Marksizm-Leninizm: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
düzeltme, yazış şekli: proleterya → proletarya, uluslar arası → uluslararası AWB ile
ülke ismi dz., yazış şekli: uluslar arası → uluslararası AWB ile
63. satır:
| 1948 || [[Dosya:Flag of the Czech Republic.svg|23px]] [[Çekoslovakya Sosyalist Cumhuriyeti]] || [[Klement Gottwald]] || 1990
|-
| 1948 || {{bayraksimge|Kuzey Kore}} [[Kuzey Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti]] || [[Kim İl-sung]] || Halen etkin ([[Juche]])
|-
| 1949 || [[Dosya:Flag of East Germany.svg|23px]] [[Almanya Demokratik Cumhuriyeti]] || [[Wilhelm Pieck]] || 1990
103. satır:
 
===Günümüzde===
Günümüzde Marksizm-Leninizm [[Çin]], [[Kuzey Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti]] (Kuzey Kore), [[Küba]], [[Vietnam]] ve [[Laos]]'daki devlet yönetimlerinin belirleyici ideolojisidir.
 
Bununla birlikte şu an dünyanın ülkesinde faaliyet gösteren birçok silahlı örgüt kendisini Marksist-Leninist olarak tanımlamakta ve bu ilkelerin uygulandığı bir rejim kurmak istemektedir. Bu örgütlere [[Türkiye]]'de faaliyet gösteren [[Devrimci Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi]]<ref>Rodoplu, U., Arnold, J., Ersoy, G. ''Terrorism in Turkey'', {{ing}} Prehospital and Disaster Medicine, 2003, cilt 18, sayı 2, s. 152-160.</ref> ve [[Marksist Leninist Komünist Parti]] <ref>{{Web kaynağı | url = http://www.broadleft.org/tr.htm | title = Leftist Parties of Turkey {{ing}} | publisher = | accessdate = 8 Kasım 2015 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20150216044726/http://www.broadleft.org:80/tr.htm | arşivtarihi = 16 Şubat 2015}}</ref>
113. satır:
1949'da [[Mao Zedong]] önderliğinde gerçekleşen [[Çin Devrimi]]'nin ardından kurulan [[Çin]], Marksist-Leninist temelli yönetim politikalarını benimsemiş ve uygulamıştır. 1970'li yıllara kadar Mao'nun etkisinin yüksek olduğu Çin Halk Cumhuriyeti (bu politikalar [[Maoizm]] olarak anılır), 1980'li yıllarda [[Deng Xiaoping]] yönetiminde devlet kontrolündeki piyasa ekonomisini benimsemiştir.<ref>{{Cite book|url=http://books.google.ca/books?id=mDS0GW7FH_0C&pg=PA179&dq=#v=onepage&q=&f=false |title=China in the Era of Deng Xiaoping {{ing}}|publisher=Books.google.ca |accessdate=25 Ekim 2015}}</ref>
 
[[Çin Halk Cumhuriyeti anayasası]]nın birinci maddesi şöyledir: ''"Çin Halk Cumhuriyeti işçilerin ve köylülerin ittifakı üstünde kurulan ve işçi sınıfı tarafından liderliği yapılan halkın demokratik diktatörlüğü egemenliğinde sosyalist bir devlettir."''<ref>[http://en.people.cn/constitution/constitution.html Constitution of the People's Republic of China], {{ing}} Erişim tarihi: 25 Ekim 2015</ref> Bu madde, devletin Marksist-Leninist terminolojideki işçiler ve köylüler ittifakı üzerinde kurulduğunu ve koruyucusu olarak [[öncü parti]]nin, yani komünist partinin yetkin kılındığını ifade eder.
 
====Kuzey Kore====
{{Ana|Juche}}
[[Dosya:Juche-Tower-2014.jpg|150px|thumb|right|[[Kuzey Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti]]'ndekideki [[Juche Kulesi]]. Önde bulunan heykeldeki üç kişi [[orak, çekiç ve yazı fırçası]] taşımaktadır.]]
[[Kuzey Kore]] yönetimi, 1992 yılında Marksist-Leninist ilkeleri yorumlayarak [[Juche]] adında yeni bir yöntem geliştirmiştir. 1991 yılında [[Sovyetler Birliği'nin dağılması]], ülkeyi büyük sorunlarla karşı karşıya bırakması ve bunu takip eden aylarda [[Amerika Birleşik Devletleri]] öncülüğündeki [[NATO]] üyesi devletler ülkeye uyguladıkları yaptırımları en üst seviyeye çıkarması bu durumda etkili olmuştur.<ref>Sirkeci, Utku Deniz, [http://fraksiyon.org/uche-alyor Juche Ağlıyor], 3 Ocak 2012, Erişim tarihi: 14 Kasım 2015</ref><ref group="not">Sovyetler Birliği ile Kuzey Kore arasındaki ticaret 1988 ile 1992 yılları arasında yarı yarıya düşmüş, 1991 yılında ise deniz yoluyla yürütülen petrol nakliyatında kesintiye gidilmiştir.</ref> Ülke içinde, 1910-1945 arasındaki [[Japon yönetiminde Kore|Japon işgaline]] benzer bir durumun ortaya çıkacağı tartışmaları baş göstermiş ve bu durum ordunun güçlendirilmesi ve kendi kaynaklarıyla ekonomik hayatı sürdürme düşüncelerini ön plana çıkarmıştır.<ref>Gowans, Stephen, [http://haber.sol.org.tr/dunyadan/kuzey-koreyi-anlamak-haberi-49773 Kuzey Kore’yi Anlamak], 12 Kasım 2006, Erişim tarihi: 14 Kasım 2015.</ref> Yapılan tartışmalar sonucu 1996 yılında bu yönteme [[songun]] (önce ordu) adında bir politika dahil edilmiş<ref>Bruce, Cumings, ''North Korea: Another Country'', {{ing}} The New Press 2004, ISBN 978-1-56584-940-2.</ref>, 1998 yılında ise Anayasada değişikliğe giderek "Marksizm-Leninizm" ifadesi yerine "Juche" ifadesi getirilmiştir.<ref>[http://www.globalsecurity.org/military/world/dprk/juche.htm Juche (Self-Reliance or Self-Dependence)], {{ing}} Erişim tarihi: 25 Ekim 2015.</ref><ref group="not">[[Juche]]; Marksizm-Leninizm teorilerini reddeden bir felsefe değil, değişen dünya şartlarında, ülkenin ve sistemin hayatta kalabilmesi için bu teorilerin üzerine geliştirilen ve yorumlanan bir düşünce sistemidir. Teoriye büyük katkılarda bulunan [[Kim İl-sung]] durumu şu şekilde açıklamıştır: ''"Savaş sonrası yıllarda Parti içinde ideolojik cephede verilen başlıca mücadeleler; klikçiliğe karşı ve Parti birliğini güçlendirmek için mücadele, dogmatizme karşı Juche'yi yerleştirmek için mücadele ve modern revizyonizme karşı, Marksizm-Leninizmin arılığını korumak için verilen mücadele idi. Parti birliği ve tutkunluğu için mücadele, Juche'nin yerleştirilmesi çalışmaları olmaksızın düşünülemezdi. Partimiz her zaman Marksizm-Leninizm'in temel ilkelerine sıkı sıkıya sarıldı ve aynı zamanda dogmatizmi reddeden yaratıcı tavra bağlı kaldı, Marksizm-Leninizm'i kendi tarihsel koşullar ve ulusal özelliklerimize uygun olarak uyguladı."'' (Kim İl Sung, Kore Devrimi Üzerine, "Juche ve Devrimci Dayanışma", Teori Yayınları, s. 13-15)</ref>
 
141. satır:
[[Lenin]]'in ölümünden sonra [[Sovyetler Birliği Komünist Partisi]] (SBKP) Genel Sekreteri olan [[Stalin]] de ''"Parti, işçi sınıfının örgütlü müfrezesidir"'' diyerek bu görüşü savunmuştur.<ref name=Stalin />
 
Öncü parti kavramı, [[Kim Jong-il]] tarafından da yorumlanarak [[Juche]] adında doktrinleştirilmiştir. [[Kore İşçi Partisi]]'ne ve onun önderine sadakati gerektiren bu anlayış günümüzde [[Kuzey Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti]]'ndede uygulanmaktadır.<ref>Tahaoğlu, Çiçek, [http://bianet.org/bianet/dunya/132791-juche-felsefesi-ve-kim-ailesi-iktidari#_ftn1 Juche Felsefesi ve Kim Ailesi İktidarı], 20 Eylül 2011, Erişim tarihi: 25 Ekim 2015.</ref><ref group="not">Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti Anayasası 3. madde: ''"KDHC insan odaklı bir dünya görüşü, insan kitlelerinin bağımsızlığı için devrimci bir ideoloji olan Juche fikrine göre yönetilmektedir."'' Ayrıca 5. ve 52. maddede de Juche fikrine yer verilmektedir.</ref>
 
===Emperyalizm===
211. satır:
====Çin Halk Cumhuriyeti'ndeki ulus politikası====
[[Dosya:XVII Congress CPC (foto 3).JPG|150px|thumb|right|[[Çin Komünist Partisi]]'nin 17. Kongresi, 2007]]
[[Çin Halk Cumhuriyeti anayasası]]'nın büyük bir kısmı [[Sovyetler Birliği]]'nin [[1936 Sovyet Anayasası|1936 Anayasası]]'ndan uyarlanmıştır, fakat ulusların kader tayini konusunda aralarında birtakım farklar bulunmaktadır. Çin Anayasası da Sovyet Anayasası'nda olduğu gibi ülkede yaşayan tüm ulusların birbirleriyle eşit olduğunu açıkça belirtir, ancak SSCB Anayasası'nda açık bir şekilde tüm ulusların ayrılma hakkından<ref name=Sovyet /> bahsedilirken Çin Anayasası bunu açıkça yasaklamıştır.<ref>People's Daily Online, [http://en.people.cn/constitution/constitution.html Çin Halk Cumhuriyeti Anayasası], {{ing}} Bölüm 1, Madde 4, Erişim tarihi: 27 Ekim 2015.</ref><ref group="not">[[Çin Anayasası]]'nın Bölüm 1, Madde 4'deki ifade şu şekildedir: ''"Ülkedeki ulusların birliğini bozmak ya da ayrılmaya teşvik edici hareketlerde bulunmak yasaktır."'' Sovyet Anayasası 2. Bölüm, Madde 17'de ise şu ifade yer almaktadır: ''"Her birlik cumhuriyeti, SSCB'den serbestçe ayrılma hakkına sahiptir."''</ref> Bununla birlikte Sovyet Anayasası resmi olarak federal bir sistem oluştururken, Çin Anayasası'nda devletin "çok uluslu üniter bir devlet" olduğu yazmaktadır.
 
==Etkileri==