Aracılık Yasası: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
By erdo can (mesaj | katkılar)
k →‎Kaynakça: Düzenleme AWB ile
→‎top: düzeltme AWB ile
1. satır:
[[Dosya:Mediationsakte.jpg|thumb|250px|rightsağ|Aracılık Yasası, 1803]]
'''Aracılık Yasası''' veya '''Arabuluculuk Yasası''' ({{Dil-en|Act of Mediation}}), [[İsviçre]]'nin özerkliğini büyük oranda geri veren ve 19 kantondan oluşan bir Konfederasyonun kurulmasını ön gören yasa. Arabuluculuk Yasası [[Ancien Rejimi]] ve Cumhuriyeti arasında [[Napolyon Bonapart|Napolyon]]'un girişimi bir uzlaşma oldu. [[İsviçre tarihi]]nin bu geçiş aşaması 1815 Restorasyonuna kadar sürdü.
 
1798 yılında [[Fransız Devrimi]] orduları [[İsviçre]]'yi işgal ederek; zorla yeni bir anayasayı uygulattırdı<ref name = Brief>[http://www.eda.admin.ch/eda/en/home/reps/ocea/vaus/infoch/chhist.html A Brief Survey of Swiss History] admin.ch, Retrieved on 2009-06-22</ref>. Bu anayasa ile ülkenin hükûmeti merkezîleştiriliyor ve kantonlar ortadan kaldırılıyordu. [[Helvetia Cumhuriyeti]] olarak bilinen yeni devletin halk arasında hiç desteği yoktu. Yabancı işgal kuvvetleri tarafından zorla kabul ettirilen bu hükûmet dinsel inanç özgürlüğü de dahil olmak üzere yüzyıllarca süren gelenekleri yıkmıştı. Bu devlet, İsviçre'yi [[Fransa]]'nın bir [[uydu devlet|uydusundan]] başka bir şey yapmamıştı. Sık sık ortaya çıkan ayaklanmalar, Fransız birliklerinin varlığı nedeniyle başarıya ulaşamamıştı. Eylül ayında [[Nidwalden]] isyanının Fransızlar tarafından kanlı bir şekilde bastırılması çok kötü karşılanmıştı.
 
[[Dosya:Karte Mediation.png|thumb|leftsol|Aracılık Yasası tarafından belirlenen kantonlar]]
Aynı zamanda, [[Helvetia Cumhuriyeti]]'nin kantonları 1798-1803'te zorla ortadan kaldırılma tehlikesi yaşadılar. Fransa ile diğer ülkeler arasında savaş çıktıktan sonra İsviçre; [[Avusturya]] ve [[Rusya]] gibi başka kuvvetler tarafından da işgal edilmişti. İsviçreliler, merkezî hükûmeti destekleyen "Cumhuriyetçiler" ve kantonların özerkliğinin tekrar verilmesini isteyen "Federalistler" arasında ikiye bölündü. Ortaya çıkan hoşnutsuzluk sonucunda [[Napolyon Bonapart]], her iki tarafın önde gelen politikacılarını 1803 yılında [[Paris]]'te bir araya getirdi.<ref name = Brief/> Bu toplantının sonucunda 19 Şubat 1803 tarihinde [[İsviçre]]’nin özerkliğini büyük oranda geri veren ve 19 kantondan oluşan bir Konfederasyonu kuran Aracılık Yasası ortaya çıkmıştır<ref>[http://www.hls-dhs-dss.ch/textes/d/D9808.php Historisches Lexikon der Schweiz] Mediationsakte maddesi</ref>. Bu yasa İsviçre’nin özerkliğini büyük oranda geri verir ve yeni kantonlar ortaya çıkar. Örneğin, [[St. Gallen (kanton)|St. Gallen]], [[Aargau (kanton)|Aargau]], [[Graubünden]], [[Thurgau]], [[Ticino]], [[Vaud]].