Türkiye: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Akocsg (mesaj | katkılar)
k düzeltme
düzeltme AWB ile
113. satır:
Türkiye toprakları üzerindeki ilk yerleşmeler [[Aiol]], [[Dorlar|Dor]] ve [[İyonya|İyon]] [[Yunanlar]]ı, [[Traklar]] ve [[Persler]] gibi çeşitli milletler tarafından [[Eski Taş Çağı|Yontma Taş Devri]]'nde başlatıldı.<ref>{{Dergi kaynağı|last=Stiner|first=Mary C.|author2=Kuhn, Steven L. |author3=Güleç, Erksin |title=Early Upper Paleolithic shell beads at Üçağızlı Cave I (Turkey): Technology and the socioeconomic context of ornament life-histories|journal=Journal of Human Evolution|volume=64|issue=5|pages=380–398|doi=10.1016/j.jhevol.2013.01.008 |issn=0047-2484|pmid=23481346}}</ref><ref name="Howard">{{Kitap kaynağı|author=Douglas Arthur Howard|title=The History of Turkey|url=http://books.google.com/books?id=Ay-IkMqrTp4C|accessdate=2 Nisan 2013|publisher=Greenwood Publishing Group|isbn=978-0-313-30708-9|pages=xiv–xx}}</ref><ref name="SteadmanMcMahon2011">{{Kitap kaynağı|author1=Sharon R. Steadman|author2=Gregory McMahon|title=The Oxford Handbook of Ancient Anatolia: (10,000-323 BCE)|url=http://books.google.com/books?id=7ND_CE9If3kC|accessdate=23 Mart 2013|date=15 Eylül 2011|publisher=Oxford University Press|isbn=978-0-19-537614-2|pages=3-11, 37}}</ref><ref name="MET">{{Dergi kaynağı|last=Casson|first=Lionel|title=The Thracians|journal=The Metropolitan Museum of Art Bulletin|year=1977|volume=35|issue=1|pages=2–6|doi=10.2307/3258667|url=http://www.metmuseum.org/pubs/bulletins/1/pdf/3258667.pdf.bannered.pdf}}</ref> Ardından [[III. Aleksandros]] egemenliğiyle birlikte [[Helenistik dönem]] geldi, daha sonra sırasıyla [[Roma İmparatorluğu|Roma]] ve [[Bizans İmparatorluğu|Bizans]] dönemleri yaşandı.<ref name="SteadmanMcMahon2011"/><ref name="FreedmanMyers2000">{{Kitap kaynağı|author1=David Noel Freedman|author2=Allen C. Myers|author3=Astrid Biles Beck|title=Eerdmans Dictionary of the Bible|url={{Google books |plainurl=yes |id=P9sYIRXZZ2MC |page=61 }} |accessdate=24 Mart 2013|year=2000|publisher=Wm. B. Eerdmans Publishing|isbn=978-0-8028-2400-4|page=61}}</ref> 11. yüzyılda [[Selçuklular]]ın göçleri sonucunda topraklar üzerinde [[Türkleştirme]] hareketi başladı ve 1071 [[Malazgirt Muharebesi]] sonrasında gelen Selçuklu zaferiyle Anadolu'daki Bizans üstünlüğü büyük ölçüde kırıldı.<ref>{{Kitap kaynağı |year=1996 |chapter=Turkish Origins |chapterurl=http://countrystudies.us/turkey/5.htm |editor1-last=Metz |editor1-first=Helen Chapin |title=Turkey: A Country Study |series=Area handbook series |edition=fifth |location=Washington DC |publisher=[[United States Government Publishing Office]] for the [[Federal Research Division|Federal Research Division of the Library of Congress]] |isbn=0-8444-0864-6 |lccn=95049612}}</ref> [[Anadolu Selçuklu Devleti|Anadolu Selçukluları]], Anadolu'yu 1243'teki [[Moğol istilaları|Moğol istilasına]] kadar yönetti. İstila sonrasında pek çok küçük [[Anadolu beylikleri|Türk beyliği]] ortaya çıktı.<ref name=mfk&gl>{{Kitap kaynağı|last1=Mehmet Fuat Köprülü&Gary Leiser|title=The origins of the Ottoman Empire|page=33|accessdate=10 Eylül 2014}}</ref>
 
13. yüzyılın sonlarından itibaren [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlılar]], Anadolu'nun yanı sıra [[Güneydoğu AvrupaBalkanlar]], [[Batı Asya]] ve [[Kuzey Afrika]] üzerinde toprakları bulunan büyük bir imparatorluk kurarak [[erken modern dönem]]de Avrasya ve Afrika'nın büyük bir gücü oldu. İmparatorluk zirvesini 15. ve 17. yüzyıllar arasında, özelikle [[I. Süleyman]] döneminde yaşadı. 1683 [[II. Viyana Kuşatması]] ve 1699 [[Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları|Kutsal İttifak Savaşları]] sonrasında Türklerin Avrupa topraklarından çekilişi başladı ve [[Osmanlı İmparatorluğu]] uzun bir [[Osmanlı İmparatorluğu gerileme dönemi|gerileme dönemi]] yaşadı. Ülkenin birçok alandaki yetersizliğini kanıtlayan 19. yüzyıldaki [[Tanzimat]] ıslahatları, modernleşmeyi sağlayamadı ve [[Osmanlı İmparatorluğu dağılma dönemi|dağılmayı]] engelleyemedi. Osmanlı, [[I. Dünya Savaşı]]'na (1914-18) [[İttifak Devletleri]]'nin yanında girdi ve savaşta yenik düşerek yıkıldı.<ref name=OttoTurkVis>{{Web kaynağı | title = Ottoman/Turkish Visions of the Nation, 1860–1950 | url = {{Google books |plainurl=yes |id=qejRAQAAQBAJ |page=180 }} | accessdate = 18 Şubat 2015 | arşivengelli = evet}}</ref> İşgalci kuvvetlere karşı yapılan [[Türk Kurtuluş Savaşı|Kurtuluş Savaşı]] (1919-22) başarıya ulaştıktan sonra [[Mustafa Kemal Atatürk]] önderliğinde 1923'te Türkiye Cumhuriyeti kuruldu.
 
Türkiye, [[başkanlık sistemi]]yle yönetilen [[Demokrasi|demokratik]], [[Laik devlet|laik]] ve [[Üniter devlet|üniter]] bir [[anayasal cumhuriyet]]tir.<ref name="cia">{{Web kaynağı | url = https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/tu.html | title = Turkey | publisher = The World Factbook | accessdate = 9 Şubat 2013 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160709035610/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/tu.html | arşivtarihi = 9 Temmuz 2016}}</ref><ref name=multicultural>{{Web kaynağı | title = What really matters about Multiculturalism in Turkey by Rabee Al-Hafidh | url = http://www.todayszaman.com/op-ed_what-really-matters-about-multiculturalism-in-turkey-by-rabee-al-hafidh-_303176.html | website = http://www.todayszaman.com | accessdate = 18 Şubat 2015 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160305005402/http://www.todayszaman.com/op-ed_what-really-matters-about-multiculturalism-in-turkey-by-rabee-al-hafidh-_303176.html | arşivtarihi = 5 Mart 2016}}</ref> Resmî dili, nüfusun %85'inin anadili olan [[Türkçe]]dir.<ref name=milliyet-languages>{{Web kaynağı | url = http://www.milliyet.com.tr/2007/03/22/guncel/agun.html | title = Türkiye'nin yüzde 85'i 'anadilim Türkçe' diyor | publisher = Milliyet.com.tr | accessdate = 4 Kasım 2012 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160303202847/http://www.milliyet.com.tr/2007/03/22/guncel/agun.html | arşivtarihi = 3 Mart 2016}}</ref> Ülkenin %70-80'ini [[Türkler]], geriye kalanını [[Lozan Antlaşması|Lozan]]'a göre yasal olarak tanınan ([[Türkiye Ermenileri|Ermeniler]], [[Rumlar]] ile [[Türkiye'deki Yahudiler|Yahudiler]]) ve yasal olarak tanınmayan ([[Arnavutlar#Türkiye|Arnavutlar]], [[Boşnaklar]], [[Türkiye'deki Çerkesler|Çerkesler]], [[Çveneburi|Gürcüler]] ile [[Türkiye Kürtleri|Kürtler]] vb.) milletler oluşturmaktadır.<ref name="cia"/><ref name="minorities">{{Web kaynağı | title = Turkey Overview | url = http://www.minorityrights.org/4387/turkey/turkey-overview.html | website = http://www.minorityrights.org | accessdate = 27 Kasım 2014 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20150909185440/http://www.minorityrights.org:80/4387/turkey/turkey-overview.html | arşivtarihi = 9 Eylül 2015}}</ref><ref name="etnikyapi">{{Kitap kaynağı|author=Ali Tayyar Önder|title=Türkiye'nin Etnik Yapısı|year=2006|publisher=Kripto Yayınevi|isbn=9786054125036}}</ref><ref name="konda">{{Web kaynağı | url = http://www.konda.com.tr/tr/raporlar/2006_09_KONDA_Toplumsal_Yapi.pdf | title = Toplumsal Yapı Araştırması 2006 | date = 2006 | accessdate = 21 Şubat 2015 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160303233304/http://www.konda.com.tr/tr/raporlar/2006_09_KONDA_Toplumsal_Yapi.pdf | arşivtarihi = 3 Mart 2016}}</ref> Nüfusunun büyük bölümü [[Müslüman]]dır.<ref name="cia" /> [[Avrupa Konseyi]], [[NATO]], [[OECD]], [[Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı|AGİT]] ve [[G20|G-20]] topluluklarına üye olan Türkiye, [[Batı dünyası]]yla bütünleşmiştir. 1963'te [[Avrupa Ekonomik Topluluğu]] [[Ankara Anlaşması (1963)|ortak üyesi]] olmuş, 1995'te [[Avrupa Birliği Gümrük Birliği|AB Gümrük Birliği]]'ne katılmış ve [[Avrupa Birliği]]'ne [[Türkiye'nin Avrupa Birliği üyelik süreci|tam üyelik müzakereleri]]ne 2005'te başlamıştır.<ref name=TR_EUChrono /> Ülke ayrıca [[Türk Keneşi]], [[Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı]], [[İslam İşbirliği Teşkilatı]] ve [[Ekonomik İşbirliği Teşkilatı]] gibi örgütlere de üyedir. Günümüzde Türkiye, büyüyen ekonomisi ve diplomatik girişimleri sayesinde [[bölgesel güç]] olarak kabul edilmektedir.<ref name="Stratfor">{{Web kaynağı | url = http://www.stratfor.com/weekly/20090317_turkey_and_russia_rise | title = Turkey and Russia on the Rise | publisher = Stratfor | date = 17 Mart 2009 | accessdate = 21 Ağustos 2011 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160612152636/https://www.stratfor.com/weekly/20090317_turkey_and_russia_rise | arşivtarihi = 12 Haziran 2016}}</ref><ref name="Heptagon">{{Web kaynağı | url = http://www.heptagonpost.com/Dessi/can_turkey_be_a_source_of_stability_in_the_middle_east | title = Can Turkey Be a Source of Stability in the Middle East? | publisher = heptagonpost.com | date = 18 Aralık 2010 | accessdate = 16 Mayıs 2011 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160424160945/http://heptagonpost.com/Dessi/can_turkey_be_a_source_of_stability_in_the_middle_east | arşivtarihi = 24 Nisan 2016}}</ref><ref name="Eurasiareview">{{Web kaynağı | url = http://www.eurasiareview.com/03012012-turkey-a-welcome-return-to-the-balkans-analysis/ | title = Turkey: A Welcome Return To The Balkans? | publisher = eurasiareview.com | date = 3 Ocak 2012 | accessdate = 15 Kasım 2012 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160531012317/http://www.eurasiareview.com/03012012-turkey-a-welcome-return-to-the-balkans-analysis/ | arşivtarihi = 31 Mayıs 2016}}</ref><ref name=giga-hamburg.de1>{{Web kaynağı | title = The Political Economy of Regional Power: Turkey | url = http://www.giga-hamburg.de/de/system/files/publications/wp204_bank-karadag.pdf | website = http://www.giga-hamburg.de | accessdate =18 Şubat 2015| arşivurl = http://web.archive.org/web/20140210210237/http://www.giga-hamburg.de:80/de/system/files/publications/wp204_bank-karadag.pdf | arşivtarihi = 10 Şubat 2014}}</ref><ref name=dw.de1>{{Web kaynağı | title = Turkey: From regional to global player | url = http://www.dw.de/turkey-from-regional-to-global-player/a-16036132 | website = http://www.dw.de | accessdate = 18 Şubat 2015 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20150320004627/http://www.dw.de/turkey-from-regional-to-global-player/a-16036132 | arşivtarihi = 20 Mart 2015}}</ref><ref name=ministryofforeign9>{{Web kaynağı | title = International Organisations | url = http://www.mfa.gov.tr/sub.en.mfa?7cafe2ef-78bd-4d88-b326-3916451364f3 | website = http://www.mfa.gov.tr | accessdate = 10 Eylül 2014 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20151211141620/http://www.mfa.gov.tr:80/sub.en.mfa?7cafe2ef-78bd-4d88-b326-3916451364f3 | arşivtarihi = 11 Aralık 2015}}</ref><ref name=isanet.org1>{{Web kaynağı | title = Theoretical Analysis of Turkey as a Regional Power | url = http://web.isanet.org/Web/Conferences/FLACSO-ISA%20BuenosAires%202014/Archive/3bae0df8-d05d-4837-9811-73216a2a95bf.pdf | website = http://web.isanet.org | accessdate = 18 Şubat 2015 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160407184058/http://web.isanet.org/Web/Conferences/FLACSO-ISA%20BuenosAires%202014/Archive/3bae0df8-d05d-4837-9811-73216a2a95bf.pdf | arşivtarihi = 7 Nisan 2016}}</ref>
135. satır:
Geçmişi MÖ 10.000 tarihine kadar uzanan [[Göbekli Tepe]], ülke toprakları üzerindeki bilinen en eski dini yapının bulunduğu yerdir.<ref name="ArchMag">{{Web kaynağı | url = http://www.archaeology.org/0811/abstracts/turkey.html | başlık = The World's First Temple | çalışma = Archaeology magazine | tarih = Kasım-Aralık 2008 | sayfa = 23 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20121228012431/http://www.archaeology.org:80/0811/abstracts/turkey.html | arşivtarihi = 28 Aralık 2012}}</ref> Geçmişinin MÖ 7500'e veya MÖ 5700'e dayandığı sanılan Orta Anadolu'daki [[Çatalhöyük]], Cilalı Taş Devri ile [[Bakır Çağı]]'na ait çok büyük bir yerleşim yeridir ve en iyi korunmuş Cilalı Daş Devri kenti ilan edilerek Temmuz 2012'de [[Dünya Mirasları|UNESCO Dünya Mirasları Listesi]]'ne dahil edilmiştir.<ref>{{Web kaynağı | url = http://globalheritagefund.org/onthewire/blog/catalhoyuk_world_heritage_list | başlık = Çatalhöyük added to UNESCO World Heritage List | yayıncı = Global Heritage Fund | tarih = 3 Temmuz 2012 | erişimtarihi = 9 Şubat 2013 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160309080059/http://globalheritagefund.org/onthewire/blog/catalhoyuk_world_heritage_list | arşivtarihi = 9 Mart 2016}}</ref> [[Troya]] antik kentinde ise Cilalı Taş Devri'nde başlayan yerleşmeler, [[Demir Çağı]]'na kadar devam etmiştir.<ref name=ancient.eu>{{Web kaynağı | başlık = Troy | url = http://www.ancient.eu/troy/ | website = ancient.eu | erişimtarihi = 9 Ağustos 2014 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20151230081010/http://www.ancient.eu:80/troy/ | arşivtarihi = 30 Aralık 2015}}</ref>
 
Anadolu'nun bilinen ilk sakinleri, [[Hatti]] ve [[Hurriler|Hurri]] toplumlarıdır. Hint-Avrupa milletlerinden olmayan bu iki toplum, yaklaşık olarak MÖ 2300'lü yıllarda Orta ve Doğu Anadolu'da yaşadı. Hatti ve Hurriler, Hint-Avrupa milletlerinden [[Hititler]]'in MÖ 2000-1700 yıllarında Anadolu'ya gelmesiyle yerini Hititler'e bıraktı. Hititler, bölgedeki ilk büyük krallığı MÖ 13. yüzyılda kurdular. [[Asurlular]], MÖ 1950'den MÖ 612'ye kadar günümüz Türkiye'sinin güneydoğu topraklarını fethetti ve yerleşti.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www3.uakron.edu/ziyaret/timeline_3period.html | başlık = Ziyaret Tepe – Turkey Archaeological Dig Site | yayıncı = uakron.edu | erişimtarihi = 4 Eylül 2010 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160303194000/http://www3.uakron.edu/ziyaret/timeline_3period.html | arşivtarihi = 3 Mart 2016}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://www.aina.org/articles/assyrianidentity.pdf | başlık = Assyrian Identity In Ancient Times And Today' | biçim = PDF | erişimtarihi = 4 Eylül 2010 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160303170850/http://www.aina.org/articles/assyrianidentity.pdf | arşivtarihi = 3 Mart 2016}}</ref> [[Urartular]]'ın MÖ. 9. yüzyılda Asurlular'ın kuzeyindeki güçlü rakibi olduğu ise Asur kitabeleri aracılığıyla öğrenildi.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Urartian Material Culture As State Assemblage: An Anomaly in the Archaeology of Empire|ad=Paul|soyadı=Zimansky|page=103}}</ref>
 
Hitit İmparatorluğu'nun MÖ yaklaşık 1180'li yıllarda çöküşünün ardından Hint-Avrupa milletlerinden [[Frigler]]in kurdukları [[Frigya]], MÖ 7. yüzyılda [[Kimmerler]] tarafından yapılan saldırılara kadar Anadolu'da üstünlük elde etti.<ref name="TroyHittiteEmpirePhrygians">{{Web kaynağı|url=http://www.metmuseum.org/toah/ht/03/waa/ht03waa.htm|arşivurl=http://web.archive.org/web/20060910042040/http://www.metmuseum.org/toah/ht/03/waa/ht03waa.htm|arşivtarihi=2006-09-10|başlık=Anatolia and the Caucasus, 2000–1000 B.C. in ''Timeline of Art History.''|yazar=The Metropolitan Museum of Art, New York|yazarbağı=Metropolitan Museum of Art|yayıncı=New York: The Metropolitan Museum of Art|erişimtarihi=21 Aralık 2006|month=Ekim|yıl=2000}}</ref> Aynı kaderi MÖ 714 ile MÖ 590 yılları arasında Urartular da yaşayarak parçalandı.<ref>{{Kitap kaynağı|ad=Georges|soyadı=Roux|başlık=Ancient Iraq|page=314}}</ref> Frigya'dan sonra [[Lidya]], [[Karya]] ve [[Likya]] devletleri bölgede güç yakalayarak söz sahibi oldu.<ref name=ktu.edu.tr>{{Web kaynağı | başlık = About Turkey - Etymology And Climate | url = http://www.ktu.edu.tr/obsen-aboutturkeyetymologyandclimate | website = http://www.ktu.edu.tr | erişimtarihi = 9 Ağustos 2014 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20150721060119/http://www.ktu.edu.tr/obsen-aboutturkeyetymologyandclimate | arşivtarihi = 21 Temmuz 2015}}</ref>
346. satır:
[[Dosya:Kurdistan of Turkey (CIA).png|250px|thumb|sağ|Türkiye'de Kürt nüfusun çoğunlukta olduğu alanlar.<ref>{{Kitap kaynağı|last1=Edgecomb|first1=Diane|last2=Ahmed|first2=Mohammed M. A.|last3=Özel|first3=Çeto|title=A fire in my heart: Kurdish tales|date=2007|publisher=Libraries Unlimited|location=Westport CT|isbn=159158437X|page=xv|url=https://books.google.com/books?id=7-0SAQAAIAAJ|quote=The outlines of the map of Kurdistan were taken from two sources: first, a map produced by the CIA in 1992 depicting areas with a Kurdish majority [...]}}</ref>]]
 
[[Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi]] sonucunda elde edilen verilere göre 31 Aralık 2017 itibarıyla Türkiye'nin nüfusu 80,8 milyondur.<ref name="nufus17">{{Web kaynağı | url = http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=27587 | başlık = Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları, 2017 | tarih = 1 Şubat 2018 | yayıncı = [[Türkiye İstatistik Kurumu]] | erişimtarihi = 1 Şubat 2018 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20180201070718/http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=27587 | arşivtarihi = 1 Şubat 2018}}</ref> Bu rakam, ilk resmî nüfus sayımının yapıldığı 1927 yılında 13,6 milyondu.<ref name=nufus27-11/> 2017 yılındaki rakam, 2016 yılındaki rakamın 995 bin fazlasıdır ve ülkenin nüfusunun artış oranı ‰12,4'tür.<ref name="nufus17"/> Nüfusun %92,5'i il ve ilçe merkezlerinde yaşamaktadır.<ref name="nufus17"/> Yine aynı verilere göre Türkiye'de km²<sup>2</sup> başına ortalama 105 kişi düşmektedir.<ref name="nufus17"/> Nüfusun %67,9'u 15-64 yaş grubunda yer alırken %23,6'sı 0-14 yaş grubunda yer almaktadır.<ref name="nufus17"/> Yaklaşık %8,5'lik bir kısım ise 65 ve üstü yaşlardaki kişilerden oluşmaktadır.<ref name="nufus17"/> Nüfusun [[ortanca yaş]]ı 31,4'tür.<ref name="nufus17"/> Türkiye'nin en gelişmiş ve en kalabalık şehri [[İstanbul]]'dur. Ayrıca Avrupa'nın en kalabalık üçüncü şehri unvanını da taşımaktadır.<ref>{{Kitap kaynağı|title=Daily Life in Ancient and Modern Istanbul|page=51|first=Robert|last=Bator}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|title=Remote Sensing of Urban and Suburban Areas|page=295|first1=Tarek|last1=Rashed|first2=Carsten|last2=Jürgens}}</ref>
 
[[Türkiye Cumhuriyeti Anayasası (1982)|Türkiye Anayasası]]'nın 66. maddesi, "Türk Devletine vatandaşlık bağı ile bağlı olan" herkesi, bir "Türk" olarak tanımlar. Bu nedenle, Türkiye'de hukukî anlamda Türk sözcüğü, bir [[Etnik gruplar|etnik kökeni]] ifade etmekten ziyade ülkenin [[vatandaşlık|vatandaşı]] olan herkesi ifade etmektedir.<ref name=yenisafak1>{{Haber kaynağı|last1=Albayrak|first1=Özlem|title=Herkes Türk müdür, Türk mü olmalıdır?|url=http://yenisafak.com.tr/yazarlar/OzlemAlbayrak/herkes-turk-mudur-turk-mu-olmalidir/36991|gazete=[[Yeni Şafak]]|tarih=29 Mart 2013|accessdate=18 Haziran 2014}}</ref> Ülkenin büyük çoğunluğunun etnik kökeni [[Türkler|Türk]]'tür. Ülke nüfusundaki Türklerin oranı [[CIA]]'e göre %70-75, Konda'ya göre %76 ve Konsensus'a göre %77'dir.<ref name="cia">{{Web kaynağı | url = https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/tu.html | başlık = Turkey | yayıncı = The World Factbook | erişimtarihi = 9 Şubat 2013 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160709035610/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/tu.html | arşivtarihi = 9 Temmuz 2016}}</ref><ref name=milliyet-languages>{{Web kaynağı | url = http://www.milliyet.com.tr/2007/03/22/guncel/agun.html | title = Türkiye'nin yüzde 85'i 'anadilim Türkçe' diyor | publisher = Milliyet.com.tr | accessdate = 4 Kasım 2012 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160303202847/http://www.milliyet.com.tr/2007/03/22/guncel/agun.html | arşivtarihi = 3 Mart 2016}}</ref><ref name=konsensus>{{Web kaynağı | url = http://www.konsensus.com.tr/news/297/turkIyedekI-etnIk-koken-dagIlImI.html | başlık = Türkiye'deki Etnik Köken Dağılımı | yayımcı = Konsensus | erişimtarihi = 5 Mart 2015 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160313132121/http://konsensus.com.tr/news/297/turkiyedeki-etnik-koken-dagilimi.html | arşivtarihi = 13 Mart 2016}}</ref> Nüfusun etnik dağılımına ait pek çok veri olmasına rağmen, Türkiye'de yapılan resmî nüfus sayımları etnik kökene ait rakamlar vermediği için resmî veriler mevcut değildir.<ref name="Turkey_Ethnic_groups">{{Kitap kaynağı|title=The other languages of Europe: Demographic, Sociolinguistic and Educational Perspectives|first=Guus|last=Extra|author2=Gorter, Durk |publisher=Multilingual Matters|year=2001|isbn=1-85359-509-8|url=http://books.google.com/?id=hvmy_skUPNYC&pg=RA1-PA422&lpg=RA1-PA422&dq=%22ethnic+groups+in+turkey%22}}</ref> Yapılan araştırmalara göre Türkiye'de [[Arnavutlar]], [[Azeriler]], [[Araplar]], [[Boşnaklar]], [[Çerkesler (Adığeler)|Çerkesler]], [[Çingeneler]], [[Gürcüler]], [[Hemşinliler]], [[Lazlar]], [[Pomaklar]], [[Süryaniler]] ve [[Zazalar]] dahil olmak üzere pek çok etnik grup yaşasa da,<ref name=milliyet-languages/> ülkede resmen tanınan azınlıklar sadece [[Türkiye'deki Ermeniler|Ermeniler]], [[Rumlar]] ve [[Türkiye'deki Yahudiler|Yahudiler]]dir. Bu tanınmayı [[Lozan Antlaşması]] ile birlikte elde etmişlerdir.<ref name=minorityrights.org>{{Web kaynağı | title = Turkey Overview | url = http://www.minorityrights.org/4387/turkey/turkey-overview.html | yayımcı = minorityrights.org | erişimtarihi = 5 Mart 2015 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20150909185440/http://www.minorityrights.org:80/4387/turkey/turkey-overview.html | arşivtarihi = 9 Eylül 2015}}</ref> Türklerden sonra, ülkede yaşayan en büyük etnik grup [[Türkiye Kürtleri|Kürtler]]dir. Kürtlerin nüfus içindeki oranı CIA'e göre %18, Konda'ya göre %15, Konsensus'a göre %14'tür.<ref name="cia"/><ref name=milliyet-languages/><ref name=konsensus/> Kürtler ülkenin [[Türkiye Kürdistanı]] olarak da bilinen doğu ve güneydoğu kısımlarında yoğunlaşmıştır. [[Tunceli]], [[Bingöl]], [[Muş]], [[Ağrı]], [[Iğdır]], [[Elâzığ]], [[Diyarbakır]], [[Batman]], [[Şırnak]], [[Bitlis]], [[Van]], [[Mardin]], [[Siirt]] ve [[Hakkari]] illerinde Kürt nüfus çoğunluktadır; bunun yanı sıra [[Şanlıurfa]]'da %47 ile nüfusun çoğunluğa yakınını ve [[Kars]]'ta %20 ile büyük bir azınlık grubunu oluşturur.<ref>{{Kitap kaynağı|last=Watts|first=Nicole F.|title=Activists in Office: Kurdish Politics and Protest in Turkey (Studies in Modernity and National Identity)|date=2010|publisher=University of Washington Press|location=Seattle|isbn=978-0-295-99050-7|page=[https://books.google.com/books?id=yXWl40KJfKEC&pg=PA167&dq=Kars+(about+20+percent+Kurdish)&hl=en&sa=X&ei=DY5DU7jKJ4qc2QXYhYCACQ&ved=0CDgQ6AEwAA#v=onepage&q=Kars%20(about%2020%20percent%20Kurdish)&f=false 167]}}</ref> Ayrıca yıllardır gerçekleşen iç göçlerle birlikte Kürtler, ülkenin ortasındaki ve batısındaki tüm büyük şehirde de yaşamaktadır. Özellikle İstanbul'da yaklaşık 3 milyon Kürt yaşamaktadır ve bu durum şehri, dünya üzerinde en fazla Kürt nüfusuna sahip şehir yapmaktadır.<ref name="Nachmani2003">{{Kitap kaynağı|author=Amikam Nachmani|title=Turkey: Facing a New Millenniium : Coping With Intertwined Conflicts|url=https://books.google.com/books?id=Xxp61eBvGzMC&pg=PA90|accessdate=5 Mayıs 2013|year=2003|publisher=Manchester University Press|isbn=978-0-7190-6370-1|pages=90–}}</ref> CIA'e göre Türkler ve Kürtler dışındaki diğer azınlıkların oranı ise %7-12'dir.<ref name="cia"/> Tanınan üç azınlık dışında kalan diğer azınlıklar için belirlenmiş özel haklar yoktur. "Azınlık" terimi, Türkiye'de hassas bir konudur ve hassas olmaya devam etmektedir.<ref name="minorities">{{Kitap kaynağı|author1=Victor Roudometof|yazar=Roland Robertson|başlık=Nationalism, Globalization, and Orthodoxy: The Social Origins of Ethnic Conflict in the Balkans|url=http://books.google.com/books?id=I9p_m7oXQ00C&pg=PA186|erişimtarihi=9 Şubat 2013|yıl=2001|yayıncı=Greenwood Publishing Group|isbn=978-0-313-31949-5|page=186}}</ref> Hukukî anlamda azınlıkları tanımasa da devlet, resmî kanalı [[Türkiye Radyo Televizyon Kurumu|TRT]]'ye, azınlıkların konuştuğu çeşitli dillerde radyo ve televizyon programları yapması konusunda izin vermektedir.<ref name=ab.gov.tr>{{Web kaynağı | title = MINORITY RIGHTS AND CULTURAL RIGHTS | url = http://www.ab.gov.tr/files/tarama/tarama_files/23/SC23DET_Minority%20Rights%20and%20Cultural%20Rights.pdf | yayımcı = ab.gov.tr | accessdate = 7 Ocak 2015 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160303234711/http://www.ab.gov.tr/files/tarama/tarama_files/23/SC23DET_Minority%20Rights%20and%20Cultural%20Rights.pdf | arşivtarihi = 3 Mart 2016}}</ref>
430. satır:
Basketbol Türkiye'de en çok ilgi gören sporlardan biridir. Basketbol'un en büyük ligi [[Basketbol Süper Ligi]]'dir. [[Anadolu Efes SK|Anadolu Efes]], [[Galatasaray (basketbol takımı)|Galatasaray Medical Park]], [[Fenerbahçe (basketbol takımı)|Fenerbahçe]], [[Beşiktaş (basketbol takımı)|Beşiktaş]] gibi takımlar [[EuroLeague]]'de ve diğer özel turnuvalarda çok büyük başarılar göstermişlerdir. Ayrıca Anadolu Efes 1996 yılında [[Koraç Kupası]]'nı kazanarak, Avrupa Kupası kazanan ilk Türk takımı olma unvanını elde etmiştir.<ref>{{Web kaynağı | url = http://tr.wikipedia.org/wiki/Anadolu_Efes_Spor_Kul%C3%BCb%C3%BC | başlık = Anadolu Efes Spor Kulübü! | yayımcı = Wikipedia | erişimtarihi =2 Ocak 2011| arşivurl = http://web.archive.org/web/20150919131115/https://tr.wikipedia.org/wiki/Anadolu_Efes_Spor_Kul%C3%BCb%C3%BC | arşivtarihi = 19 Eylül 2015}}</ref> 2012 yılında FIBA EuroChallenge Şampiyonluğu kupasını kazanan Beşiktaş Milangaz Avrupa'da kupa kazanabilen 2. Türk takımı'dır. [[Türkiye millî basketbol takımı]] da turnuvalarda büyük başarı elde etmiştir. Örneğin [[2001 Avrupa Basketbol Şampiyonası]] gümüş madalya ve [[2010 FIBA Dünya Basketbol Şampiyonası]] gümüş gibi. 2010 FIBA Dünya Basketbol Şampiyonası, 28 Ağustos ve 12 Eylül tarihleri arasında Türkiye'de gerçekleştirilmiştir. Şampiyonayı FIBA, Türkiye Basketbol Federasyonu ve 2010 Organizasyon Komitesi ortaklaşa organize etmiştir ve 2. olmuştur. 1986'dan beri üçüncü defa 24 ülkenin katıldığı turnuvanın takım karşılaşmaları İstanbul, Ankara, İzmir ve Kayseri'de, bitiş aşaması İstanbul Sinan Erdem Spor Salonu'nda oynanmış, kazanan ise bitişte Türkiye'yi 64-81 mağlup eden Amerika Birleşik Devletleri olmuştur. kadın millî basketbol takımı 2011 Avrupa Kadınlar Şampiyonası'nda ikinci olmuştur. Ayrıca 2013 Akdeniz Oyunlarında erkek millî basketbol takımı altın madalya almıştır.
 
Geleneksel bir Türk sporu olan [[güreş]]in en önemli karşılaşması [[Kırkpınar Yağlı Güreşleri]]'dir. Türklerin MÖ 4. yy.danyüzyıldan beri güreş yaptıkları bilinmektedir. İlkbahar aylarında doğanın canlanışı için yapılan kutlamalarda, evlenme merasimlerinde, zafer şölenlerinde hep güreş müsabakaları yapılırdı. 1996 yılında Geleneksel Spor Dalları Federasyonu kurulmuş ve yağlı güreş için önemli bir adım atılmıştır.
 
==Ayrıca bakınız ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Türkiye" sayfasından alınmıştır