Çevresel sinir sistemi: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Teacher0691 (mesaj | katkılar) düzeltme AWB ile |
Teacher0691 (mesaj | katkılar) düzeltme AWB ile |
||
2. satır:
'''Çevresel sinir sistemi''' ('''ÇSS'''), [[beyin]] ve [[omurilik]] haricindeki sinirler ve [[gangliyon]]dan oluşur. ÇSS'nin ana işlevi, [[merkezi sinir sistemi]] ('''MSS''') ile [[organ]] ve [[uzuv]]lar arasındaki iletişimi (bağlantıyı) sağlamaktır. [[Omurga]] ve [[kafatası]] gibi [[kemik]]lerle veya [[kan-beyin bariyeri]] ile korunan MSS'nin aksine ÇSS'nin koruması yoktur. Bu yüzden [[toksin]]ler ve mekaniksel hasarlara maruz kalabilir. Çevresel sinir sistemi, [[somatik sinir sistemi]] ve [[otonom sinir sistemi]]ne ayrılır. Bazı yazılı medyada bunlara [[duyu sistemi]] de dahil edilir. Şekilde mavi ile gösterilenler ÇSS'e ait ana sinirlerdir. Ayrıca ÇSS, [[sinir sistemi]]nin büyük bir bölümünü oluşturur.
Optik (Optic) olarak adlandırılan [[II. kraniyal sinir]] hariç diğer [[kraniyal sinir]]ler ÇSS'nin bir bölümünü oluşturur. İkinci kraniyal sinir, tam bir çevresel sinir değildir, fakat [[Ara beyin|ara beynin]] bir parçasıdır. Kraniyal sinir [[gangliyon]]u MSS'de başlar. Bununla birlikte geri kalan
Sinirleri telefon kablolarına benzetebiliriz. Sinirler vücudumuzdan aldıkları mesajları beyne taşır. Vücudun içinde veya çevrede meydana gelen ve vücutta belirli bir tepkiye sebep olan fiziksel, kimyasal veya biyolojik etkilere [[uyarı]] denir. Uyarılar duyularımızda bulunan özel hücrelerle alınır. Alınan uyarı, sinirlerle merkezi sinir sistemine taşınır. Uyarılar sinir hücrelerinde kimyasal veya elektriksel değişikliğe yol açar. Bu değişikliğe [[uyartı mesajı]] denir. Uyartı mesajı merkezi sinir sistemine iletilir. Mesaj için oluşan cevap [[kas]]lara, [[organ]]lara ve [[salgı bezleri]]ne sinirler ile iletilir. Uyartı mesajı [[beyin]]de değerlendirilir ve uyarıya karşı bir cevap oluşur. Oluşan cevap yine sinirlerle organ veya yapılara iletilerek uyarıya tepki verir.
== Belirli sinirler ve pleksi ==
[[Beyinsapı]]ndan başlayan
I ve II. kraniyal sinirler, sırasıyla beynin önüne ve göz sinir ucu olan [[talamus]]a uzanır ve bu yüzden tam kraniyal sinir olarak dikkate alınmazlar. CN X (10), [[göğüs]] ve [[karın]]daki iç organ duyu bilgisini alırken, CN XI (11), sinirli donatılan [[sternocleidomastoid kas]] ve [[trapezius kas]]larını uyarır. Bunun için, hangisinin başta olduğuna bakmaz.
[[Spinal sinir]]ler, [[omurilik]]ten başlar. [[Vücut]]un diğer işlevlerini kontrol eder. İnsanda 31 çift spinal sinir bulunur: 8 servikal, 12 thoracic, 5 lumbar, 5 sakral ve 1 coccygeal.
23. satır:
===Lumbosakral pleksus (L1-S4)===
[[Lumbar sinirler]], [[sakral sinirler]] ve [[koksigeal sinir]], [[lumbosakral pleksus]]u oluşturur. İlk lumbar siniri, sık sık
* [[Lumbar pleksus]], [[sakral pleksus]] ve [[pudental pleksus]].
| |||