Vikipedi

Google Chrome: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
BotHorizon (mesaj | katkılar)
Botlar
6.518 değişiklik
k Geçersiz tarih formatı düzeltiliyor.
17. satır:
| websitesi = [https://www.google.com/chrome google.com/chrome]
}}
'''Google Chrome''', [[Google]] tarafından geliştirilen ücretsiz bir [[web tarayıcısı]]dır. Eylül 2008'de [[Microsoft Windows]] sürümü yayımlanmış; daha sonra [[Linux]], [[macOS]], [[iOS]] ve [[Android (işletim sistemi)|Android]] sürümleri de geliştirilmiştir.<ref name="releasedate">{{Web kaynağı | url = http://googleblog.blogspot.com/2008/09/fresh-take-on-browser.html | başlık = A fresh take on the browser | erişimtarihi =1 Eylül 2008-09-01 | çalışma = Google Blog | tarih =1 Eylül 2008-09-01 | yazar = Pichai, Sundar | yardımcı yazarlar = Upson, Linus | arşivurl = http://web.archive.org/web/20151211005447/https://googleblog.blogspot.com/2008/09/fresh-take-on-browser.html | arşivtarihi = 11 Aralık 2015}}</ref><ref name="cnet">{{Web kaynağı | url = http://news.cnet.com/8301-17939_109-10030025-2.html | başlık = Google Chrome update: First screenshot, and live-blog alert | erişimtarihi =2 Eylül 2008-09-02 | yayımcı = [[CNet]] | tarih =1 Eylül 2008-09-01 | arşivengelli = evet}}</ref><ref name="CBC">{{Web kaynağı | url = http://www.cbc.ca/technology/story/2008/09/01/google-browser.html | başlık = Google launches Chrome web browser | erişimtarihi =2 Eylül 2008-09-02 | yıl = 2008 | ay = September | son = Associated Press | arşivurl = http://web.archive.org/web/20100909155404/http://www.cbc.ca:80/technology/story/2008/09/01/google-browser.html | arşivtarihi = 9 Eylül 2010}}</ref>
 
Google, Chrome'un kaynak kodlarının büyük kısmını Chromium adlı açık kaynak projesi kapsamında paylaşır.<ref>[https://chromium.googlesource.com/chromium/src/+/master/docs/chromium_browser_vs_google_chrome.md Google Chrome ile Chromium arasındaki farklar]</ref><ref>[http://arstechnica.com/open-source/news/2008/09/google-unveils-chrome-source-code-and-linux-port.ars Google unveils Chrome source code and Linux port]</ref><ref>[http://dev.chromium.org/developers/how-tos/getting-started ''dev.chromium.org'']</ref> Dahili Adobe Flash Player gibi bazı bileşenlerin kaynak kodları paylaşılmaz. Chrome'un 27. sürümüne dek WebKit layout motoru kullanılıyordu, ancak 28. sürümden itibaren iOS dışındaki tüm platformlarda WebKit motorunun bir çatallaması olan Blink motoruna geçilmiştir.
28. satır:
Google'ın CEO'su Eric Schmidt Google Chrome' un çıkışından 6 yıl önce bağımsız bir tarayıcı yapma fikrine karşıydı. Google'ın küçük bir şirket olduğunu düşünüyor ve bu fikrin şirketi zedelemesini istemiyordu. Ancak şirket kurucuları Sergey Brin ve Larry Page birkaç [[Mozilla Firefox]] geliştiricisini işe alarak beta sürümünün oluşmasını sağladılar.
=== Duyurular ===
Orijinal duyuru tarihi 3 Eylül 2008 olan bu yeni tarayıcının özelliklerini ve nedenini açıklayan, Scott McCloud tarafından oluşturulan karikatür gazetecilere ve bloglara gönderilmiştir.<ref name="mccloud">{{Web kaynağı | url = http://smccloud.livejournal.com/15488.html | başlık = Surprise! | erişimtarihi =1 Eylül 2008-09-01 | çalışma = [[Google Blogoscoped]] | tarih =1 Eylül 2008-09-01 | yazar = Scott McCloud | arşivurl = http://web.archive.org/web/20151106172209/http://smccloud.livejournal.com/15488.html | arşivtarihi = 6 Kasım 2015}}</ref> Avrupa için hazırlanan kopyalar Philipp Lenssen'nin [[Google Blogoscoped]]'da yer almıştır<ref name="lenssen">{{Web kaynağı | url = http://blogoscoped.com/archive/2008-09-01-n47.html | başlık = Google Chrome, Google’s Browser Project | erişimtarihi =1 Eylül 2008-09-01 | tarih =1 Eylül 2008-09-01 | yazar = Philipp Lenssen | arşivurl = http://web.archive.org/web/20150624232315/http://blogoscoped.com:80/archive/2008-09-01-n47.html | arşivtarihi = 24 Haziran 2015}}</ref> 38 sayfalık karikatür 1 Eylül 2008 tarihinden itibaren sayfalarında yer almaktadır.<ref name="comic">{{Web kaynağı | url = http://blogoscoped.com/google-chrome/ | başlık = Google on Google Chrome - comic book | erişimtarihi =1 Eylül 2008-09-01 | çalışma = [[Google Blogoscoped]] | tarih =1 Eylül 2008-09-01 | yazar = Philipp Lenssen | arşivurl = http://web.archive.org/web/20150618214149/http://blogoscoped.com:80/google-chrome/ | arşivtarihi = 18 Haziran 2015}}</ref> Hemen ardında Google, [[Google Books]] adıyla karikatürleri kendi sitesinde yayınlamaya başladı.<ref name="chrome-comic">{{Web kaynağı | url = http://www.google.com/googlebooks/chrome/ | başlık = Google Chrome | erişimtarihi =2 Eylül 2008-09-02 | çalışma = [[Google Books]] | tarih =1 Eylül 2008-09-01 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20151117075518/http://www.google.com/googlebooks/chrome/ | arşivtarihi = 17 Kasım 2015}}</ref> Ve resmi blogunda erken duyuru açıklamasıyla birlikte bundan bahsetti.<ref name="chrome-books">{{Web kaynağı | url = http://books.google.com/books?id=8UsqHohwwVYC&printsec=frontcover#PPP1,M1 | başlık = Google Chrome By the Google Chrome team, comics adaptation by Scott McCloud | erişimtarihi =1 Eylül 2008-09-01 | çalışma = [[Google Books]] | tarih =1 Eylül 2008-09-01]] | yazar = Scott McCloud and Google Chrome team | arşivurl = http://web.archive.org/web/20151126115018/https://books.google.com/books?id=8UsqHohwwVYC&printsec=frontcover | arşivtarihi = 26 Kasım 2015}}</ref>
 
=== Beta sürümü ===
[[Microsoft Windows]] için Beta sürüm 2 Eylül 2008'de, 43 dilde kullanıma sunuldu. Google, diğer işletim sistemleri için de uygulamanın kısa zamanda tamamlanacağını ifade etmektedir.
 
3 Eylül'de, [[Slashdot]] haberlerinde;<ref>{{Kaynak| http://yro.slashdot.org/article.pl?sid=08/09/03/0247205 | başlık=Reading Google Chrome's Fine Print | publisher=[[Slashdot]] | erişimtarihi=3 Eylül 2008-09-03}}</ref> beta sürümdeki hizmet koşulları metninde yer alan bir pasaja dikkat çekildi. Buna göre hizmet koşulları kabul edildiğinde, Google'ye bütün içerikleri Chrome aracılığıyla elde edebileceği bir lisans sağlanmış oluyordu.<ref>"By submitting, posting or displaying the content you give Google a perpetual, irrevocable, worldwide,kamil, royalty-free, and non-exclusive license to reproduce, adapt, modify, translate, publish, publicly perform, publicly display and distribute any content which you submit, post or display on or through, the services." {{Kaynak| url=http://tapthehive.com/discuss/This_Post_Not_Made_In_Chrome_Google_s_EULA_Sucks | başlık=Google's EULA Sucks | publisher=tapthehive.com | erişimtarihi-2008-09-03}}</ref> Söz konusu metin genel Google hizmet koşullarından alınmıştı.<ref>[https://www.google.com/accounts/TOS?hl=en Google Terms of Service]</ref> ''[[The Register]]'' metni "Özlük haklarınız yanacak." şeklinde özetledi.<ref>[http://www.theregister.co.uk/2008/09/03/google_chrome_eula_sucks/ Burned by Chrome]</ref> Aynı gün, Google kullanılan metnin diğer Google ürünlerinden alındığını belirterek eleştirileri yanıtladı ve söz konusu pasajı hizmet koşullarından kaldırdı.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.google.com/chrome/eula.html?hl=en | başlık = Google Chrome Terms of Service (English) | erişimtarihi =4 Eylül 2008-09-04 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20120522233536/https://www.google.com/chrome/eula.html?hl=en | arşivtarihi = 22 Mayıs 2012}}</ref> Google ayrıca bu değişikliğin daha önce Google Chrome kullanmaya başlayanlar içinde geçerli olduğunu ekledi.<ref name=license-change>{{Kaynak| başlık=Google Amends Chrome License Agreement After Objections | url=http://www.pcworld.com/businesscenter/article/150637/google_amends_chrome_license_agreement_after_objections.html | publisher=[[PC World (magazine)|PC World]] | tarih=3 Eylül 2008-09-03 | erişimtarihi=3 Eylül 2008-09-03}}</ref>
 
Google Chrome'un ilk sürümü [[Acid1]] ve [[Acid2]] testlerinden geçmiştir fakat Acid3 testi uygulanmamıştır; Ne var ki, aldığı puan 78/100, [[Internet Explorer 7]] ve [[Mozilla Firefox|Firefox 3]]'ten daha yüksektir. Ayrıca Acid3 testini birkaç defa tekrarlandığında 76-79/100 arası farklı sonuçlar veren ilk tarayıcıdır.<ref name="acid">
{{Web kaynağı | url = http://news.cnet.com/8301-17939_109-10030962-2.html | başlık = Chrome tops IE, Firefox in Acid3 test | erişimtarihi =3 2008-09-03Eylül 2008| yayımcı = CNET News | tarih =2 2008-09-02Eylül 2008| ilk = Harrison | son = Hoffman | arşivurl = http://web.archive.org/web/20121215051842/http://news.cnet.com/8301-17939_109-10030962-2.html | arşivtarihi = 15 Aralık 2012}}
</ref>
 
45. satır:
Chrome periyodik olarak iki adet karalisteyi ([[phishing]] ve [[malware]]) güncellemektedir. Ve kullanıcılar zararlı siteleri ziyaret etmeyi denediklerinde onları uyarır. Bu hizmet diğer kullanıcılar tarafından, "Google Safe Browsing API" adıyla anılan kamuya açık alan vasıtasıyla kullanılabilmektedir. Bu listelerin oluşturulma sürecinde Google ayrıca, zararlı yazılım uygulamaları bulunduran site sahiplerinin listesini bildirmektedir.<ref name="chrome-comic"/>
 
Chrome'daki her [[sekme]]nin bir oyun alanıyla (''sandbox'') sınırlanmış kendine ait bir süreci vardır; böylece "kötü niyetli yazılımların kendini yüklemesinin" ve "bir sekmede olanların diğer sekmeyi etkilemesinin" önüne geçilmiş olur. En düşük yetki ilkesi gereğince, süreçlerin dosya yazma ve hassas bölgelerden (ör. belgeler, masaüstü) okuma hakları elinden alınmıştır —[[Windows Vista]] üzerinde [[Internet Explorer 7]] tarafından kullanılan "Güvenli Kip"te olduğu gibi. ''Sandbox Takımı'' "mevcut olan bu süreç sınırlandırmasını alıp bir hapishaneye çevirdiklerini" söylüyor<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.gamesforthebrain.com/google-chrome/26 | başlık = Google Chrome | erişimtarihi =3 2008-09-03Eylül 2008| tarih =1 2008-09-01Eylül 2008| yazar = Google | arşivengelli = evet}}</ref>. Örneğin, bir sekmede çalışan kötü niyetli bir yazılım kredi kartı numaralarını sezemez, fare ile etkileşime geçemez, "Windows'a açılışta bir programı çalıştırmasını" söyleyemez ve sekme kapatılır kapatılmaz sonlandırılır. Bu, iki katmanlı (''kullanıcı'' ve ''oyun alanı'') güvenliğin olduğu ve ''oyun alanı''nın yalnızca ''kullanıcı'' tarafından başlatılan isteklere cevap verebildiği basit bir bilgisayar güvenlik modelini şart koşar.
 
[[Adobe Flash Player]] gibi [[Plug-in|eklentiler]] sekmelerden farklı olarak yapılanmıştır, kendi oyun alanlarına (''sandbox'') sahip değildirler. Eklentiler genellikle tarayıcının genel seviyesinin üzerinde bir güvenliğe ihtiyaç duyar. Eklentiler saldırıların etkilerini azaltmak için, belli bir iletişim içerisinde sekme dahilinde düşük öncelikli ayrı işlemler olarak çalışırlar. Fakat eklentilerin en düşük öncelik prensibine uygulayabilmesi için bu [[yazılım mimarisi]] içinde çalışabilecek şekilde düzenlenmesi gerekir..<ref name="chrome-comic"/>
 
Chrome ''[[Netscape Plugin Application Programming Interface]]'' 'i (NPAPI) desteklemekte<ref>{{Web kaynağı | url = http://wearechrome.com/index.php?topic=15.0 | başlık = Chrome Supports NPAPI (Netscape Plugin Application Programming Interface) | erişimtarihi =3 2008-09-03Eylül 2008| yayımcı = Wearechrome.com | arşivurl = http://web.archive.org/web/20090903061042/http://wearechrome.com:80/index.php?topic=15.0 | arşivtarihi = 3 Eylül 2009}}</ref><ref name="gears-faq-activex">[http://gears.google.com/chrome/intl/en/webmasters-faq.html#activex Google Chrome FAQ for web developers]</ref>, ancak gömülü [[ActiveX]] kontrollerini desteklememektedir.<ref name="gears-faq-activex" />
 
Java 6.10 uygulamalarını desteklemektedir.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.java.com/en/download/faq/chrome.xml | başlık = Java and Google Chrome | erişimtarihi =6 2008-09-06Eylül 2008| yayımcı = Java.com | arşivurl = http://web.archive.org/web/20151224002859/http://java.com/en/download/faq/chrome.xml | arşivtarihi = 24 Aralık 2015}}</ref>
 
Chrome; özel tarama özelliği olan ''Incognito'' mod desteği sağlamaktadır. Bu özellik tarayıcının herhangi bir tarih tarama bilgisi [[HTTP cookie|cookies]] depolamaksızın web sitelerini ziyaret etmesini sağlar. Bu özel tarama özelliği Apple Safari ve [[Internet Explorer 8]]'in son beta versiyonundaki ile benzerdir.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.google.com/support/chrome/bin/answer.py?answer=95464&hl=en | başlık = Explore Google Chrome Features: Incognito Mode | erişimtarihi =4 2008-09-04Eylül 2008| tarih =2 2008-09-02Eylül 2008| arşivurl = http://web.archive.org/web/20111128105826/http://www.google.com/support/chrome/bin/answer.py?hl=en&answer=95464 | arşivtarihi = 28 Kasım 2011}}</ref>
 
[[Dosya:Google Chrome Acid3 test sonucu.png|thumb|250px|Google Chrome 4'ün Acid3 test sonucu.]]
67. satır:
 
== Değerlendirme ==
The [[Daily Telegraph]]'dan Matthew Moore, programı ilk inceleyenlerden biri olarak şu değerlendirmeyi yapmıştır: "Google Chrome göz alıcı, hızlı ve etkileyici yeni özelliklere sahip fakat henüz Microsoft'u tehdit eden bir rakip değil."<ref>{{Haber kaynağı|first=Matthew |last=Moore |başlık=Google Chrome browser: Review of reviews |url=http://www.telegraph.co.uk/connected/main.jhtml?xml=/connected/2008/09/03/dlchrome103.xml |erişimtarihi=2008-09-044 Eylül 2008|tarih=2008-09-022 Eylül 2008|work=Daily Telegraph |publisher=Telegraph Media Group}}</ref>
 
Microsoft'dan yapılan açıklama: "Chrome tarafından gelen tehdit önemsenmemektedir" ve "pek çok insanın [[Internet Explorer 8]]'i kabulleneceklerini tahmin etmekteyiz."<ref name="ap">[http://ap.google.com/article/ALeqM5hHvkt5UkooUX1otx8ROBM0k-5VcQD92UV6MG0 The Associated Press: Google polishes product line with Chrome browser]</ref> [[Opera Software]]: "Chrome, en büyük uygulama platformu olarak Web'i güçlendirecektir."<ref name="ap" /> Mozilla ise Chrome'un web tarayıcı pazarına girmesinin sürpriz olmadığını ve Chrome'un Firefox'un rakibi olma gibi bir hedefi olmadığını belirtmektedir. Dahası bu durumun Google'ın, Firefox'u finanse etmesinde etkili olmaması gerektiğini söylemektedir.<ref>[http://john.jubjubs.net/2008/09/01/thoughts-on-chrome-more/ John's Blog, Thoughts on Chrome & More]</ref><ref>[http://www.pcpro.co.uk/news/222147/mozilla-google-is-not-trying-to-kill-us.html PC Pro: News: Mozilla: Google's not trying to kill us]</ref>
74. satır:
 
=== Gizlilik ===
Kullanıcılar, Chrome içinde veri toplaması konusunda (privacy) seslerini yükseltmektedir. Omnibar's auto-suggest özelliği, girilen anahtar sözcükleri Google'a veri olarak göndermektedir. Google yaptığı açıklamada, gönderilen verilerin yaklaşık %2'nin bilgisayarın IP adresleriyle birlikte depolandığını açıklamıştır. Google ayrıca, kullanıcıların auto-suggest özelliğini kapatmayı ya da kimlik saklamayı ([[Incognito]]) tercih edebileceklerini ifade etmektedir.<ref>{{Web kaynağı | url = http://news.cnet.com/8301-13860_3-10031661-56.html?tag=txt | başlık = Google's Omnibox could be Pandora's box | erişimtarihi =4 2008-09-04Eylül 2008| tarih =3 2008-09-03Eylül 2008| arşivengelli = evet}}</ref>
 
=== Güvenlik açıkları ===
Çoklu güvenlik uzmanları, otomatik dosya indirme özelliğinin, Google Chrome ile varsayılan olarak ayarlanmış biçimde gelmesini eleştirmektedir. Bu durumun saldırganlar tarafından kötü amaçlı yazılım yüklemede kolayca kullanılabileceğini tartışmaktalar.<ref>{{Web kaynağı | url = http://blogs.zdnet.com/security/?p=1843 | başlık = Google Chrome vulnerable to carpet-bombing flaw | erişimtarihi =3 2008-09-03Eylül 2008| çalışma = [[ZDNet]] | tarih =2 2008-09-02Eylül 2008| yazar = Ryan Naraine | arşivurl = http://web.archive.org/web/20100227022028/http://blogs.zdnet.com:80/security/?p=1843 | arşivtarihi = 27 Şubat 2010}}</ref>
 
== Kaynakça ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Google_Chrome" sayfasından alınmıştır