre]]den öldü.

 

==[[Amerikan doları]]==

''Women on 20s''<ref>[http://www.womenon20s.org Women on 20s]</ref> adı verilen 20 dolarlık banknotun üzerine bir kadın portresinin konulması kampanyasının sonucunda, 20 Nisan 2016 tarihinde Amerikan Hazine Bakanı [[Jack Lew]]'in açıkladığına göre, 20 dolarlık banknot üzerindeki Amerikan Başkanı [[Andrew Jackson]] resmi yerine Harriet Tubman'ın resminin konulacağını açıklamıştır.<ref>[https://www.washingtonpost.com/news/wonk/wp/2016/04/20/u-s-to-keep-hamilton-on-front-of-10-bill-put-portrait-of-harriet-tubman-on-20-bill/ Harriet Tubman to appear on $20 bill, while Alexander Hamilton remains on $10 bill]</ref><ref>[http://www.salon.com/2016/04/20/harriet_tubman_to_replace_andrew_jackson_on_20_bill_hamilton_to_stay_on_10_after_appeal_from_broadway_star Harriet Tubman to replace Andrew Jackson on $20 bill; Hamilton to stay on $10 after appeal from Broadway star]</ref> [[Süfrajet]] hareketinin ve kadın haklarının diğer önemli isimleri olan [[Lucretia Mott]], [[Sojourner Truth]], [[Susan B. Anthony]], [[Elizabeth Cady Stanton]] ve [[Alice Paulise]]'un resimlerinin ise 10 dolarlık banknotunun arka yüzüne konulması kararlaştırılmıştır.<ref>[http://money.cnn.com/2016/04/20/news/10-bill-hamilton-20-tubman/index.html CNN - Harriet Tubman will be face of the $20]</ref> Böylece Harriet Tubman, portresi [[Amerikan doları]] üzerinde bulunan ilk ABD Başkanı [[George Washington]]'ın eşi [[Martha Washington]]'dan sonra bir diğer kadın ve ilk [[Afroamerikan|Siyahi Amerikalı]] olacaktır.<ref>[http://www.bbc.com/turkce/haberler/2016/04/160421_abd_dolar_tubman BBC Türkçe - ABD Doları'nda ilk kez siyah bir kadının portresi olacak]</ref>