[[Dosya:Roman Empire with dioceses in 400 AD.png|thumb|right|280px|MS 400 civârında Roma İmp.’nun diokisleri. Her diokis, birkaç Roma eyâletinden oluşuyordu.]]
[[Roma İmparatorluğu]]’nun son zamanlarındaki idârî teşkilatlanmasında daha çok alt birimlere ayrılan eyâletlerin yönetimi için diokisler kuruldu. Romalıların dili Latince'ye ''dioecesis'' kelimesi Yunanca ''διοίκησις'' (diokisis) kelimesinden geçmiştir ve “idâre” anlamına gelir. 4. yy.’dayüzyılda İmparatorluk’un [[Hristiyanlık|Hristiyanlığı]] resmî din olarak benimsemesi ile birlikte idârî teşkilatın yöneticileri yanında kilise teşkilâtının yöneticilerinin makamları da devlet tarafından yetkilendirilmiş duruma geldi. Resmî kilise teşkilatı, Roma’nın idârî teşkilâtına paralel bir yapı olarak kuruldu. İdârenin ve kilisenin sorumluluk alanları çoğu durumda çakışıyordu.
5. yy’dayüzyılda Batı Roma’nın çöküşü ile birlikte, piskoposlar, toplumsal alanda, Roma vâlilerinin bıraktığı boşluğu da doldurdular. Doğu Roma’da ise buna benzer bir gelişme yaşandı. [[Bizans İmparatorluğu]], Roma’nın idârî teşkilatlanmasını büyük ölçüde ilgâ etti. Günümüzde de birçok piskoposun, piskoposluk alanı (diokisi), Roma’nın diokislerinin yaklaşık coğrâfî alanıyla çakışıktır.<ref>Bruce Eagles; “[https://www.cambridge.org/core/journals/britannia/article/britons-and-saxons-on-the-eastern-boundary-of-the-civitas-durotrigum/1AB69DA389AB70E1D0878EC156231544 Britons and Saxons on the Eastern Boundary of the Civitas Durotrigum]” (2004); ''Britannia'', c. 35, s. 234</ref><ref>Edith Mary Wightman; ''Gallia Belgica''; [https://books.google.com.tr/books?id=aEyS54uSj88C&pg=PA26#v=onepage&q&f=false s. 26]; University of California Press: 1985</ref>
