Yekta Uzunoğlu: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Düzeltme yapıldı. |
düzenleme, bilgi, kaynak. |
||
1. satır:
{{Yazar bilgi kutusu|adı = Yekta Uzunoğlu|resim =Yekta_Uzunoğlu_portrait_professionnel.jpg|doğum_tarihi = {{doğum tarihi ve yaşı|1953|05|10|mf=y}}|doğum_yeri = [[Diyarbakır]], [[Türkiye]]|meslek = [[Yazar]] , [[Doktor]] , [[Çevirmen]] , [[Girişimci]]|milliyet = [[Kürtler|Kürt]]}}
[[Dosya:Yekty Uzunoglu s Václavem Havlem.png.jpg|küçükresim|Yekta Uzunoglu, Vaclav Havel ile - 2006]]
Satır 5 ⟶ 4:
== Yaşam öyküsü ==
1953 yılında Silvan'da doğdu. 13 yaşında Silvan'dan ayrıldı. 1971'de Fransızca öğrenmek amacıyla [[Paris]]'e; ardından tıp eğitimi için [[Prag]]'a gitti. 1972-1979 yılları arasında Kürt aydını Kamuran Ali Bedirhan'dan aldığı bursla [[Charles Üniversitesi|Karl Üniversitesi]]'nde tıp eğitimi aldı.
Öğrenimi sırasında Çekoslovakya'nın [[Varşova Paktı|Varşova paktı]] orduları tarafından işgaline karşı yapılan direnişlerde yer aldı.<ref name=":0" /> Ülkedeki [[Gustáv Husák]] stalinist rejiminin, [[Saddam Hüseyin]] karşıtı Iraklı Kürt öğrencileri Irak'a teslim etmeye başlaması üzerine, bugün [[Kürdistan Özgür Yaşam Partisi]]'nin" (Kürtçe "Partiya Jiyana Azad a Kurdistanê"'nin kısaltması olan [[PJAK]] adıyla bilinir) lideri olan Hecî Ehmedî ile birlikte, 1975 yılında [[Prag]]'daki İsveç Büyükelçiliği'ni basarak büyükelçilik binasında yapılan açlık grevini organize etti. 1976'da [[Prag]]'da ''Ararat'' adlı yayınevini gizli ve illegal olarak kurdu. Avrupa'da Kürtçe yayın yapan ilk yayınevi olan{{fact}} Ararat aracılığıyla kendisinin yazılarını ve dil bilimci Joyce Blau'nun çalışmalarını farklı dillerde yayınladı.<ref>https://pirtukweje.wordpress.com/2017/06/02/dr-yekta-uzunoglu-kimdir/</ref> "Kürtler'de Sevgi", "Kürtler'in Vatanı", "Kürtler'in Efsanesi" adlı kitapları 1976-1979 arasında bu yayınevinde yaymlandı. Çekoslovak aydınların oluşturduğu [[77 Bildirgesi]] (Harta 77) adlı komünizm karşıtı sivil muhalif insiyatifin içinde yer aldı.
Siyasi faaliyetlerinden ötürü 1979'da Çekoslovakya'dan sınırdışı edildi ve Fransa'ya gitti. Pasteur Enstitüsü'nden aldığı bursla iç hastalıkları ihtisası yapmak üzere Paris'e yerleşti.{{fact}} 1971 yılında kurulmuş olan [[Sınır Tanımayan Doktorlar|Sınır Tanımayan Doktorlar Örgütü]]'ne katıldı ve ihtisasını bırakarak o dönemde [[İran İslam Cumhuriyeti]]'ne karşı ayaklanan İran Kürtlerine yardımda bulunma amacıyla İran'a gitti, bir çok sahra hastanesinin kurulmasında öncülük etti.
[[Türkiye|Türkiye Cumhuriyeti]] vatandaşıdır. Kendi ulusunun mensuplarına yönelik sunduğu insani hizmetleri ve insan hakları savunuculuğundan dolayı 1981'de Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığından atılır. [[Almanya]]'da siyasi sığınmacı statüsünü alır. 1983'de [[Paris Kürt Enstitüsü|Paris Kürt Enstitüsü]]'nün (Institut Kurde de Paris) kurucularından biri olur. 1983'den 1988'e kadar yöneticiliğini yaptığı Bonn'daki Kürt Enstitüsü'nü (Kurdisches Institut) de kurar.<ref name=":0" />▼
▲
[[Kadife Devrim|Kadife Devrimi]]'nden sonra Prag'a döndü ve iş hayatına atıldı. 17 ticari şirket kurdu; ülkenin en zengin kişilerinden biri haline geldi.<ref name=nevsal>http://www.milliyet.com.tr/ceklerden-2-milyar-euro-istiyor-magazin-1241789/</ref> Girişimcilik kariyeri 1994 yılında uğradığı bir silahlı saldırının ardından sona erdi. İddiasına göre bazı Çek ve Türk yetkililerin Türkiye’de enerji sektöründe yatırım yapma girişiminden rahatsız olması üzerine gerçekleşen saldırının ardından tutuklandı. Şantaj, alıkoyma, işkence, cinayet hazırlığı suçlamalarıyla 1994-1997 yılları arasında tutuklu kaldı.<ref>http://yektauzunoglu.com/tr/2017/06/05/kelepcelenen-eller/</ref> 13 yıllık hukük mücadelesinin ardından aklandı. Açtığı tazminat davaları sonucunda Çek hukuk tarihindeki en yüksek tazminatı aldı.
Uzunoğlu, 28 Nisan 2017'de "devam eden bir duruşmaya katılmama" gerekçesiyle Prag'daki evinde tutuklanmış; ancak ertesi günü serbest bırakılmıştır. Çek Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi 13 Şubat 2018 tarinde prof. JUDr. Jan Filip CSc. başkanlığında toplanarak III. 1920S 1920/17 numaralı kararıyla
▲Çek Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi 13 Şubat 2018 tarinde prof. JUDr. Jan Filip CSc. başkanlığında toplanarak III. 1920S 1920/17 numaralı kararıyla Yekta Uzunoğlu'nun 28 Nisan 2017'de tutuklanmasının anayasaya aykırı olduğunu karara bağladı <ref>https://www.usoud.cz/program-jednani-soudu/iii-us-192017/</ref> <span dir="rtl" lang="ku" contenteditable="false"></span>
== Yayınlanmış eserleri ==
==== Kürtçe'ye çeviriler ====
*
*
▲* Karel Čapek: RUR, Bílá nemoc, Matka - Çek Yazarı Karel Čapek'ten Kürtçeye tercüme edilmiş kitaplar : R.U.R., Beyza yara, Ana,Tarih 1974
* Hazreti Luka'nın İncili, Kürtçe'ye tercüme ve yayın, 1985
▲* Molière: "Zevaca bê dil". yazar Molière'in " Gönülsüz evlilik" eserinin Kürtçe tercümesi ,1979
* Hazreti
*
==== Kitaplar ====
*
* '''Kurdische Alphabet''' - "Kürtçe Alfabe". Yekta Geylani adıyla. Bonn, 1982
▲* Yekta Uzunoglu: Láska u Kurdů; Země Kurdů; Legenda o Kurdech - " Kürtler'de Sevgi", "Kürtler'in Vatanı", "Kürtler'in efsanesi" adlı 3 kitap 1976-1979 yılları arasında Dr.Yekta Uzunoğlu'nun Çekoslovakya'daki illegal yayınevi olan ARARAT Yayınevi'nden yayınlanmıştır, şu anda Çek Çumhuriyeti Libri Prohibiti kütüphanesinde yer almaktadırlar.
*'''
* '''Kurdische Volksdichtung''' - "Kürtlerde Halk Edebiyatı". Yekta Geylani adıyla. Fransız papaz ve Kürdoloji uzmanı Thomas Bois'ın eserinin Fransızca'dan Almaca'ya çevirisi. Bonn, 1986
*
*
* '''Ein Kurde im Mahlwerk des Übergangs'''. Ein Bericht aus Tschechien, 2007 ▼
▲* Yekta Uzunoglu: Kurdská přísloví - "Kürtçe Atasözleri" , Çekçe ,kendi yayınevi olan Meridian Yayınevi'nden yayınladı, Prag 1993 , (Ceylan derisi üzerine bastırılıp yayınlandı)
▲* Ein Kurde im Mahlwerk des Übergangs. Ein Bericht aus Tschechien, 2007
* '''Ekonomické perspektivy'''- "Çek Ekonomisinin Perspektifleri". Vaclav Klaus ve diğer siyasetçilerle birlikte yazdı. Kendi yayınevi olan Meridian Yayınevi'nden yayınladı, Prag 1993
▲* Yekta Uzunoglu: Výpověď - "İFADE" , Çekçe, Akropolis yayınevi, Prag 2008
*
▲* Ahmet Arif - 33 kurşun - Çekçe'ye çeviri ve yayınlanması , 2014
==Kaynakça==
|