Kâzım Karabekir: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Gerekçe: + kaynak gerektiren bilgi eklentisi |
Değişiklik özeti yok |
||
38. satır:
|ödüller = {{Harp Madalyası}} {{Osmaniye Nişanı}} {{İmtiyaz Madalyası}} {{Liyakat Madalyası}} {{Eisernes Kreuz 2. Klasse}} {{Eisernes Kreuz 1. Klasse}} {{İstiklâl Madalyası|Kırmızı-Yeşil}}
}}
[[Dosya:Kazım Karabekir02.jpg|150px|thumb|''[[Cumhuriyet (gazete)|Cumhuriyet]]'' gazetesinin ilgili haberi içerisinde
'''Musa Kâzım Karabekir''' (23 Temmuz 1882, [[İstanbul]] - 26 Ocak 1948, [[Ankara]]), Türk asker ve siyasetçi. "Alçıtepe Kahramanı" namıyla tanınır.<ref>[http://www.kitapyurdu.com/kitap/default.asp?id=134671 İnsan ve Asker Kâzım Karabekir; YAPI KREDİ YAYINLARI, 2008] ISBN 9750814051</ref> [[Türk Kurtuluş Savaşı]]'nı başlatan komutanların arasında yer alarak [[Kurtuluş Savaşı Doğu Cephesi|Doğu Cephesi]]'nde gösterdiği başarılardan dolayı [[Kırmızı-yeşil şeritli İstiklâl Madalyası sahipleri|Kırmızı-Yeşil şeritli İstiklâl Madalyası]] ile taltif edildi.
53. satır:
==== Çanakkale Cephesi ====
[[Dosya:XV Corps commander and his staff at Erzurum in 1919.jpg|200px|thumb|sol|XV. Kolordu Komutanı Kâzım Karabekir [[Erzurum]]
6 Mart 1915 tarihinde [[İstanbul]]'a gelince 5. Kolordu'ya bağlı İstanbul [[Kartal, İstanbul|Kartal]]'da bulunan 14. Tümen Komutanlığına atandı. Bu görevde bulunduğu esnada, [[Marmara Denizi]] ve [[Karadeniz]] kıyılarının tahkimatı ile uğraştı. Ancak 14. Tümen'in [[Gelibolu]]'ya gönderilmesi ile bu bölgede Seddülbâhir ve Kerevizdere'deki (12-13 Temmuz 1915) savaşlarda bulundu. Kerevizdere'de bulunduğu sıralarda [[Fransızlar]], Haziran'dan itibaren Zığındere ve Kerevizdere bölgelerinde taarruzlar yapmakta idi. Fransızların amacı, Türk ordusunun dikkatini güney bölgesine çekmekti. Böylece Ağustos ayında [[Anafartalar]]'a yapılacak olan çıkarmanın başarısını garanti altına almak istiyorlardı. Fransızların planı amacına ulaştı ve Türk kuvvetlerinin çoğu güney bölgesine kaydırıldı. Bu amacın gerçekleşmesi için İngilizler I. Tümen ile Türk kanadına, Kereviz Dere bölgesine, 12 Temmuz sabahı saat 07.00'da taarruza başladılar. Türk tümenlerinin batıdan itibaren 1., 4., 7. ve 9. tümenleri cephede, 6. Tümen ise geride bekletilmekte idi. 7. Tümen cephesine taarruz eden İngiliz Tümeninin her iki günündeki taarruzları da başarısızlıkla sonuçlandı. 4. Tümen cephesine taarruz eden Fransızların taarruzları ise beklemedeki 6. Tümen'in de bölgede kullanılması üzerine gelişme gösteremedi. Birkaç metrelik ileri geri hareketler şeklinde gelişen muharebede oldukça fazla kan döküldü ve Türk kaybı 9700 kişiye ulaştı.
Kerevizdere Muharebeleri sırasında 5. Kolordu Komutanlığına bağlı 14. Tümen Komutanı olarak bulunmaktaydı. Bu görevi sırasında 6-13 Ağustos 1915 Muharebeleri'nde de görev aldı. Bu muharebeler sırasında İtilaf kuvvetleri [[Arıburnu]] ve [[Anafartalar]] bölgesine, çıkarma ile takviye ederek yapacağı taarruza karşılık güney cephesinden Türk kuvveti kaydırılmasını engellemek amacıyla 6-7 Ağustos tarihlerinde bu cephenin merkezine Kirte istikametinde taarruzlar ettiler. Ancak her iki taarruzda zayiat verilerek püskürtüldü. Sonraki küçük çaptaki taarruzlarda sonuçsuz kaldı. Bundan sonra da bu cephede düşmanın tahliyesine kadar mevzii muharebeleri devam etti. Böylece İtilaf kuvvetleri, çıkarmanın ilk günü almayı planladığı [[Alçıtepe, Eceabat|Alçıtepe]]'yi ele geçiremedi. Her yönden sayıca üstün olmasına karşın Türk direnişi karşısında sadece 5 km ilerleyebildi. Bu muharebeler sırasında düşmana karşı 3.5 ay başarıyla savaştı. Askerî kişiliği açısından takdir toplayarak
==== Çanakkale Cephesi sonrası ====
[[Dosya:Ayerdem&Karabekir.jpg|200px|thumb|sağ|Sırasıyla komutanlar
[[Çanakkale Cephesi]]'ndeki taarruz savaşlarının, siper muharebelerine dönüşmesi ile birlikte, [[Gelibolu]]'dan alınarak 26 Ekim 1915 tarihinde [[İstanbul]]'daki 1. Ordu Kurmay Başkanlığı'na atandı. Daha sonra da 6. Ordu Kurmay Başkanı olarak Irak Cephesine gönderildi. Bu arada [[Gelibolu]]'daki başarılarından dolayı "Üç Yıl Savaş Zammı" alarak 14 Aralık 1916 tarihinde Mirliva rütbesine terfi etti ve "Paşa" oldu. [[Alman İmparatorluğu|Almanya]]'dan ikinci kez "Alman Demir Haç Nişanı" aldı. 24 Nisan 1916 tarihinde [[Kût'ül-Amâre Kuşatması|Kût'ül-Amâre]]'yi kuşatmakta olan 18. Kolordu Komutanı olarak görevlendirildi. Bu cephedeki başarılarından dolayı 8 Şubat 1917 tarihinde yeniden "Altın Muharebe Liyakat Madalyası" ile taltif edilerek "İki Yıllık Kıdem Zammı" verildi.
77. satır:
=== Sovyet Rusya-TBMM İlişkileri açısından Kâzım Karabekir Paşa ===
[[Dosya:Fahreddin-Fevzi-Mustafa Kemal-Karabekir at Izmir in 1924.jpg|200px|thumb|sağ|Fahreddin (Altay), Fevzi (Çakmak), Mustafa Kemal (Atatürk) ve Kâzım Karabekir.]]
Sovyet Rusya ile imzalanacak dostluk antlaşması için [[Bekir Sami Bey]] başkanlığında bir delegasyon, 11 Mayıs 1920 tarihinde [[Ankara]]’dan hareketle 19 Temmuz 1920'de [[Moskova]]'ya ulaştı. Dostluk antlaşmasının esasları 24 Ağustos 1920 tarihinde hazır olmakla beraber, [[Bekir Sami Bey]]'in bu antlaşmayı imzalaması mümkün olmadı. Çünkü Sovyet Rusya, [[Bitlis]], [[Van]] ve [[Muş]] illerinin [[Ermenistan]]'a terk edilmesini istedi.
85. satır:
== Siyasî kariyeri ==
[[Dosya:
[[Dosya:Karabekir
15 Ekim 1922 tarihinde [[Ankara]]'ya geldi. [[Edirne]] Milletvekili sıfatı ile 30 Ekim'den itibaren meclis çalışmalarına devam etti. 17 Şubat 1923 tarihinde Türkiye'de ilk defa toplanan [[İzmir İktisat Kongresi]]'ne başkanlık yaptı. 29 Haziran 1923 tarihinde TBMM'nin İkinci Devresi'nde İstanbul Milletvekili seçildiği dönemde; Doğu Cephesi komutanlığı görevini de fiili olarak devam ettirmekte idi. 21 Kasım 1923 tarihinde "Millî Mücadelemizde Siyasi ve Savaş Yararlılığı" görülenlere verilen kırmızı ve yeşil şeritli [[İstiklal Madalyası]] ile ödüllendirildi. 21 Ekim 1923 tarihinde Birinci Ferik rütbesine terfi etti ve son askeri görevi olan 1. Ordu Müfettişliği'ne atandı. 26 Ekim 1924 tarihinde bu görevinden istifa ederek sadece siyasi alanda faaliyet gösterdi.
[[Dosya:Karabekir in his room during an interview.jpg|200px|thumb|sağ|Kâzım Karabekir, bir görüşmede, 1939.]]
9 Kasım 1924 tarihinde [[Cumhuriyet Halk Partisi|CHP]]'den istifa etti. 17 Kasım 1924 tarihinde [[Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası]] kurucuları arasında yer aldı ve bir süre sonra da bu partinin genel başkanı oldu. [[İsmet İnönü|İsmet Paşa]] Hükümeti'nin [[Takrir-i Sükûn Kanunu]] çıkarmasından sonra Doğu'da [[Şeyh Said İsyanı]] çıktı ve bu isyanda TCF'nin de rolü olduğu iddia edildi. İsmet İnönü başkanlığındaki hükûmet tarafından bu olay bahane edilerek 5 Haziran 1925 tarihinde Bakanlar Kurulu kararı ile tüm muhalif gazeteler ve partilerle birlikte TCF de temelli kapatıldı. Ayrıca Kâzım Karabekir, Haziran 1926 tarihinde Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal'e düzenlenen [[İzmir Suikastı]] girişimi ile ilgili olarak tutuklandı ve [[İstiklal Mahkemesi]]'nde idam ile yargılandıysa da beraat etti.
Satır 96 ⟶ 97:
== Ailesi ==
[[Dosya:Wedding of Kiazim and Idjlal in 1924.jpg|200px|200px|thumb|sağ|İclâl Hanım ile düğünü, 1924.]]
Evlilik hayatına 1924 yılında 42 yaşındayken [[Aydın]]lı Cemal Bey'in kızı İclal Hatun (1900-1954) ile adım attı. Bu evlilikten 1927 yılında Hayat (1927-?) ve Emel (1927-1984) adında ikiz ve Timsal (26 Ocak 1941-?) adlarında üç kız çocuk sahibi oldu.<ref>[http://www.kazimkarabekirvakfi.org.tr/ Kâzım Karabekir Vakfı]</ref>
| |||