Hatt-ı hümâyun: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
Değişiklik özeti yok |
||
1. satır:
[[Dosya:Sultan-abdulmecidin-hatti.jpg|küçükresim|250px|Sultan [[Abdülmecid]]'in hatt-ı hümayununda, bazı camilerin tamir edilmesi gerektiği hakkında emir veriliyor.<ref name="tarihvemedeniyet">{{cite web|title=Hatt-ı Hümâyun|url= http://tarihvemedeniyet.org/2009/08/hatt-i-humayun/?nggpage=2 |accessdate=2012-08-29}}</ref> Köşegen içindeki kırmızı el yazısı orijinal mutabakat defterinin sadrazam tarafından özetlenmiş kısmıdır. Bu özette adı geçen yapılar Cuma ve Bayram namazları için hızla yeniden inşa edileceklerdir.]]
'''
Osmanlı devlet düzeni içinde en önemli yazılı buyruklar olan hattı hümayunlar, Osmanlı sülalesinin simgesi olan [[Kırmızı|al]] [[renk]]li keseler içinde taşınır, üç kez öpülüp başa götürüldükten sonra açılarak okunurdu. Bu fermanlar, Padişah tarafından şahsen yazılmış, ancak bir saray katibi tarafından da kopyalanıyordu. Genellikle padişaha, sadrazam veya Osmanlı hükümetinin bir başka memuru tarafından verilen bir belgeye yanıt olarak yazılmışlardır. Bu nedenle, bir dilekçe mektubunun onaylanması veya reddi, bir raporun onaylanması, bir talep için izin verilmesi, bir kararname ile ilgili açıklama veya diğer hükümet belgeleri olabilir. Hatt-ı hümayunlar varolan bir belgeye yanıt olarak değil, sıfırdan da oluşturulabilir. Osmanlı İmparatorluğunu modernize etmeyi amaçlayan [[Tanzimat]] reformundan (1856) sonra rutin türden hatt-ı hümayunlar yerine, padişah tarafından padişahın sözlü yanıtının belgeye kaydedildiği irâde-i seniyye uygulaması yerini almıştır.
[[İstanbul]]'daki Osmanlı arşivlerinde yaklaşık 100.000 hatt-ı hümayun var. En bilindik hatt-ı hümayunlar arasında [[Tanzimat Fermanı]] (1839) ve [[Islahat Fermanı]] (1856) yer alır. "Hatt-ı hümayun" terimi bazen de edebî anlamda, yani bir Osmanlı Sultanı tarafından yazılan bir belge anlamına gelebilir.
== Kaynakça ==
{{Kaynakça}}
{{Osmanlı-taslak}}
| |||