Marksizm: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
düzeltme AWB ile
düzeltme AWB ile
19. satır:
Siyasi ve yazın alanındaki faaliyetlerini [[Birleşik Krallık]]'ta sürdürürler. 1883 yılında Marx'ın ölümü üzerine Engels, Marx'ın yazmış olduğu eserlerin editörlüğü ve çevirmenliğini yapmak durumunda kalır. Bu dönemde kendisi de başta [[Ailenin, Özel Mülkiyetin ve Devletin Kökeni]] olmak üzere çeşitli eserler kaleme alır.
 
=== 19. yüzyıl ===
Marksizm, 19. yüzyılda kendi açılarından zirveye ulaşmış olan üç düşünsel kaynaktan beslenmiştir: İngiliz ekonomi-politiği, Alman felsefesi ve Fransız ütopik sosyalizmi. Bu üç bileşen, Marx ve Engels tarafından yoğun bir entelektüel ve siyasal eleştiriden geçirilerek eşit ve özgür bir insanlık ütopyasının yaşama geçirilmesinin teorisi ve pratiği olarak Marksizm'de erimiş ve dönüştürülmüştür.
 
Marksizm fikirleri [[Avrupa]] kıtasındaki [[1848 Devrimleri]]yle ayaklanan işçi sınıfı hareketinin içine doğar. Özellikle aydınlar, düşünürler ve siyasetçiler arasında bilinir hale gelse de emekçiler arasında geniş bir etkiye derhal sahip olmaz. [[Birinci Enternasyonal]] örgütlenmesiyle bilinir hale gelen Marksizm, [[Paris Komünü]] gibi ayaklanmaları etkilese de belirleyici ideoloji olmayacaktır. Kısa ömürlü de olsa Paris Komünü deneyimini selamlayan Marx ve Engels yaptıkları eleştirilerle süreci değerlendirerek bu deneyimi işçi sınıfının ilk özgün devrimci hükümeti olarak tanımlamışlardır. Bu değerlendimeler Marksizmdeki [[proletarya diktatörlüğü]] ile bütünleşiktir.
 
=== 20. yüzyıl ===
Bu dönemde [[Rus İmparatorluğu]]nda yaşanan [[Şubat Devrimi]] ile çarlık rejiminin devrilmesi ve sonrasında [[Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi]] içindeki [[Lenin]] önderliğindeki [[Bolşevikler]]in [[Ekim Devrimi]] ile iktidarı almalarıyla yeni bir ayrım yaşanır. Bolşevikler özellikle [[I. Dünya Savaşı]] sırasında sosyal demokrat partilerin işçi sınıfı siyaseti aleyhine olacak şekilde ulusal burjuvaziyle ittifak yapmasını eleştirir. Bu yüzden [[II. Enternasyonal]] yerine artık [[III. Enternasyonal]]in gündemde olduğu belirtilerek bu yönde örgütlenme yapılır.
 
[[Marksizm-Leninizm]] bu dönemlerde sık sık gündemde olacak, yaşanan yeni altüst oluşlarda temel referans noktası haline gelecektir. [[II. Dünya Savaşı]]'nın ardından [[Doğu Avrupa]] ülkelerinde kurulan sosyalist rejimler, [[Çin Devrimi]]'nin 1949 yılında başarıya ulaşması ve 1959 yılındaki [[Küba Devrimi]] ile [[Fidel Castro]] önderliğinde iktidarı ele geçiren [[26 Temmuz Hareketi]] sayesinde marksizmden etkilenen siyasi hareketlerin çeşitli ülkelerde başa geçtiği görülür.
 
=== 21. yüzyıl ===
[[Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin dağılması]] ve [[Doğu Bloku]]nun çözülmesiyle beraber marksist ideolojinin yenildiği ve tarihin bu anlamda sonu geldiği iddia edilmiştir.<ref>Bakınız [[Francis Fukuyama]]'nın ''Tarihin Sonu ve Son İnsan'' adlı eseri</ref> Buna rağmen özellikle marksist eğilimli Küba hükümetinin ideolojik etkisinden etkilenerek [[Latin Amerika]]'da birbirinin ardı sıra iktidara gelen marksist eğilimli iktidarların sayısı artmıştır.<ref>Bunlar arasında [[Simón Bolívar]]'a ithafen Bolivarcı Devrim sürecinde olduğu belirtilen [[Hugo Chavez]]li [[Venezuela]], [[Daniel Ortega]]lı [[Nikaragua]], [[Evo Morales]]li [[Bolivya]], [[Rafael Correa]]lı [[Ekvador]] sayılabilir</ref>
 
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Marksizm" sayfasından alınmıştır