Nasyonal sosyalizm: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
düzeltme AWB ile
21. satır:
== İdeoloji ==
=== Felsefe ===
[[Dosya:Bundesarchiv Bild 119-1983-0015, Kapp-Putsch, Berlin.jpg|thumb|leftsol|200px|<div style="text-align: center;">Nasyonal sosyalizm hareketinin öncülü sayılabilecek Freikorps teşkilatının üyelerini I. Dünya Savaşı sonrası terhis edilmiş Alman askerleri oluşturmaktaydı. </div>]]
[[Dosya:Anti-Semitismus 1933.jpg|thumb|200px|<div style="text-align: center;">Antisemit propaganda, tarih 1 Nisan 1933. Yahudilere karşı yapılan boykot sırasında Sturmabteilung'a bağlı bir milis Berlin'deki bir Yahudi mağazasının önünde nöbet tutuyor. Yanındaki pankartta "Alman! Kendini savun! Yahudilerden alışveriş yapma!" yazıyor.</div>]]
Nasyonal sosyalizm, başlıca dayanak noktasını ortak güç birliğini esas alan bir toplum birlikteliği fikrinin oluşturduğu halk hareketidir. Bu felsefeye sahip olan nasyonal sosyalizm, tek bir toplumu oluşturan insanların birlikteliğini de, halkı bir bütün haline getirecek ulusal dayanışmanın politik ruhu içerisinde belirlemektedir. Halk birliğini ortak bir ideolojik yoldaşlıkta ve dolayısıyla totaliter bir harekette buluşturan nasyonal sosyalizm, doktrinsel olarak faşizmden ayrı bir ideoloji olmasına rağmen [[faşizm|faşist]] bir hareket olarak bilinegelmiştir. Günümüz bilimsel değerlendirmeleri tarafından [[aşırı sağ]] düşünüşe bağlı bir politik sistem olarak sınıflandırılmıştır. Aynı zamanda milliyetçi ve ırkçı görüşler ile sosyalizmi birleştirmiş olduğu için [[senkretizm|senkretik]] bir ideolojidir, bununla birlikte "[[üçüncü görüş]]" akımına bağlıdır.
40. satır:
 
=== Kapitalizm Karşıtlığı ===
[[Dosya:Nazi-propaganda-marxism-capitalism.jpg|thumb|leftsol|150px|<div style="text-align: center;">NSDAP'nin anti-kapitalist ve anti-Marksist bir seçim afişi. Türkçesi: "Marksizm, kapitalizmin koruyucu meleğidir."</div>]]
[[Dosya:Autonome Nationalisten-Schwarzer Block.jpg|thumb|220px|Neo-Nazilerin, kapitalizm karşıtı bir gösterisi: "Kapitalizm Öldürür."]]
Nasyonal sosyalizmde, [[kapitalizm]] karşıtlığı önemli bir yer tutar. Nasyonal sosyalistler özellikle; kapitalizmin ırk-millet ayırmadan parası olan kişiyi üstün tutmasına karşı çıkmıştır. Nasyonal sosyalizme göre, üstün ırk üyelerinin; iyi bir geleceğe sahip olabilmesi için eşit haklara sahip olmaları gerekir. Kapitalizm üstün ırka karşı en açık tehditlerden biridir. Marksist olmayan, milliyetçi bir sosyalizm ise; kapitalizme karşı Aryan ırk için ideal bir sistem olarak görülür.
104. satır:
 
=== Kitlelerin Millîleştirilmesi ===
[[Dosya:Bundesarchiv Bild 102-04062A, Nürnberg, Reichsparteitag, SA- und SS-Appell.jpg|210px|thumb|rightsağ|<div style="text-align: center;">Nasyonal sosyalistler, güçlü olduklarını göstermek ve halkı etkilemek için binlerce kişinin katıldığı [[Reichsparteitag]] isimli törenler düzenlerlerdi.</div>]]
Hitler'e göre, Almanya dış bağımsızlığını yeniden elde edecek olursa, ülke içindeki her yenilik hareketi en uygun şartlarda bile, diğer devletler için bir çeşit sömürge olma yeteneğini geliştirmekten başka bir işe yaramayacaktır. Ekonomik yönden gelişmenin faydaları Almanya'yı enternasyonali kontrol eden efendilere götürecektir. Ayrıca Almanya'da tüm sosyal konulardaki bütün ilerlemeler, kalkınma için yapılan çalışmaların sonucunu bu efendilerin çıkarı için hazır hale getirecektir. Kültür incelemelerine gelince, bunları paylaşmada Alman milletinin payına düşen bölüme el uzatamazlar. Çünkü siyasî bağımsızlığa ve bir milletin şeref ve kişiliğine sıkı bir şekilde bağlıdırlar. Bundan dolayı, halkın büyük bir bölümü millî düşünceyle birleştirildiği zaman eğer ülke için bir istikbal görünüyorsa, bu büyük kitleyi nasyonal sosyalizmin saflarına çekmek, hareketin en büyük ve en önemli görevi sayılmaktadır.
 
152. satır:
 
== Önemli Simalar ==
[[Dosya:WWII, Europe, Germany, "Nazi Hierarchy, Hitler, Goering, Goebbels, Hess", The Desperate Years p143 - NARA - 196509.tif|thumb|280px|rightsağ|<div style="text-align: center;">Soldan sağa doğru: [[Adolf Hitler]], [[Hermann Göring]], [[Joseph Goebbels]], [[Rudolf Hess]].</div>]]
[[Dosya:Bundesarchiv Bild 146-1969-067-10, Alfred Rosenberg.jpg|thumb|170px|leftsol|<div style="text-align: center;">Alman ırkçılığının teorisyeni Alfred Rosenberg.</div>]]
 
Nasyonal sosyalizmin gelişmesinde etkili olan tek kişi [[Adolf Hitler]] olmamıştır. Hitler'in 1920'den itibaren yakın ilişki kurduğu dostlarından olan [[Rudolf Hess]] onun ilk destekçilerinden olmuştur. Aynı tarihlerde tanıştığı dostlarından olan ve [[Birahane Darbesi]]'nde Hitler'e yardım eden [[Ernst Röhm]], [[Hermann Göring]] ve [[Heinrich Himmler]], Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi'nin örgütlenmesinde etkili olmuşlardır. [[Joseph Goebbels]]'in 1924'te partiye katılmasıyla [[Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi|NSDAP]] ivme kazandı ve nasyonal sosyalizm yükselişe geçti. Zekası ve Hitler kadar başarılı olan etkileme yeteneğiyle parti içinde hızla yükselen Goebbels, propagandayı büyük bir ustalıkla kullandı, bunun sonucunda da NSDAP Almanya'nın en büyük partisi olarak 1933'te iktidara geldi.
163. satır:
== Nasyonal Sosyalizmin Doğuşu ve Gelişimi ==
: ''Bu bölümün bir kısmı Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi'ni anlatmaktadır. Parti ile ilgili ayrıntılı bilgi için bakınız:'' '''''[[Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi]]'''''
[[Dosya:Adolf Hitler cph 3a48970.jpg|170px|thumb|leftsol|<div style="text-align: center;">Adolf Hitler</div>]]
1918'de [[I. Dünya Savaşı]]'ndan yenik çıkan [[Alman İmparatorluğu|Almanya]]'da İmparator [[II. Wilhelm]] tahtı bırakmış ve hemen ardından yaşanan [[1918-1919 Alman Devrimi|ihtilalin]] sonucunda cumhuriyet kurulmuştu. Seçime dayalı bu yeni yönetim biçimi, Almanlar için daha önce alışık oldukları [[monarşi]] yönetiminden farklı, daha [[demokrasi|demokratik]] bir deneyimdi. Seçimler sonucu değişik siyasal partiler parlamentoya girdi. Bu sırada [[I. Dünya Savaşı]]'nın getirdiği büyük altüstlüklere, haksızlıklar ve savaştan yenik çıkmanın vermiş olduğu manevi eziklik de eklenmişti. Bu durumdaki yeni Alman Cumhuriyeti daha sonraları [[Weimar Cumhuriyeti]] adıyla anılacaktı.
 
202. satır:
 
== 1945 Sonrası ==
[[Dosya:TreptowEhrenmal10.JPG|thumb|150px|rightsağ|Nazilerin sembolü olan gamalı haç sembolünün parçalanmış hali üzerinde yer alan bir [[Kızıl Ordu]] askerini tasvir eden [[Sovyet Savaş Anıtı (Treptower Parkı)|Sovyet Savaş Anıtı]], Treptower Parkı, Berlin]]
İkinci Dünya Savaşı'nın ardından tarih bilimi tarafından yapılan çalışmalar ve dünya toplumlarının değerlendirmesi sonucunda, nasyonal sosyalizm hakkındaki görüşler olumsuz veya olumlu olarak iki genellemeyle gözlenebilir. Olumsuz görüşler çoktur ki; nasyonal sosyalizm, bugün Alman halkı ile geri kalan dünyanın içerisinde yer aldığı uluslararası boyuttaki siyasî ve toplumsal alanlarda kabul görmemektedir. Almanya'nın nasyonal sosyalizm dönemi, olumsuz görüşe sahip çevreler tarafından 'karanlık bir dönem' olarak değerlendirilir. Özellikle de Hitler, Holokost'un yanı sıra büyük bir yıkıma sebep olan ve milyonlarca insanın hayatını kaybettiği İkinci Dünya Savaşı'nı başlatmakla sorumlu tutulur. Dünya toplumlarında nasyonal sosyalizm hakkında olumlu görüşe sahip bazı çevrelerin ve bazı tarihçilerin bakış açısı ise farklıdır. Olumlu görüşe göre; Birinci Dünya Savaşı'nın hemen ardından yaşanan sıkıntılı yıllar, o dönemin Almanya'sında ülkeyi yönetmek için NSDAP'yi tek seçenek haline getirmişti ve Alman halkını birlik-beraberlik içerisinde bir bütün haline getirmekte başarılı olmuştu. Nasyonal sosyalist yönetim altındaki Almanya'da ekonomik, siyasî, askerî ve sanatsal alanda ilerlemelerin kaydedilmiş olması; olumlu görüş belirten çevrelerde savaş kaybedilse de nasyonal sosyalizmin Almanya'yı ileri bir aşamaya getirdiği fikrini oluşturmuştur.