Vikipedi

Romanya Devrimi: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
CommonsDelinker (mesaj | katkılar)
Botlar
61.451 değişiklik
Romanian_Revolution_1989_Demonstrators.jpg adlı dosya, P199 tarafından Commons'tan silindiği için kaldırıldı. Gerekçe:per c:Commons:Deletion requests/File:Romanian Revolution 1989 Demonstrators.jpg
Aybeg (mesaj | katkılar)
Devriyeler
47.472 değişiklik
Değişiklik özeti yok
5. satır:
|başlık =
|tarih = 16-25 Aralık 1989
|yer = [[Romanya]]: [[Arad]], [[Braşov]], [[Bükreş]], [[Târgovişte]] ve [[Temeşvar]]
[[Arad]], [[Braşov]], [[Bükreş]], [[Târgovişte]] ve [[Temeşvar]]
|bölge =
|sebep =
|sonuç = Komünist Romanya'nın Çöküşüçöküşü; Nikolay ve Elena Çavuşesku'nun idam edilmesi
|coğrafi_değişiklikler =
|savaşan1 =
Satır 26 ⟶ 25:
}}
 
'''Romanya Devrimi''', [[Aralık]] [[1989]]'da [[Romanya]] devlet başkanı [[Nicolae Ceauşescu]]'nun iktidardan indirilmesi için halk ve [[RomenRumen Ordusu]]ordusu tarafından gerçekleştirilen devrimdir. Romanya, [[Doğu Bloku]]ndaki sosyalist rejimlerin yıkıldığı sırada iktidarın kanlı bir yöntemle değiştiği tek ülke oldu.
 
== Devrim öncesi koşullar ==
{{Romanya tarihi}}
1965'ten beri RomanyanınRomanya'nın lideri olan Nicolae Ceauşescu'nun iktisadi ve kalkınma politikalarının Romanya'nın kaynaklarını zorlayarak uygulatılması ülkede yaygın bir kıtlığa ve yoksulluğun artışına neden oldu. 1970'lerdeki kötü mali yönetim ve yanlış yatırım kararları sonucu Romanya'nın dış borcu çok yüksek boyutlara ulaştı. Bu borcun kısa bir sürede kapatılması için yapılan kemer sıkma politikaları (gıda maddelerinin karneye bağlanması, evlerin 14° den fazla ısıtılmasının yasaklanması), 1982'den itibaren ülkenin tarım ve sanayi ürünlerinin büyük bölümünün ihraç edilmeye başlanması, Parlamento Sarayı gibi debdebeli ve gereksiz inşaat projeleri ve 13,000 köyden 6,000'inin boşaltılıp yıkılması ve burada yaşayanların yeni kurulan apartmanlara yerleştirilmesi kararı hoşnutsuzluğu doruğa çıkardı.
 
Nicolae Ceauşescu, 1980'lerde parti ve hükümet üzerindeki sıkı denetimini sürdürmek için katı politikalar izlemeye başladı. 1988'de [[Sovyetler Birliği]]'nde uygulamaya konan açıklık ([[glasnost]]) ve yeniden yapılanma ([[perestroyka]]) politikası Romanya'da benimsenmedi. SSCB'de uygulamaya konan bu politikaların SSCB'nin güdümündeki diğer [[Doğu Bloku]] ülkelerinde neden olduğu reform dalgasından sonra muhalefete karşı izlenen baskıcı tutum daha da sertleşti.
Satır 46 ⟶ 45:
== Ceauşescu'nun devrilişi ==
 
Ceauşescu'nun duruma egemen görünüyor olmasına rağmen ayaklanmalar kısa sürede [[Bükreş]]'e sıçradı; 21 Aralık'ta Ceauşescu'nun Bükreş'te yaptığı konuşma sırasında dinleyiclerindinleyicilerin tepki göstermesi, Ceauşescu'nun iktidarını kaybettiğinin en açık belirtisi oldu. 21-22 Aralık gecesi yer yer ordu birliklerinin de desteklediği ayaklanmacılarla Ceauşescu'nun emrindeki gizli polis gücü [[Securitate]] arasında şiddetli sokak çatışmaları yaşandı. Ardından tüm Ceauşescu karşıtları, yayın binaları, kamu kuruluşlarını ve polis karakollarını ele geçirdi. Bu nedenle devlet kurumları görevlerini tam yapamaz hale geldi ve devlet televizyonu [[Televiziunea Română|TVR]]'nin sık sık yayınları kesildi. [[22 Aralık]]'ta ayaklanmalar bütün ülkeye yayılınca ordu birlikleri tamamen ayaklanmacıların safına geçti, böylece Ceauşescu rejimi çöktü.
 
Aynı gün Ceauşescu ve karısı Elena bir helikoptere binerek Bükreş'ten kaçtılarsa da çok geçmeden yakalandılar. Bükreş'in kuzeybatısındaki Târgovişte'de bir kışlada tutulan Ceauşescu ve karısı, [[25 Aralık]] [[1989]]'da, yaklaşık bir saat süren yargılamanın ardından kitle katliamı, [[yolsuzluk]], görevi kötüye kullanma, [[vatana ihanet]] ve kamu malını zimmetlerine geçirme suçlarından idama mahkûm edildiler. Aynı gün içinde kurşuna dizilerek idam edildiler.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Romanya_Devrimi" sayfasından alınmıştır