Nasreddin Hoca: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Nanahuatl (mesaj | katkılar)
→‎Türk dünyası: "çoğu" Özbek ile aynı, kim bunlar?
Nanahuatl (mesaj | katkılar)
k →‎Gerçek kişiliği: "yakın tarih" sakınılacak bir kelime, daha subjektif bir kelime tercih edilebilir
104. satır:
== Kişiliği ==
=== Gerçek kişiliği ===
Nasreddin Hoca'nın doğum yeri yakın tarihe kadarönceleri net olarak bilinmemekteydi. Başta [[İbrahim Hakkı Konyalı]] tarafından olmak üzere [[Akşehir]]'e bağlı Sivrice köyünde doğduğuna dair iddialar öne sürülse de<ref>{{web kaynağı|başlık=Akşehir'den Sivrihisar'a Açıklama|url=http://www.aksehir.bel.tr/portal/index.php/aksehir/aksehir-haberler/958-aksehirden-sivrihisara-aciklama|yayıncı=aksehir.bel.tr|erişimtarihi=29 Ağustos 2016|arşivurl=https://archive.is/pTcnQ|arşivtarihi=29 Ağustos 2016|tarih=26 Nisan 2013}}</ref> [[Sivrihisar]]'ın [[Nasreddinhoca, Sivrihisar|Hortu]] köyünde doğduğu kabul edilmekteydi.{{sfn|Sakaoğlu|Alptekin|2014|p=58}} Yapılan son araştırmalarla Nasreddin Hoca'nın Hortu'da doğduğu kesinleşmiştir.<ref name=snhaayboç/><ref>{{web kaynağı|başlık=Nasreddin Hoca'nın Evi - Eskişehir|url=http://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/genel/gezilecekyer/nasreddin-hocanin-evi|yayıncı=kulturportali.gov.tr|erişimtarihi=20 Ağustos 2016|arşivurl=https://archive.is/W11EW|arşivtarihi=20 Ağustos 2016|tarih=1 Ocak 2013}}</ref> Doğum tarihi tam olarak bilinemese de dönemin Sivrihisar Müftüsü Hasan Efendi'nin ''Mecmûâ-i Maârif'' adlı eserinde yer alan eski sicilden aktarılmış bilgilere göre 1208 yılında Abdullah ve Sıdıka çiftinin oğlu olarak doğmuştur.{{sfn|Sakaoğlu|Alptekin|2014|p=58}}<ref>{{dergi kaynağı|başlık=Nasrettin Hoca 780 yaşında|dergi=Türk Hava Yolları Magazin|yıl=1988|ay=Kasım|sayfalar=26-27|yer=İstanbul}}</ref><ref>{{web kaynağı|başlık=Nasreddin Hoca|url=http://www.eskisehirkulturturizm.gov.tr/TR,150030/nasreddin-hoca.html|yayıncı=eskisehirkulturturizm.gov.tr|erişimtarihi=4 Eylül 2016|arşivurl=https://archive.is/wDv0o|arşivtarihi=4 Eylül 2016}}</ref> Nasreddin Hoca temel eğitimini köy imamı olan babasından alarak medrese öğrenimi için Sivrihisar'da bulunmuş, babasının ölümü üzerine Hortu'ya dönerek ondan kalan köy imamlığı görevini üstlenmiştir.{{sfn|Gölpınarlı|1961|p=10}}<ref name=nhfty>{{dergi kaynağı|soyadı=Özcan|ad=Hüseyin|başlık=Nasreddin Hoca Fıkralarının Tasavvufi Yönü|dergi=Eski Yeni|yıl=2013|ay=Temmuz|sayı=53|sayfalar=29-34|yayıncı=Eskişehir Valiliği Yayınları|issn=1309-1956}}</ref>
[[Dosya:Silsilenâme, Tabibzâde Mehmed Şükrü.jpg|250px|küçükresim|Nasreddin Hoca'nın [[Nakşibendilik]] yoluna mensup olduğunu gösteren [[Tabibzâde Mehmed Şükrü]]'nün ''Silsilenâme-i Aliyye-i Meşâyih-i Sûfiyye'' adlı eserindeki hatalı silsilenâme.]]
[[Anadolu Selçuklu Devleti]]'nin siyasi karışıklıklar içerisinde olduğu zaman diliminde yaşayan<ref name=nhfmsk>{{kitap kaynağı|soyadı=Koz|ad=Mehmet Sabri|başlık=Nasreddin Hoca'dan Fıkralar|yayıncı=Eren Basımevi|yer=İstanbul|sayfalar=7-9}}</ref>{{sfn|Arslan|Paçacıoğlu|1996|p=4}} Nasreddin Hoca'nın döneminde [[Muhyiddin İbnü'l-Arabî]], [[Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî]], [[Hacı Bektaş-ı Veli]], [[Yunus Emre]] gibi isimlerin etkisiyle tasavvufi düşünce ve tarikatların etkinliği artmaya başlamıştır.<ref name=nhştsü>{{dergi kaynağı|soyadı=Şimşek|ad=Selami|başlık=Nasreddin Hoca'nın Şeyhi, Tarîkatı ve Silsilesi Üzerine|dergi=Eski Yeni|yıl=2012|ay=Eylül|sayı=43|sayfalar=56-62|yayıncı=Eskişehir Valiliği Yayınları|issn=1309-1956}}</ref> Bu ortamda ''Mecmûâ-i Maârif''{{'}}e göre 1237 ya da 1238 yılında ardında köy imamlığı yapması için Mehmed adında birisini bırakarak tasavvufi düşüncenin merkezlerinden biri olan Akşehir'e göç eden{{sfn|Gölpınarlı|1961|p=10}}<ref name=nhfty/> Nasreddin Hoca, adının geçtiği en eski belge olan ''[[Saltuknâme]]''{{'}}ye göre [[Mahmûd-ı Hayrânî]]'nin dervişi ve [[Sarı Saltuk]]'un pirdaşı olmuş, Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî ile dostluk kurmuştur.<ref name=pdssnhüs/><ref name=nhştsü/> ''Mecmûâ-i Maârif''{{'}}te ayrıca [[Hacı İbrahim Sultan]]'dan da tasavvufi terbiye aldığı bilgisi yer alsa da{{sfn|Sakaoğlu|Alptekin|2014|p=59}} ikisinin arasında yüz yıllık fark olmasından dolayı bu bilgi tarihî gerçeklerle uyuşmamaktadır.<ref name=nhştsü/> Buna karşılık Nasreddin Hoca'nın Hacı İbrahim Sultan'dan değil, aynı adlı dedesinden eğitim aldığı ihtimali bulunmaktadır.<ref name=nhştsü/> Nasreddin Hoca'nın, şeyhi Hayrânî dolayısıyla [[Mevlevîlik]], [[Yesevîlik]] veya daha zayıf ihtimalle [[Rufâilik]] yoluna mensup olduğu düşünülmektedir.<ref name=nhştsü/> Ayrıca Nasreddin Hoca'nın [[Tabibzâde Mehmed Şükrü]]'nün silsilenâmesine göre [[Nakşibendilik|Nakşibendi]] olduğu belirtilse de bu bilgi de tarihî gerçeklerle uyuşmamaktadır.<ref name=nhştsü/>
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Nasreddin_Hoca" sayfasından alınmıştır